Læknablaðið - 15.12.1997, Blaðsíða 65
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
847
rekstrarmaðurinn. Vel kann að
vera að besti læknirinn vilji ein-
faldlega helga sig lækningum en
ekki taka tíma frá þeim til
stjórnunar sem hann hefur
kannski ekki einu sinni áhuga á.
Ég finn aukinn áhuga meðal
lækna á að koma í stjórnunar-
stöður og það er mjög mikilvægt
fyrir heilbrigðiskerfið að eiga
öfluga stjórnendur úr hópi fag-
fólks.“
Samningar ganga hægt
Margir sérfræðingar í
ákveðnum greinum hafa sagt sig
frá samningi við Trygginga-
stofnun ríkisins. Eru samningar
í sjónmáli eða hefur þú áhyggjur
af þessari stöðu?
„Af um 400 sérfræðingum
hafa urn 80 sagt sig frá samn-
ingnum, nánast allir háls-, nef-
og eyrnalæknar, allir þvagfæra-
læknar og stór hópur skurð- og
bæklunarlækna. Ég hef miklar
áhyggjur af þessu máli og því
hve samningaviðræður ganga
hægt. Viðræður eru í gangi og
ég tel að báðir aðilar séu að leita
að lausn sem sátt geti náðst um
og vona að málinu ljúki innan
tíðar. Sjónarmið okkar er að
Tryggingastofnun ríkisins verði
að hafa stjórntæki til að halda
útgjöldum innan ákveðinna
marka og ekki sé hægt að sætta
sig við að læknarnir ákveði
einhliða hvernig þeir verðleggja
þjónustuna. Við verðum að
halda almannatryggingakerfinu
í þeim farvegi að sjúklingar geti
leitað læknishjálpar óháð efna-
hag og almannatryggingar beri
stærstan hluta kostnaðarins.
Það þýðir líka að við verðum að
ná samningi um hvað verkin
kosta.“
Sérðu frani á að kerfi Trygg-
ingastofnunar ríkisins eigi eftir
að breytast í náinni framtíð?
„Ég sé fyrir mér að lífeyris-
sjóðirnir sjái um lífeyrisþega og
að þeir verði teknir út úr trygg-
ingastofnun. Þannig þurfi líf-
eyrisþegi einungis að eiga við
einn aðila um lífeyrisgreiðslur
sínar en uppgjör fari fram milli
ríkisins og lífeyrissjóðanna.
Tryggingastofnun ríkisins sjái í
framtíðinni um sjúkra- og ör-
orkutryggingar en félagslega
þjónustan færist til félagsmála-
ráðuneytis en aðallega til sveit-
arfélaganna. Þannig verði skýr
skil milli skyldu hvers aðila
gangvart þeim sem rétt eiga til
greiðslna og kerfið mun einfald-
ara en er í dag. Það er knýjandi
nauðsyn að tryggingakerfið
verði skilvirkara og það er
grundvallaratriði að sá sem á að
njóta trygginganna geti gengið
greiðlega að þeirri þjónustu sem
hann á rétt á.“
Smámálin of mörg
Hefur embættið verið snún-
ara en þú áttir von á?
„Ég hafði nú ekki gengið með
heilbrigðisráðherrann í magan-
um og hafði því kannski engar
sérstakar hugmyndir um verk-
efnið nema ég þóttist vita að
það yrði ekki auðvelt. Fyrir-
fram hafði ég ekki áttað mig á
því hve rík hagsmunabarátta
milli stétta er í heilbrigðiskerf-
inu og hve mikill tími fer í að
sætta ólík sjónarmið. Mér þykir
stundum sem aðilar horfi á mál-
in út frá þröngu sjónarmiði, sem
jafnvel nái ekki út fyrir eigin
hagsmuni. Ég vildi gjarnan að
meiri tími gæfist í ráðuneytinu í
stóru málin, skipulag og fram-
tíðarsýn en til kasta ráðuneytis-
ins koma nánast öll möguleg og
ómöguleg mál, stór og smá. Ég
tel það sýna veikleika í skipulagi
heilbrigðisþjónustunnar að
stofnanir þurfa oftsinnis liðsinni
ráðuneytisins til að leysa mál
sem þær ættu að hafa burði til að
leysa sjálfar. Út frá skilvirkni í
stjórnsýslu og nauðsyn þess að
málin séu leyst hratt og eins ná-
lægt vettvangi og unnt er, tel ég
því nauðsyn að breyta stjórn-
skipulaginu og gera stofnanirn-
ar öflugri en þær eru nú.
Það er eðlilegt að starfsmenn
kynni fyrir ráðuneytinu þær
fjölmörgu hugmyndir og nýj-
ungar sem þeir vilja sjá í starf-
seminni en við verðum samt að
gæta þess að skerpa boðleiðirn-
ar þannig að einstaklingar geti
ekki gengið framhjá stjórnend-
um og fengið liðsinni ráðu-
neytis, jafnvel gegn vilja stjórn-
enda viðkomandi stofnunar. Ég
met mikils þann fjölda fólks sem
hefur áhuga á að kynna fyrir
mér það sem verið er að vinna
að, nýjungar, framtíðarsýn og
einfaldlega koma sínu áliti á
framfæri. Það hjálpar mér að
finna fyrir púlsinum í þjónust-
unni, en mér finnst einnig ómet-
anlegt að fá tækifæri til að koma
í heimsókn á stofnanir, sjá með
eigin augum hvernig starfsemin
gengur, hvernig að henni er
búið og geta rætt við starfsfólk á
heimavelli.“
Aukum ánægju í starfí
Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra segir að þrátt
fyrir allt tal um niðurskurð og
sparnað hafi framlög til heil-
brigðismála stöðugt verið að
aukast og undanfarin tvö ár hafi
framlögin aukist um 4,7 millj-
arða króna að raungildi.
„Við eigum eina bestu heil-
brigðisþjónustu í heimi og það
byggist á okkar frábæra starfs-
fólki. Það er mjög mikilvægt að
starfsfólkið finni fyrir gleði og
ánægju í starfi og fái þá viður-
kenningu sem það á skilið.
Starfsfólk heilbrigðisþjónust-
unnar vinnur ein mikilvægustu
störfin í þjóðfélaginu og því er
umræðan eins og hún hefur
verið undanfarin ár oft lítið í
takt við raunveruleikann og
sýnir ekki rétta mynd af þeirri
góðu þjónustu sem við erum að
veita."