Læknablaðið - 15.01.1999, Blaðsíða 70
60
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
félagsins og á innbyrðis sam-
skipti á milli kollega?
„Ég hef ekki trú á því að
samþykkt þessa frumvarps
valdi klofningi eða deilum í
læknafélaginu. Þrátt fyrir að
menn hafi haft skiptar skoðan-
ir á frumvarpinu eins og ber-
lega hefur komið í ljós á síð-
ustu mánuðum þá höfum við
ekki túlkað það sem klofning í
félaginu. Það er nú einu sinni
þannig að læknum ber að
virða sínar siðferðilegu grund-
vallarskyldur, við getum ekki
deildt um það. A hinn bóginn
er ljóst að það geta orðið lang-
vinnar deilur á milli heilbrigð-
iskerfisins eða heilbrigðis-
starfsmanna og stjórnvalda um
útfærslu og framkvæmd á lög-
unum, en við eigum einnig
eftir að sjá útfærslur á ein-
stökum atriðum."
- Menn meta greinilega á
mjög ólíka vegu þau siðferði-
legu álitamál sem þarna koma
upp, getur það ekki leitt til
togstreitu milli lækna?
„Vissulega getur það leitt til
togstreitu milli lækna og vænt-
anlega verður það hlutverk
læknafélagsins að reyna að
sætta ólík sjónarmið. Það hef-
ur aldrei staðið til af hálfu
Læknafélagsins að leggja til
að landslög verði brotin, við
hlýðum þeim að sjálfsögðu,
en það getur vel verið að það
verði ógerlegt fyrir stóran
hluta okkar að vinna eftir þess-
um lögum á ásættanlegan hátt
og við verðum þá að finna
einhverja leið út úr þvf án þess
að það valdi miklum skaða.
Málið í heild kennir okkur
hins vegar þá lexíu að komi
álíka mál upp aftur og ætli
stjórnvöld og Heilbrigðis-
ráðuneytið að halda áfram að
vinna á þennan hátt þá þurfum
við að sýna stjómvöldum
miklu meiri hörku en hingað
til, þá þýðir ekki að vera bara
drengilegur læknir.
En það sem læknasamtök-
unum hefur fundist einna erf-
iðast og sárast er að við höfum
reynt af heiðarleika og dreng-
lyndi að vera málefnaleg í
allri umfjöllun okkar um þetta
mál sem varðar mjög siðferði-
legar skyldur okkar og starf,
en á hinn bóginn hafa okkur
ekki þótt þeir aðilar, sem hafa
viljað fá frumvarpið samþykkt,
gera slíkt hið sama. Það er
mjög miður. Ekki síst hefur
verið sárt að horfa upp á ein-
staka kollega, sem unnið hafa
mjög ötullega að því að vinna
málinu fylgis, gera það jafn-
vel á kostnað annarra kollega.
Reynt hefur verið að koma
höggi á einstaklinga og félag-
ið sjálft. Eftir það sitja sums
staðar djúp sár sem verða
lengi að gróa.“
Alit Siðfræðiráðs er
áfellisdómur
- Siðfræðiráð LÍ sendi frá
sér mjög afgerandi samþykkt
um frumvarpið þar sem fram
kemur það mat að frumvarpið
stríði gegn ákveðnum atriðum
í lögum um réttindi sjúklinga.
Siðfræðiráðið beindi því jafn-
framt til íslenskra lækna að
taka ekki þátt í gerð miðlægs
gagnagrunns á heilbrigðis-
sviði. Hefur stjórn LI fjallað
um þessa samþykkt?
„Stjórnin hefur fjallað um
þessa samþykkt. Alit Siðfræði-
ráðs er mjög skýrt og skorin-
ort og ákaflega alvarlegur
áfellisdómur yfir frumvarpinu
eins og það leit út og þá vænt-
anlega yfir lögunum eins og
þau líta út í dag. Við höfum
ekki séð lögin í endanlegri
mynd, eftir að breytingartil-
lögur hafa verið færðar inn, en
reyndar eru einu breytingarn-
ar sem gerðar voru til hins
verra. En stjórn Læknafélags-
ins hefur skoðað álit Siðfræði-
ráðs og mun að sjálfsögðu líta
til þess við áframhaldandi
vinnslu á málinu.“
- Attu von á því að stjórnin
muni í framhaldi samþykktar
Siðfræðiráðs beina einhverj-
um tilmælum til lækna um
það hvernig þeir skuli bregð-
ast við lögunum?
„A þessu stigi málsins er of
snemmt að fullyrða um það.
Ég held að allir vilji forðast
langvinnar og heiftúðugar
deilur innan heilbrigðiskerfis-
ins og LÍ mun ekki stuðla að
slíku. Það hefur verið nefnt að
látið verða reyna á lögin fyrir
einhverjum alþjóðlegum
stofnunum. Ég reikna fastlega
með því að málið fari þangað,
hvort sem það verður á vegum
LÍ eða einhverra annarra og
það verður náttúrulega mjög
afgerandi fyrir endanlega af-
stöðu okkar.“
Alvarlegt verði læknar
þvingaðir til samstarfs
- Fyrir liggur að ríflega 150
læknar hafa sent yfirlýsingu
til Alþingis þar sem þeir segj-
ast ekki munu senda heilsu-
farsupplýsingar inn í grunninn
nema sjúklingar óski þess sér-
staklega, skriflega. Er þessi
grunnur þá ekki í raun hruninn
fyrirfram, taki læknar ekki
þátt í gerð hans?
„Til þess að gagnagrunnur-
inn verði að veruleika og virki
á fullnægjandi hátt eins og til
er ætlast verða allir læknar að
taka þátt í gerð hans. Ef nýta á
þennan grunn fyrir heilbrigð-
isupplýsingar og sem stýri-
kerfi fyrir heilbrigðiskerfið
eins og sagt er, þá verða allar
upplýsingar að vera þar inni.
Þannig að ekki þarf nema fáa