Læknablaðið - 15.12.1999, Síða 43

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
977
23 ára og sú elsta 37 ára. Meðalfjöldi fyrri fæð-
inga var 0,75 fæðingar á hverja konu. Frum-
byrjur voru helmingur kvennanna en þrjár
höfðu fætt þrisvar áður. Háþrýstingur eða með-
göngueitrun kom fram hjá sjö kvennanna og
allar 34 þurftu að liggja inni á sjúkrahúsi vegna
sjúkdóms eða til hvíldar fyrir fæðingu. Alls
voru 20 með sjúkleika sem rekja mátti til þung-
unarinnar og þá sér í lagi fleirburaþungunar.
Keisaraskurður var gerður í öllum tilvikunum
og þar af bráðakeisaraskurður í um helmingi
tilfella.
Samanburður á fleirburunum innbyrðis hvað
varðar þyngd og þyngdarfrávik frá meðaltali
einbura með sömu meðgöngulengd, er sýndur í
töflu III.
Fyrst fæddur fjölburi var að jafnaði þyngstur
og síðast fæddur léttastur. Þyngdarfrávikið var
mjög breitt einkum hjá fyrst fæddum þríbura.
Apgar einkunnagjöf er sýnd í töflu IV. Apgar
gildi komu vel út hjá allra flestum þríburum.
Alls dóu fjögur böm, öll úr sjúkleika sem
tengdist fyrirburaástandi. Burðarmálsdauði var
38,8%o.
Umræða
Tíðni fleirbura hefur breyst hér á landi hin
síðari ár eins og annars staðar á Vesturlöndum.
Til að reikna út tíðnilíkur á fleirburum hefur
Tafla II. Fjöldi fjölburafœðinga á tímabilinu 1982-1998 sem skipt er upp í tímabilið fyrir og eftir fyrstu fleirburafœðingu eftir glasa-
frjóvgunarmeðferð.
Fjöldi Fjölbura- Tíðni Tvíbura- Tíðni Fleirbura- Tíðni
Tímabil fæðinga fæðingar fjölbura** fæðingar tvíbura** fæðingar fleirbura**
1982-1987 24.508 243 1:101 239 1:103 4 1:6127
1988-1993* 25.223 307 1:82 298 1:85 9 1:2803
1993-1998* 23.433 444 1:53 423 1:55 21 1:1116
1982-1998 73.164 994 1:74 960 1:76 34 1:2152
* Skipti milli flokka eru á miðju ári 1993. ** Tíðni miðast við heildartjölda fæðinga.
Tafla III. Meðalþyngd ogfrávik frá meðaltali á þríburum.
Þyngd g Þyngdarfrávik frá meðaltali %*
Fæðingarröð Meðaltal Svið Meðaltal Svið Hlutfallslegur fjöldi með þyngd undir -2SD**
Fyrst fæddur 1892 860-2738 -18% -43-+17% 30%
Mið fæddur 1803 870-2700 -21% -41 - +1% 48%
Síðast fæddur 1766 884-2600 -22% -38 - +2% 55%
*Þyngdarfrávik er útreiknað frá meðaltali einbura með sömu meðgöngulengd. Viðmiðunartölur eru þær sömu og notaðar eru við stærðarmat fóstra með ómskoðun
og jafngildir 12% um einu meðalfráviki.
** SD=standard deviation=staðalfrávik.
Tafla IV. Apgar gildi við eina og fimm mínútur. Fjöldi veikra og dáinna barna.
Apgar 1 mín. Apgar 5 mín
Fæðingarröð Miðgildi Svið Miðgildi Svið Sjúkleiki %* Fjöldi dáinna**
Fyrst fæddur 8 2-9 9 4-10 37 i
Mið fæddur 8 2-9 9 6-10 53 í
Sfðast fæddur 7 3-9 9 6-10 47 2
* Sjúkleiki vísar til sjúkdómsgreininga sem kröfðust meðferðar. Fyrirburagreining eingöngu er ekki meðtalin.
** Fjöldi dáinna vísar til dauða á burðarmálstímabili.
á tímabilinu. Þar af voru 33 þríburafæðingar og
ein fjórburafæðing. Meðgöngulengd var styst
27 vikur og lengst 37 vikur, en að meðaltali
33,3 vikur. Aðeins ein kona náði að ganga fram
yfir fyrirburamörkin 37 vikur. Fleirburameð-
göngur sem vöruðu lengur en 34 vikur voru 18,
10 voru á bilinu 32-34 vikur og fjórar konur
gengu með innan við 30 vikur.
Meðalaldur mæðra var 30 ár og var sú yngsta
Tafla Íí Yfirlit um fjölda fœðinga árin 1982-1998.
Ár Fjöldi fæðinga Tvíburafæðingar Fleirburafæðingar*
1982 4312 42 -
1983 4331 38 i
1984 4066 47 -
1985 3796 47 3
1986 3853 35 -
1987 4150 30 -
1988 4613 40 2
1989 4505 40 1
1990 4752 48 1
1991 4486 69 -
1992 4578 70 4
1993 4578 63 4
1994 4392 78 6
1995 4227 83 2
1996 4292 69 2
1997 4091 85 4
1998 4142 76 4
Meðaltal á ári 4304 56 2
* Fleirburafæðingar voru allar þríburafæðingar nema ein íjórburafæðing árið
1988.