Læknablaðið - 15.12.1997, Blaðsíða 28
814
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
til landsins. Þrír fjórðu eða 24 einstaklingar
greindust síðar og hafði aðeins einn þeirra
neikvætt berklapróf við komu til landsins. Hin-
ir 23 höfðu ekki farið í berklapróf (18 einstak-
lingar) eða þá að greind berklasmitun hafði
ekki verið meðhöndluð (fimm einstaklingar).
Ef berklar drápu sig úr dróma gerðist það
venjulega á innan við fimnt árum eftir komu
einstaklingsins til íslands (mynd 3).
Innflytjendur 1995. Skoðanir vegna kvaðar
um vottorð: Af þeim 559 sem framvísuðu lækn-
isvottorðum var staðfest að gert hafði verið
berklapróf hjá 64,9% (363). Af þeim voru
42,1% (153) taldir jákvæðir og 57,9% (210)
neikvæðir. í töflu II má sjá niðurstöðu berkla-
prófs eftir uppruna. Landsvæðin sem skera sig
úr eru Afríka, Asía og Austur-Evrópa. Enginn
greindist með virka berkla við heilbrigðisskoð-
un árið 1995.
Tafla III sýnir fjölda þeirra sem fóru í
berklapróf og röntgenmyndatöku af lungum.
Af þeim sem voru jákvæðir fóru flestir í rönt-
genmyndatöku (93,5%) eins og vera ber. Af
þeim sem voru neikvæðir fóru 23,3% í rönt-
genmyndatöku án þess að unnt væri að sjá hver
ábendingin hefði verið. Alls fóru 26,2% í hvor-
uga rannsóknina en fengu þó læknisvottorð.
Berklapróf var jákvætt hjá 153 einstakling-
um. Af þeim voru 98 undir 35 ára aldri og því
ábending á fyrirbyggjandi berklalyfjameðferð.
Þar af hófu 42 meðferðina. Að auki hófu 16
einstaklingar fyrirbyggjandi meðferð þrátt
fyrir að vera komnir yfir 35 ára aldur, venju-
lega vegna viðbótarábendinga. Samtals voru
það því 58 (38% jákvæðra) sem hófu meðferð-
ina, 88% luku við að minnsta kosti sex mánaða
meðferð en 12% luku ekki meðferð.
Ef taldir eru saman þeir sem töldust jákvæð-
ir á berklaprófi og luku ekki meðferð, samtals
105 (tafla IV), og áætlaður fjöldi jákvæðra
meðal þeirra sem ekki var gert berklapróf á,
samtals 74 (tafla V), má gera ráð fyrir að á
árinu 1995 hafi 179 berklasmitaðir einstakling-
ar fengið dvalarleyfi á landinu án þess að fá
meðferð.
Umræða
Við berklavarnir hefur greining og meðferð
berklaveikra forgang. Þar á eftir kemur leit að
nýsmituðum í umhverfi berklaveikra. Þá
berklaskoðun meðal þeirra sem hyggjast setj-
ast hér að og koma frá löndum þar sem berklar
eru algengir.
Fig. 3. Years of residence in Iceland before diagnosis of TB.
Table II. Mantoux-positivity according to origin.
Area of origin Mantoux- positive Mantoux- negative (%) positive
Western Europe 0 14 (0)
Eastern Europe 63 62 (50.4)
Africa 13 6 (68.4)
Asia 71 52 (57.7)
South/Mid America 2 13 (13.3)
North America 2 52 (3.7)
Oceania 2 11 (15.4)
Total 153 210 (42.1)
Table III. Chest x-ray according to Mantoux test and out- come.
Mantoux test Mantoux test Mantoux test
positive negative not done Total
x-ray done 143 49 48 240
x-ray not done 10 161 148 319
Total 153 210 196 559
Table IV. Mantoux-positive.
Mantoux-positive
Finished > 6 months isoniazid 51
Did not finish treatment 7
No treatment 98
Total untreated positives 105
Berklar hafa verið á undanhaldi meðal inn-
fæddra Islendinga. Niðurstöður okkar sýna þó
svo ekki verður um villst, að berklar meðal
innflytjenda hafa nú í vaxandi mæli áhrif á
faraldsfræði berkla á íslandi.
Um fjórðungur tilfella þessi árin kemur upp
meðal innflytjenda. Greindust tilfellin ýmist