Læknablaðið - 15.12.1997, Blaðsíða 34

820
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
Table I. Prevalence (%) of symptoms indicatingalcoholabuse. Comparison vith gamma glutamyltransferase (G-GT) andmean
corpuscular volume (MCV).
Symptoms indicating alcohol abuse Prevalence (%) among: consumers respondents G-GT (SD) MCV (SD)
1. Impaired control # (2.7) (1.6) 55.8 (65.7) 100.0 (9.8)
2. Blackout spells (4.7) (2.8) 29.3 (15.2) 90.6 (6.2)
3. Relief drinking (CAGE 4) # (3.4) (2.0) 66.0 (52.8) 97.8 (9.5)
4. Drinking is considered a problem by respondent (CAGE 1) # (2.7) (1.6) 59.8 (62.9) 101.0 (8.8)
5. Drinking is considered a problem by family (CAGE 2) (2.0) (1.2) 29.0 (16.4) 96.7 (2.1)
6. 7. Drinking is considered a problem by employer (CAGE 2) Intoxicated for several days (4.0) (2.4) 53.6 (56.3) 96.5 (9.6)
8. Drinking more than peer (2.0) (1.2) 68.7 (73.9) 102.7 (10.0)
9. Drinking alcohol daily or several times per week (3.3) (1.9) 65.8 (53.7) 99.0 (8.6)
10. Have asked for a help for their own alcohol consumption (6.0) (3.5) 34.3 (45.5) 97.5 (6.6)
11. A relative or a friend has asked for a help for the respondent (2.0) (1.2) 61.7 (78.2) 102.0 (10.4)
12. A history of trauma connected to alcohol consumption (2.0) (1.2) 25.3 (15.4) 95.7 (1.2)*
13. Guilty feelings associated with drinking (CAGE 3) (8.7) (5.2) 39.2 (43.4) 95.2 (6.9)
# Symptom triad of alcohol dependency.
Units: G-GT (U/L), MCV: (fl).
Significance values: * p <0.01
SD: standard deviation
mættu 66,9% þeirra kvenna sem boðaðar voru
(13).
Við rannsóknina var stuðst við átta einkenna
skimpróf. Þessi einkenni (1-8 í töflu I) gefa
vísbendingu um núverandi misnotkun. Fimm
einkennum (9-13 í töflu I) var bætt við skim-
prófið. Þessi einkenni geta gefið vísbendingu
um það að áfengisneysla hafi einhvern tíma á
ævi viðkomandi verið vandamál (algengi á ævi-
tíma). Fjögur af einkennunum 13 má finna í
CAGE prófinu og níu í MAST prófinu. Skim-
prófið var lagt fyrir af þjálfuðum leikmönnum.
Skimblóðprófin voru mæld með eftirfarandi
aðferðum. Lifrarprófin gamma glútamýl trans-
ferasi (gamma glutamyl transferase, G-GT) og
alkalískur fosfatasi (alkaline phosphatase,
AIP) voru mæld með kínetískri litrófsmælingu í
Cobas Mira tæki þar sem ensímvirkni er
ákvörðuð með litþéttleikamælingu á litrófs-
mæli. Hvarfefni fyrir gamma glútamýl trans-
ferasa var Unimate 3y GT Plus en fyrir alka-
lískan fosfatasa var hvarfefni Unimate 5, 1
FCC, bæði frá Roche. Bílírúbín var mælt með
litrófsmælingu í Cobas Mira tæki. Við mæling-
una var notað Uni Kit I frá Roche. Meðal-
frumurými rauðra blóðkorna (mean corp-
uscular volume, MCV) var reiknað sem hlut-
fall af blóðkornaskilum (hematocrit, Hct) og
fjölda rauðra blóðkorna (Rbk) (Hct x Rbk /
100) sem bæði voru mæld í tæki (og með hvarf-
efni) frá Coulter.
Við tölfræðilega útreikninga voru reiknuð
meðaltöl og staðalfrávik fyrir öll mæligildi ein-
stakra hópa. Stuðst var við t-próf við saman-
burð á breytum. Samanburðarhópur fyrir alla
athugunarhópa var ætíð sá hluti hópsins sem
ekki hafði viðkomandi einkenni. Vegna mikils
fjölda breytna var marktækni leiðrétt með
Bonferroni ójöfnu (14). P-gildi minni en 0,0125
teljast marktæk.
Niðurstöður
Af hópi 280 kvenna svöruðu 263 eða 93,9%.
Meðalaldur alls hópsins á rannsóknartímanum
var 61,9 ár (staðalfrávik 3,6 ár). Lítill hluti
úrtaksins eða 6,1% svaraði engri spurningu
(meðalaldur 62,4 ár, staðalfrávik 3,1 ár). Svar-
endum er skipt í tvo hópa, bindindiskonur og
áfengisneytendur. Bindindiskonur (meðalald-
ur 62,1 ár, staðalfrávik 3,8 ár) reyndust 40,7%
svarenda. Alls kváðust 59,3% svarenda vera
áfengisneytendur (meðalaldur 61,6 ár, staðal-
frávik 3,5 ár). Meðaltöl gamma glútamýl trans-
ferasa og meðalfrumurýmis rauðra blóðkorna
fyrir einstaka hópa eru gefin upp í töflum.
Auk spurningarinnar um hvort viðkomandi