Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2007, Blaðsíða 16

Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2007, Blaðsíða 16
Föstudagur 11. maí 200716 Helgarblað DV Lönd fyrrum Jógóslavíu á Balkanskaga hafa geng-ið í gegnum byltingar-kenndar breytingar, frá miðstýringu kommúnismans í átt til frelsis og borgaralegra réttinda. Vasko Hadzievski, starfsmaður Sænsku þróunarsamvinnustofnun- arinnar, segir þessar breytingar ekki hafa komið sársaukalaust. Eftir styrjöld sem geisaði á Balk- anskaga um árabil og lauk með um- deildum loftárásum NATO á Kos- ovo-hérað í mars árið 1999 kom í ljós samfélag fólks sem ekki var vant að takast á við þá ábyrgð sem fylgir frelsinu. Vasko er frá Makedóníu, býr í höfuðborginni Skopje og vinnur í sænska sendiráðinu þar. Hann seg- ir að Sænska þróunarsamvinnu- stofnunin, SIDA, ásamt verktökum hennar hafi flýtt fyrir umbótum á Balkanskaga. Markmiðið er aðild að Evrópusambandinu. Lærum á frelsið „Við höfum þurft að læra að vera sjálfstæð þjóð. Í dag er ekki neinn yf- irboðari í Belgrad sem sendir pen- inga og gefur skipanir. Bæði ríkis- stjórn og sveitarstjórnir hafa þurft að læra að fara með vald í eigin málum og taka ábyrgð í samræmi við það. Ég er að tala um ábyrgðina sem fylg- ir frelsinu og hún byrjar hjá einstakl- ingnum,“ segir Vasko. Hann segir að í valdatíð Títós hafi almenningur aldrei haft góða til- finningu fyrir lýðræði, enda hafi það ekki verið til staðar. „Nú verður hver og einn að taka ábyrgð. Í þessu felst mikil áskorun og við verðum líka að átta okkur á því að þetta er ferli sem tekur tíma,“ segir Vasko. Hann seg- ir að með markvissri vinnu af hálfu stofnana á vegum SIDA hafi ver- ið hægt að flýta fyrir breytingum til hins betra. Sjálfstæðar stofnanir Sænska þróunarsamvinnustofn- unin hefur í gegnum tíðina notast við sjálfstæðar stofnanir til að vinna að þróunarstarfi fyrir sína hönd. Þannig sér SIDA um að marka stefnuna og fjármagna verkefnin, ásamt því að sinna eftirliti með framkvæmdinni. SIDA hefur verið stærsti aðilinn í þró- unarstarfi á Balkanskaga, en bæði Hollendingar og Bandaríkjamenn hafa líka unnið mikið starf á svæð- inu. Meðal þeirra sjálfstæðu stofnana sem starfa fyrir SIDA á Balkanskaga eru samtökin Kvinna till kvinna. Tak- mark þeirra er að stuðla að jafnrétti kynjanna á svæðinu ásamt því að reyna að koma í veg fyrir ofbeldi gegn konum. Olof Palme-stofnunin hefur einnig lagt hönd á plóginn, en vinnur nú fyrst og fremst að lýðræðismálum í Írak. Sænska Helsinkinefndin hef- ur unnið mikið starf í öllum löndum Balkanskaga og víðar. Sænska Hels- inkinefndin vinnur fyrst og fremst að því að efla mannréttindi. Íslenska stofnunin PEP Inter- national hefur starfað náið með SIDA að verkefnum á Balkanskaga frá því í ársbyrjun 2001. Auðunn Bjarni Ólafs- son leiðir PEP International. Minni spilling Vinna Auðuns Bjarna og PEP International hefur á síðustu árum beinst að því að styrkja lýðræðis- hugsun og bæta stjórnsýslu í sveit- um og smærri bæjum. Í þessari við- leitni skapaði Auðunn nýja aðferð í þróunarstarfi, þar sem áherslan