Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2007, Blaðsíða 18

Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2007, Blaðsíða 18
Föstudagur 11. maí 200718 Helgarblað DV Því er oft haldið fram af íslensk� um kjósendum að aðild Íslands að Evrópusambandinu mundi valda íslenskum bændum og búvöru� framleiðslunni miklum búsifjum. Hagsmunum bændastéttarinnar sé betur borgið utan ESB jafnvel þótt verndartollar kynnu að lækka engu að síður. Því er verðugt að kynna sér hver raunin hefur orðið hjá sænskum bændum, en Svíar samþykktu að� ild að Evrópusambandinu í þjóðar� atkvæðagreiðslu árið 1995. „Breyt� ingum fylgir áhætta en sænskum landbúnaði líður betur innan Evr� ópusambandsins en utan þess,“ segir Peter Lundberg, sérfræðing� ur í landbúnaðarpólitík hjá Lant� brukarnas riksförbund, sænsku bændasamtökunum. Breytingar og áhætta „Við stóðum frammi fyrir erfiðleikum vegna ákvarðana stjórnvalda um umfangsmiklar breytingar á stýringu landbún� aðarframleiðslunnar. Við sáum líka mikil tækifæri á sameiginleg� um Evrópumarkaði fyrir sænsk� ar landbúnaðarafurðir. Almennt séð töldu sænsku bændasamtök� in að Evrópusambandið væri eft� irsóknarvert sem vettvangur fyr� ir sameiginlegan markað. Þessi afstaða tók ekki aðeins til beinna hagsmuna bænda og búvöru� framleiðslunnar, heldur einnig til leitarinnar að meiri stöðugleika fyrir landbúnaðinn í heild sinni. Þarna voru vitanlega tækifæri fyrir sænskar búvörur á stórum mark� aði. Það er löng hefð fyrir frjálsri verslun í Svíþjóð en bændur eins og aðrir vita einnig að allar breyt� ingar fela í sér áhættu. Við vitum líka að á sama tíma er þróunin í veröldinni í þá átt að auka frjáls� ræði í verslun, lækka verndartolla. Út á það ganga viðræður innan WTO, Alþjóðaviðskiptastofnun� arinnar. Þar var enn ein ástæða til þess að taka afstöðu með inn� göngu í Evrópusambandið,“ seg� ir Peter Lundberg. Með þessu á hann við að í samfélagi þjóðanna innan sambandsins er hagsmun� um landbúnaðarframleiðslu ein� stakra þjóða betur borgið í hnatt� rænu tilliti. Tækifærin bíða innan ESB Spyrja má Peter Lundberg hvort sænsku bændasamtökunum, Lantbrukarnas riksförbund, hafi þótt sem verið væri að velja milli tveggja afarkosta, að standa innan eða utan Evrópusambandsins. „Við sem fengumst við þetta og stór hluti bændanna litum á það sem góðan og spennandi kost að öðlast aðild að ESB, en vitanlega voru einnig margir bændur and� snúnir aðild eða í það minnsta ef� ins. Margir þeirra sáu mikla mögu� leika samfara aðildinni. Við gátum séð fyrir okkur aukinn innflutn� ing á búvörum en einnig vaxandi útflutning á sænskum búvörum. Útflutningsvörurnar eru þær bú� vörur sem eru mest unnar. Af unn� inni matvöru er nú mest flutt út af vodka, sem er vitaskuld unn� ið úr hveiti. Innflutningurinn er að mestu hefðbundnar búvörur, kjöt og unnar mjólkurvörur. Hann hefur aukist verulega og aukinni neyslu á búvörum í Svíþjóð hefur að mestu verið mætt með innflutn� ingi. Þetta hefur auðvitað komið niður á hluta landbúnaðarins og er nátturuleg afleiðing af inngöng� unni í Evrópusambandið. En við verður að einbeita okkur að fjöl� þjóðlega samkeppnisumhverfinu til þess að verða samkeppnisfær. Við erum reyndar þeirrar skoðun� ar innan bændasamtakanna að stjórnvöld hafi ekki sýnt þessu at� riði tilhlýðilegan skilning og lagt eitthvað að mörkum til þess að auka samkeppnishæfni landbún� aðarins. Enn þurfa sænskir bænd� ur að standa skil á ýmsum fram� leiðslugjöldum eða sköttum sem gerir stöðu þeirra verri en hún þyrfti að vera gagnvart keppinaut� um innan Evrópusambandsins,“ segir Peter Lundberg. Auknar fjárfestingar bænda Nærtækt er að spyrja hvort sænskir bændur hafi einhvern tíma séð eftir því að hafa stutt aðildina að Evrópusambandinu. „Nei, alls ekki,“ segir Peter. „Okk� ur finnst enn að ákvörðunin hafi verið rétt. Við erum einnig fullviss um að sænskum landbúnaði líður betur nú en honum hefði annars liðið utan sambandsins.“ Þegar miklar breytingar eru gerðar á gangverki þjóðfélagsins er ekki víst að menn finni fyrir þeim í fyrstu. Þannig var það með sænska landbúnaðinn fyrstu misserin eft� ir inngönguna í Evrópusambandið árið 1995. En eftir að breyttar að� stæður fóru að segja til sín fram� kölluðu þær nýja strauma, ný við� brögð og nýjar hneigðir í sænskum landbúnaði. „Sænskur landbún� aður hefur nú að mestu samlag� ast Evrópumarkaðnum, brugðist við aukinni samkeppni og nýtt sér ný tækifæri. Sem stendur er þró� unin á markaðnum fyrir búvöru� framleiðsluna mjög jákvæð, jafnvel í hnattrænu samhengi. Til dæmis ber á aukinni eftirspurn eftir nýj� um orkugjöfum sem byggja á land� VILJA ÍSLAND Í EVRÓPUSAMBANDIÐ JÓHANN HAUKSSoN blaðamaður skrifar: johann@dv.is Peter Lundberg „Ég mundi mjög gjarnan vilja sjá íslendinga og Norðmenn ganga í Evrópusambandið. Þannig gætum við þróað og samhæft samvinnu landanna enn frekar innan sambandsins.“ Sænsku bændasamtökin telja víst að hagsmunum íslenskra bænda yrði best borgið innan Evrópusam- bandsins. Sérfræðingur samtakanna ráðleggur bæði Íslendingum og Norðmönnum að sækja um aðild og ganga í ESB. Þannig geti Norðurlöndin þróað og eflt samvinnu sína á sviði landbúnaðar innan þess. Sænsku bændasamtökin voru hlynnt aðild Svía að Evrópusambandinu 1995 og beittu sér mjög í baráttunni um at- kvæðin í aðdraganda þjóðaratkvæðagreiðslunnar um málið. Jóhann Hauksson blaðamaður ræðir við Pet- er Lundberg, sérfræðing hjá sænsku bændasamtökunum um aðildina að Evrópusambandinu og batnandi afkomu landbúnaðar í Svíþjóð.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.