Læknablaðið - 01.10.1971, Blaðsíða 52

206
LÆKNABLAÐIÐ
sjúkrahúsa, samvinna læknasamtaka og yfirvalda, mengunarvanda-
mál, framhalds- og viðhaldsmenntun lækna, samskipti læknasamtak-
anna annars vegar og sjúklinga hins vegar voru næstu efni, sem tekin
voru fyrir á fundinum.
Næsta framsöguerindi flutti Finninn Tapani Kosonen og fjallaði
það um lækna í dagblöðunum og almenningsálit á læknum og starf-
semi þeirra.
Finnsku læknasamtökin hafa rannsakað þetta mál með tvennu
móti. í fyrsta lagi hafa þau fylgzt með öllum blaðaskrifum um lækna
og læknasamtökin um nokkurn tíma á árinu 1969, en alls var safnað
782 úrklippum úr dagblöðum og þau sjónarmið, sem þar komu fram.
flokkuð eftir ákveðnum reglum. Reyndist 201, eða 26% greinarhöf-
unda, hafa neikvæða afstöðu til lækna, 13 eða 2% höfunda höfðu já-
kvæða afstöðu, en hin voru meira eða minna hlutlaus bæði gagnvart
læknum og heilbrigðisyfirvöldunum. Af pólitískum blöðum voru vinstri
sinnuðu blöðin óhagstæðari í garð lækna en þau hægri og neikvæðir
leiðarar gagnvart læknum komu aðeins fram í sósíaldemókratísku og
kommúnistísku blöðunum. í þeim 201 blaðaúrklippu, þar sem læknar
voru gagnrýndir (þ. e. a. s. 26% af heildinni), voru þessi atriði mest
áberandi: Laun lækna voru gagnrýnd hjá 24% þessa hóps, sjúkra-
kosturinn var gagnrýndur hjá 14%, starfsemi sjúkrahúsa í Helsinki
var gagnrýnd hjá 15%, starfsemi lækna almennt var gagnrýnd hjá
12%, heilbrigðisyfirvöldin voru gagnrýnd af 11%.
Slæmt samband milli lækna og sjúklinga var talið veigamesta
gagnrýnisatriðið hjá 10% gagnrýnenda. Hjá nokkrum kom fram, að
læknaskorturinn í landinu væri læknasamtökunum að kenna, sem
hefðu af ásettu ráði beitt sér fyrir takmörkun á menntun lækna-
kandídata.
Skoðanakönnun finnska Iæknafélagsins
Þessi blaðaskrif gefa ekki hugmynd um almenningsálitið sjálft,
heldur álit þess hóps, sem hefur framtak til að skrifa í blöð, og þeirra,
sem að blöðunum standa. Finnska læknafélaginu þótti ástæða til þess
að kanna málið nánar, og fékkst Gallupstofnunin til þess að setja upp
skoðunarpróf meðal almennings á læknum og starfsemi þeirra. Hópur-
inn var valinn af handahófi (randomly) úr þjóðskránni finnsku. Fyrst
var spurt, hvaða eiginleika góður læknir á að hafa samkv. áliti al-
mennings. Eiginleikarnir voru settir fram af spyrjendum í þessari röð:
1. Kurteis framkoma, 2. Áreiðanleiki, 3. Þolinmæði, 4. Rökvís fram-
setning, 5. Vingjarnleg framkoma, 6. Áhugi á lífskjörum fólks, 7. Tími
til að sinna sjúklingnum, 8. Vandvirkni, 9. Hugsunarsemi og 10. Hlejrpi-
dómaleysi. Þeir, sem spurðir voru, voru beðnir um að raða þessum
eiginleikum eins og þeir kæmu fram hjá læknastéttinni í Finnlandi
núna. Að þeirra dómi var röðin þessi: 1. Rökvís framsetning, 2. Áreiðan-
ieiki, 3. Vingjarnleg framkoma, 4. Hugsunarsemi, 5. Kurteisi, 6. Þolin-
mæði, 7. Áhugi á lífskjörum, 8. Hleypidómaleysi, 9. Tími til að sinna
sjúklingum.
Þegar eiginleikar, jákvæðir og neikvæðir, voru settir upp hvor
gagnvart öðrum, varð niðurstaða skoðanakönnunarinnar þannig: Lækn-