var færð frá peningastyrkjum í átt til vit- undarvakningar meðal íbúanna og sveitarstjórnanna. Vasko segir árangurinn af þessu starfi augljósan. Hann hafi byrjað að birtast á undanförnum þremur árum. „Ég hef orðið var við það alveg frá grasrótinni hversu árangursríkar þessar aðferðir Auðuns hafa verið. Þetta hefur reynst okkur ómetanleg hjálp við að losna undan miðstýr- ingunni. Ekki má þó gleyma því að það hefur tekið talsverðan tíma fyrir þessar breytingar að skila sér í sýni- legum árangri. Ég er reyndar sann- færður um að þessi tími hafi verið bæði óhjákvæmilegur og nauðsyn- legur. Árangurinn liggur fyrst og fremst í hugarfarsbreytingum hjá fólkinu, sem síðan skila sér í betri stjórnsýslu og minni spillingu,“ seg- ir Vasko. Auðunn Bjarni gerði grein fyrir starfsemi PEP International í ítar- legu viðtali við DV um síðustu helgi. Hlutverk almennings Vasko segir að oft sé almenn- ingi ekki ennþá ljóst hver sé réttur hans og skyldur. „Fólk veit til dæm- is ekki alltaf hvaða stofnanir það getur nálgast til þess að hafa áhrif á tiltekin mál. Það er mín tilfinning að Makedóníu veitti ekki af nokkr- um árum til viðbótar af starfi á borð við það sem PEP International hefur verið að vinna.“ Hann segir að þannig væri hægt að vinna með mun fleiri sveitarfé- lögum. Íbúarnir myndu skilja bet- ur hlutverk stjórnvalda, hvernig þau virka og ekki síst myndi fólk skilja betur hvað er svona mikilvægt við að stjórnsýslan sé gagnsæ og að- gengileg. „Því miður gerir SIDA ekki ráð fyr- ir að fjármagna fleiri svoleiðis verk- efni hér í bili. Auðunn Bjarni og hans stofnun eru að öllum líkindum á för- um héðan í nóvember. Það er reynd- ar ekki hægt að útiloka að önnur ríki eða stofnanir muni fjármagna svipað starf,“ segir Vasko. Hann telur að raunveruleg þörf sé fyrir að halda þessu starfi áfram í Lönd fyrrum Júgóslavíu þurftu að læra á frelsið og skilja þá ábyrgð sem því fylgir. Vasko Hadzievski, starfsmaður Sænsku þróunarsamvinnustofnunarinnar í Makedóníu, segir að hefðbundin þróunaraðstoð hafi tilhneigingu til þess að teygjast út hið óendanlega. Með nýjum aðferðum megi hins vegar skilja eftir samfélög sem halda áfram að eflast eftir að þróunarstarfi lýkur. Markmið starfsins á Balkanskaga er aðild að Evrópusambandinu. LÆRUM AÐ FARA MEÐ FRELSIÐ Vasko Hadzievski sænska þróunarsamvinnustofnunin, sIda, er stærsti aðilinn í þróunarstarfi á Balkanskaga. Vasko Hadzievski, starfsmaður stofnunarinnar segir frá því hvernig lönd fyrrum Jógóslavíu þurftu að læra að fara með frelsi og lýðræði. Hann segir þá tegund þróunarstarfs sem íslenska stofnunin PEP International hefur mótað hafa haft meiri áhrif til framtíðar á Balkanskaga en flestir gera sér grein fyrir. markmið sIda er að undirbúa löndin undir aðild að Evrópusambandinu. „Starf okkar styrkir lýðræðishugsun. Sveit- arstjórnirnar gera sér núna grein fyrir því að fólkið í sveitinni er kjósendurnir og annað hvort verða þær að ná árangri í samvinnu við sitt fólk, ellegar verð- ur þeim skipt út í næstu kosningum.“
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.