Læknablaðið - 15.04.1995, Blaðsíða 51
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
329
Meðaltími frá ástungu til blóðbóta var 3,5 ( 1,1
dagar (10 mínútur-18 dagar). Töflur sýna aldursdreif-
ingu og fjölda:
Tafla I.
a b c d
AldurtSE 35,6±2,0 33,3+2,1 51,4±6,8 26,5±0,5
F 34,5±2,9 34,5±2,6 46,3±6,7 26,5±0,5
M 37,2±2,7 31,9±3,5 58,6±13,9
Fjöldi (%) 27(42,2) 23(35,9) 12(18,8) 2(3,1)
F (%) 16(59,3) 12(52,2) 7(58,3) 2(100)
M (%) 11(40,7) 11 (47,8) 5(41,7) 0(0)
Tafla 11.
aa bb cc
Fjöldi 4764 5281 2597
F (%) 2092 (43,9) 2310 (43,7) 863 (33,2)
M (%) 2672 (56,1) 2971 (56,3) 1734 (66,8)
Tafla III.
aa/a bb/b cc/c Alls
n/N% 0,57 0,44 0,46 0,49
F % 0,76 0,52 0,81 0,66
M % 0,41 0,37 0,29 0,37
Umræða: Þessar verkjalækningar eru afar áhrifa-
ríkar. Allir sjúklingar með dæmigerðan stöðuháðan
höfuðverk löguðust. Engir fylgikvillar komu fram.
Fleiri konur fengu blóðbætur í öllum hópunum, þrátt
fyrir að karlar væru fleiri í stofnhópunum þremur og
yngri í mænudeyfingarhópi. Yngri sjúklingar og kon-
ur eftir fæðingar eru þekktir áhættuhópar fyrir
PDPH. Sömuleiðis eru stærri nálar og skerandi nál-
aroddar þekktír áhættuþættir (1).
(1) Halpern et Preston: Anesthesiology 1994; 81:
1376-83.
28. Afdrif sjúklinga með Blount
sjúkdóm
Þorvaldur Ingvarsson11, Gunnar Hagglund2>
"Bœklunardeild Fjórðungssjúkraluissins á
Akureyri, 2,bœklunardeild Háskólasjúkrahússins í
Lundi, Svíþjóð
Mb. Blount er sjaldgæfur sjúkdómur sem skekkir
hné ungabarna og unglinga, veldur því útlitsgalla,
styttingu leggsins og óstöðugleika. Rannsóknir á
gangi sjúkdómsins eru fáar og því er ekki vitað hvort
sjúkdómurinn valdi slitgigt í hnjám. Arið 1973 skýrði
Zayer frá 52 sjúklingum með infantile Mb.Blount.
Nú 20 árum síðar voru þessir sjúklingar rannsakaðir
til að varpa ljósi á hvort sjúkdómurinn valdi slitgigt.
Af 52 sjúklingum höfðu tveir látist og einum var ekki
hægt að hafa upp á. Spurningarlisti var sendur til 49
sjúklinga (17 karla og 31 konu) að meðaltali 38 (25-
67) ára gamlir. Tólf sjúklinganna höfðu sjúkdóminn í
öðru hnénu en 37 í báðum hnjám, samanlagt 86 hné
með sjúkdóminn. Röntgenmyndir voru teknar af 42
sjúklingum. Alagsmyndir voru teknar og slit í hné-
liðnum metið eftir stöðlun Ahlbácks og liðhorn
mæld.
Allir sjúklinganna svöruðu spurningarlistanum.
Tólf sjúklingar höfðu gengist undir aðgerð á hnjám
eftir að vexti þeirra lauk; einn gerviliður í hné, þrjár
osteotomiur og átta liðspeglanir sem leiddu til að-
gerða á liðþófum. Fimmtán sjúklingar kvörtuðu um
verki í hnjám. Röntgenmyndir sýndu vægt slit í 10
hnjám (Ahlbáck I) og eitt hné var meðalslitið (Ahl-
báck II). HKA horn mældist 5° varus.
Við 40 ára aldur hafa flestir sjúklingar með Blount
sjúkdóm hvorki óþægindi frá hnjám né slitgigt.
29. Yfírlit yfír axlarliðspeglanir á
Borgarspítala og Landakoti
Agúst Kárason, Brynjólfur Mogensen*
Bœklunarlœkningadeild Borgarspítala og
Landakotsspítala, *lœknadeild Háskóla íslands
Inngangur: A síðustu árum hefur átt sér stað mjög
ör þróun í axlarliðspeglunum og farið að gera æ fleiri
aðgerðir með axlarliðspeglunartækjum sem áður
voru gerðar með opinni skurðaðgerð. Tilgangur
þessarar rannsóknar er að gera grein fyrir axlar-
liðspeglunaraðgerðum á Borgarspítala — Landa-
koti.
Efniviður: Skoðaðar voru skurðbækur, aðgerðar-
lýsingar og sjúkraskrár sjúklinga sem fóru í liðspegl-
un á öxl á Borgarspítala og Landakoti.
Niðurstöður: Fyrsta axlarliðspeglunin var gerð
1985 og til áramóta 1994 höfðu verið gerðar 65 axlar-
liðspeglanir á 43 körlum og 22 konum. Meðalaldur
karlanna var 32 ár og kvennanna 35 ár. Algengustu
ábendingar fyrir liðspeglun á öxl er verkur og/eða
skert hreyfing vegna gruns um painful arc/rotator
cuff heilkenni eða áverka, óstöðugleikatilfinning
eða óútskýrður axlarverkur einungis. Algengustu
sjúkdómsgreiningar með liðspegli voru painful arc/
rotator cuff heilkenni 26, Bankart áverki 19, labrum
fliparifur fimm, liðþelsbólgur fimm, liðmýs þrjár,
frosin öxl þrjár, afleiðingar eftir brot tvær og ein
sýking í öxl. Með liðspeglunartækjunum voru gerðar
tíu decompressionir vegna rotator cuff heilkenna,
fimm labrumflipatökur, liðþelstaka vegna sýkingar
hjá einum og tvær liðmýs fjarlægðar eða alls 18 að-
gerðir. Nánast allar axlarliðspeglanirnar eru í dag
gerðar á dagþjónustugrundvelli í svæfingu eða sca-
leneus deyfingu. Ekki áttu sérstað neinar aukaverk-
anir.
Umræða: Axlarliðspeglunaraðgerðir hafa farið
vel af stað á Borgarspítala — Landakoti. Greining og
meðferð eftir axlaráverka og sjúkdóma verður ná-
kvæmari og markvissari. Það er farið að gera æ fleiri
aðgerðir með að því er virðist lofandi árangri. Flest-