Læknablaðið - 15.04.1995, Blaðsíða 63

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
339
og vökvasöfnun í mediastinum. Einkenni hans hurfu
þó án nokkurrar meðferðar. Einn sjúklingur hefur
væga kyngingarörðugleika af og til en vélindamynd
sýnir að fundoplicationin hefur að hluta til færst upp í
thorax. Einn sjúklingur kom með versnandi kyng-
ingarörðugleika fimm mánuðum eftir aðgerð og 24
tíma pH mæling sýndi talsvert bakflæði. Vélinda-
mynd sýndi að fundoplicationin hafði færst að hluta
til upp í thorax. Þessi sjúkiingur var tekinn til endur-
aðgerðar 16 mánuðum eftir þá fyrstu og hefur liðið
vel síðustu fimm mánuði.
„Paraesophageal" haula er hægt að laga með að-
gerð um kviðsjá með því að beita sömu aðgerðar-
tækni og í opinni aðgerð.
54. Mat sjúklinga á nárahaulnámi
með holsjá
Magmís E. Kolbeinsson, Jón Bragi Bergmann,
Hafsteinn Guðjónsson
Sjúkrahús Akraness
Skurðlæknar deila um hver sé kjöraðgerð við
nárakviðsliti. Oftast er valið á milli toglausra netvið-
gerða nteð hefðbundnum náraskurði og holsjárað-
gerða. Toglaus netviðgerð er tæknilega auðveld,
hefur lága tíðni endurhaulunar og annarra fylgi-
kviila, svæfing oftast óþörf og sjúklingar vinnufærir
eftir tvær til þrjá vikur. Sumir telja að betri kostir séu
ógerlegir og kalla holsjármenn eyðsluklær og óraun-
hæfa tæknifíkla. Mótrökin eru: 1) Fjölnota áhöld
minnka kostnað (<20.000 á sjúkling). 2) Ef haull
greinist við diagn. laparoscopiu er æskilegt að gera
við í sömu svæfingu. 3) Við endurhaulun fer aðgerð-
in fram um ósnertan og öralausan vef. 4) Fjölhaulun.
Hægt er að gera að öllum kviðslitum samtímis, án
þess að auka hættu á endurhaulun eða bæta við
húðskurðum. 5) Sjúklingar verða vinnufærir innan
viku.
Lengd vinnutaps og þægindi sjúklings ráða miklu
um val á aðgerðarformi. Við höfðum samband við þá
sjúklinga sem gengust undir holsjáraðgerð vegna
nárakviðslits síðustu sex mánuði á Sjúkrahúsi Akra-
ness (aðgerðafjöldi 10). Fimm aðgerðir voru ný-
greindar unilateral náraherniur. Ein aðgerð var gerð
samtímis diagn. laparoscopiu. Fjórar aðgerðir voru
vegna endurhaulunar. Tveir sjúklingar voru með
bilateral herniu, annar í fyrsta sinn, hinn eftir margar
fyrri aðgerðir. Allir nema einn (fjórir af fimm) sjúk-
lingum með nýgreinda unilateral herniu voru verkja-
lausir eftir þrjá daga og vinnufærir eftir fimm daga.
Einn sjúklingur hafði verki í 10 daga og var vinnufær
eftir tvær vikur. Sjúklingur sem greindur var með
diagn. laparoscopiu hefur nýlega kvartað um verki á
coecum svæði. Engin merki eru um endurhaulun.
Einn sjúklingur með bilat. endurhaulun kvartaði um
verki tveimur mánuðum eftir aðgerð. Diagn. lapar-
oscopia var gerð og voru bæði viðgerðarsvæði í lagi.
Honum var vísað til deyfingalæknis. Hinir tveir
sjúklingarnir með endurhaulun voru vinnufærir eftir
viku, annar hafði þó verki í 10 daga eftir aðgerð.
Niðurstaða: Ef notuð er holsjá eru verkir minni og
sjúklingar eru fyrr vinnufærir. Við fjölhaulun er hol-
sjáraðgerð betri. Kostnaðarmunur fer minnkandi
með styttri aðgerðartíma og fjölnota verkfærum.
Fyrir þá sjúklinga sem ekki eru í vinnu er netviðgerð
jafngóð. Beita skal toglausri netviðgerð í staðdeyf-
ingu hjá sjúklingum sem þola síður svæfingu.
55. Meinvörp í holstungum eftir
gallkögun
Sigurður Þór Sigurðarson, Margrét Oddsdóttir,
Jónas Magnússon
Handlœkningadeild Landspítala, lœknadeild
Háskóla Islands
Sextíu og þriggja ára gömul kona gekkst undir
gallkögun vegna gallsteina í júní 1994, gekk kögunin
vel. Konan hafði langa sögu um gallkólik eftir fitu-
ríkar máltíðir. Verkirnir voru staðsettir í epigastrii
og leiddu aftur í bak og síðar allan kviðinn. Saga var
um hægðatregðu en engin önnur einkenni voru til
staðar. Ómskoðun af galli, lifur og brisi sýndi steina í
gallblöðru en rannsóknin var annars eðlileg. Konan
hafði sögu um háþrýsting og kransæðasjúkdóm en
heilsufarssaga var annars ómarkverð.
Þrátt fyrir að aðgerð hefði gengið vel löguðust
einkenni konunnar ekki. Staðsetning verkjanna var
nú nokkuð önnur, eða um miðjan kvið. Matarlyst
minnkaði og það fór að bera á niðurgangi. Einkenn-
in fóru stöðugt versnandi. Sjúklingur var lagður inn á
Landspítala um mánuði eftirupphaflega aðgerð. Við
komu reyndist hann hafa dreifða verki í kviðarholi
og auma fyrirferð í stungustað við nafla. Bráða-
birgðagreining var innklemmdur haull. í aðgerð var
fjarlægður þéttur hnútur og PAD sýndi að um var að
ræða adenocarcinomameinvarp. Svipuð fyrirferð
reyndist vera í stungustað í epigastrii. Tölvusneið-
mynd sýndi ífarandi krabbamein í briskirtli. Ástand
sjúklings fór hratt versnandi, hnútarnir stækkuðu
hratt með miklum verkjum. Sjúklingur dó fjórum
mánuðum eftir greiningu.
Meinvörp í stungustöðum er hliðarverkun gall-
kögunar sem ekki hefur oft verið lýst. Þó hefur verið
lýst átta tilfellum sem okkur er kunnugt um, þar af
einu meinvarpi vegna krabbameins í briskirtli. Tími
frá aðgerð þar til einkenni fara að gera vart við sig
virðist vera rnjög mismunandi, í þessu tilfelli þrjár
vikur, sem er í styttra lagi. Svipuðu fyrirbæri hefur
ekki verið lýst í opnum aðgerðum. Ymsar tilgátur
eru um orsakir. Tog og tilfæringar eru ef til vill meiri í
gallkögun, áhöld menguð illkynja frumum eru í
beinni snertingu við subcutis og vefurinn sjálfur er
einnig dreginn út um trocar staðinn og er því einnig í
beinni snertingu við subcutis.