Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1978, Blaðsíða 51

49
mm Hg og kvenna 15.34 mm Hg, sem er
marktækur munur.
Meðalaugnþrýstingur allra þátttakenda
var 15.24 mm Hg, með staðalfráviki 3.89
mm. Lægri en 21 mm höfðu 97.5%. Minna
en 1% augna höfðu þrýsting hærri en 28
mm Hg.
Enginn marktækur munur var á meðal-
augnþrýstingi hægra og vinstra auga og
höfðu 62.8% sama þrýsting á báðum.
Allir, sem höfðu meira en 3 mm Hg mun
á augnþrýstingi hægra og vinstra auga,
höfðu hærri þrýstinginn yfir 21 mm (5%),
cg þeir, sem höfðu meira en 7 mm Hg
mismun höfðu kliniska gláku (glaucoma
simplex).
Þeir, sem höfðu 20 mm Hg augnþrýsting
og þar yfir voru rannsakaðir sérstaklega
með tilliti til gláku. Þeim, sem höfðu 22
mm Hg augnþrýsting eða meira á öðru
hvoru auga og þeim, sem höfðu papillu
grunsamlega um glákubreytingar, án þess
að um þrýstingshækkun væri að ræða, var
fylgt eftir með reglubundnum skoðunum
a.m.k. árlega í 2—11 ár (93 menn). Tutt-
ugu cg níu þeirra fengu gláku síðar, 31%.
Sex þeirra höfðu 22 mm Hg augnþrýsting
við fyrstu komu og jafnmargir 23 mm Hg,
en hinir höfðu enn hærri augnþrýsting.
Tveir menn, 48 ára gamall karl, sem hafði
við frumskoðun 20 mm Hg augnþrýsting
og 49 ára gömul kona, sem hafði 21 mm
Hg, komu til skoðunar fjórum og sex ár-
um síðar og voru þá með byrjandi gláku-
einkenni.
Gláka fannst hjá 119 sjúklingum
(2.67%), við frumskoðun, 3.6% meðal
karla og 2.06% meðal kvenna. Glákutil-
felli voru fá í aldurshópunum innan við
sextugt (0.4% og 0.8%), en fjölgaði úr
því línulega upp í 12% (3.2%, 7.4% og
12%).
Augnþrýstingur þess fimmtungs, sem
kom í augnskoðun cftar en einu sinni á
athugunartimanum og ekki hafði gláku,
hélst óbreyttur að kalla frá einni skoðun
til annarrar.
SKIL.
Höfundur augnþrýstingsmælisins, sem
notaður var. Goldmann, mældi í samvinnu
við Schmidt- (1957) 400 normal augu og
fann meðalaugnþrýsting 15.45 mm Hg,
99.5% höfðu lægri þrýsting en 22 mm Hg.
Ýmsir aðrir hafa kannað augnþrýsting
með þessum mæli.
í hópskoðun á Suður-Wales (8174 augu),
þar sem fertugir og eldri voru skoðaðir,
fundu Graham og Hollows3 (1964) meðal-
augnþrýsting 16.3 mm Hg með staðalfrá-
viki 3 mm. Aðrir hafa fengið ýmist hærri
eða lægri meðalgildi á minni hópum.
Ætla má, að efniviðurinn í þessari sam-
antekt sé þjóðfélagið í hnotskurn, þar sem
tæplega 7 % íslendinga á þessum aldri voru
mældir. Hérlendis kcma allir til augn-
lækna til að fá gleraugu, en algengt er, að
fólk erlendis fái gleraugu beint frá gler-
augnasérfræðingi án skoðunar hjá augn-
1 ækni, svo gera má ráð fyrir hærra sjúkra-
hlutfalli 1 efniviði erlendra augnlækna.
Þessari grein var ekki ætlað að fjalla
um gláku, þó að óhjákvæmilegt sér að
fara nokkrum orðum um glákutíðnina í
þessum efniviði. Hún er svipuð og Leyd-
hecker4 (1959) fann í umfangsmikilli rann-
sókn á glákutíðni (2.31%) á fertugum og
eldri.
Guðmundur Björnsson1 (1967) fann
4.8% gláku meðal fimmtugra og eldri. Til
samanbuiðar má nefna, að í þessum efni-
viði fannst gláka við frumskoðun hjá
3.7% þeirra, sem voru orðnir fimmtugir,
en hækkaði í 4,6% á athugunartímabilinu.
Niðurstöður þessara mælinga styrkja þá
skoðun, að augnþrýstingur 23—24 mm Hg
sé sennilega ofan við heilbrigð mörk. Þó
má ekki gleyma þvi, að glákugreining verð-
ur ekki gevð með augnþrýstingsmælingu
einni.
Rík ástæða er til að augnþrýstingsprófa
alla, sem komnir eru á miðjan aldur, og
æskilegt væri að færa aldursmörkin niður
fyrir fertugt, því að samanburður mælinga
frá einni skoðun til annarrar er mikilvæg-
ur, þar sem augnþrýstingur heilbrigðs auga
breytist ekki teljandi með hækkandi aldri.
SUMMARY.
The intra-ocular pressure of 8924 eyes of
40 years and older was measured with Gold-
mann’s applanation tonometer as a part of a
routine eye examination. The mean intra-
ocular pressure was 15.24 mm Hg, with a
standard deviation of 3.89 mm Hg. 95.6%
having pressures equal to or less than 20 mm