Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Side 57

LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27
51
aðeins gert hjá litlum hópi sjúklinganna. 13
sjúklinganna reyndust með adenocarcinoma en 1
sjúklingur var með carcinoid æxli. Reyndist 1
sjúklingur með æxli í proximal hluta gallganga, 2
sjúklinganna voru með æxli í miðhluta gallganganna,
en langflestir reyndust með æxli í distal hluta, þ.e. við
caput pancreas og ampulla vateri eða 11 sjúklinganna.
Flestir sjúklinganna voru teknir til aðgerðar, 1
sjúklingur fékk enga meðferð sökum aldurs. 13
sjúklingar fóru þannig i aðgerð og 9 þeirra til meðferðar
en líknandi aðgerð var gerð hjá 4 þeirra og 2 sjúklingar
voru geislaðir. Enginn þeirra fékk cytostatica. Whipple-
aðgerð var gerð hjá 7 sjúklinganna. Hjá 1 var gert
brottnám á æxli í choledochus og hjá öðrum brottnám á
æxli í ductus hepaticus. 1 sjúklingur dó eftir Whipple-
aðgerð. Allir þessir sjúklingar eru dánir nema 1 (>5 ár)
og var líftími stuttur, eða að meðaltali 1 ár og rúmir 2
mánuðir.
KRABBAMEIN í GALLGÖNGUM Á 1984-1993 Á
LSP. AFTURSÝN FARALDSFRÆÐILEG
RANNSÓKN
Ragnhildur Steinbach. Bjami Agnarsson, Jónas
Magnússon, Landspitalanum.
Þessi æxli eru mikilvæg að því leyti að þau
valda mjög slæmum einkennum en eru yfirleitt mjög
hægt vaxandi. Tilgangur þessarar rannsóknar var að
Bera grein fyrir fjölda og eðli sjúklinga með
krabbamein í gallgöngum sem valda stíflum.
Athugaðar voru sjúkraskýrslur sjúklinga sem
lögðust inn á Landspítalann frá 01.01.1984 til ársloka
1993 með greininguna krabbamein í gallgöngum.
Reyndust þetta 15 sjúkl. Hjá 1 þeirra vantaði nákvæma
vefjagreiningu og hann því ekki tekinn með. 14
sjúklingar vom þannig með staðfesta greiningu.
Meðalaldur þessara sjúklinga var 71 ár, sá elsti var 87
ára, sá yngsti 56 ára. Allir sjúklingamir greindust vegna
einkenna sem leiddu til áframhaldandi rannsókna.
Flestir þessara sjúklinga vom með einkenni stíflugulu
en aðeins 1 sjúklingur hafði einkenni um megmn og
lystarleysi eingöngu. Meðaltímalengd einkenna var
vinnig mjög stutt, rúmar 2 vikur. Gerð var ómskoðun
hjá öllum sjúklingunum en tölvusneiðmynd ekki nema
hjá 2 og gaf það ekki neinar sérstakar
viðbótarupplýsingar í þeim tilfellum. ERCP var einnig
Krabbamein í gallgöngum er ekki mjög algengt
og þetta eru tiltölulega fáir sjúklingar. Sjúklingar vom
með áberandi stutta sögu um einkenni fyrir greiningu.
Helsta aðgerðin við krabbamein distalt í gallgöngum er
Whipple-aðgerð og í þessu efni eru ekki nema 3
sjúklingar með staðsetningu æxlisins meira proximalt.
Líftími eftir aðgerð er mjög stuttur.
tolvusneiðmyndir af höfði barna á
LANDSPÍTALA 1983-1988.
URTAKSKÖNNUN.
Anna Björg Halldórydóttir*. Pétur Lúðvígsson**,
Roben Kaatee* og Ásmundur Brekkan*.
Röntgendeild Landspítalans* og Bamaspítali Hringsins**
Tilgangur rannsóknarinnar var þríþættur. 1) Að afla
opplýsinga um tilvísunarleiðir barna 0-16 ára sem komu
Ol tölvusneiðmyndatöku af höfði fyrstu 6 árin sem
tölvusneiðmyndatæki Landspítalans var í notkun, 2) að
sundurgreina sjúklingahópinn m.t.t. aldurs, kyns, búsetu,
(tlefnis rannsóknar og niðurstöðu og 3) að finna hlutfall
jákvæðra röntgreininga eftir ábendingum og í heild. Með
hjálp rölvubókhalds Röntgendeildar Landspítalans voru
fiuidin öll börn á aldrinum 0-16 ára, sem komið höfðu til
tölvusneiðmyndunar af höfði á Landspítalann á tímabilinu
h'á 1. jan. 1983 til 31. des. 1988. Úr þeim hópi voru svo
valin þau börn sem fædd voru fyrstu 10 daga hvers
ttlmanaksmánaðar, en það var viðfangshópur
fannsóknarinnar. Röntgenbeiðnir viðfangshópsins voru
ootaðar sem upplýsingagrunnur, en samtals var safnað 12
atriðum um hverja rannsókn eftir fyrirfram gerðum lista.
Allar myndir voru endurskoðaðar af einu okkar (ABH) án
vttneskju um klínískar ábendingar og fyrri niðurstöður og
i'öntgengreiningar færðar til samræmis við greiningalista
i'annsóknarinnar. Allar upplýsingar voru síðan færðar á
tölvuforritið FileMakerPro þar sem úrvinnsla fór fram.
Alls voru framkvæmdar 1538 tölvusneiðmyndarannsóknir
a höfði í þessum aldurshópi á timabilinu, en í
Wðfangshópnum voru 531 rannsókn (29%). Flest
hamanna lágu á barnadeildum þegar rannsóknin var gerð
en bráðarannsóknir voru 15% allra rannsóknanna.
E 74
Drengir vom 57% bamanna. Stærsti einstaki árgangurinn
var börn á 1. ári (14%) og rúmlega helmingur barnanna
var búsettur á Stór-Reykjavíkursvæðinu. Algengustu
tilefni voru krampar og/eða flogaveiki 31%,
encephalopathia chronica (þ.á.m. retardatio mentis og
misþroski) 19%, höfuðverkur 13% og CP 11%.
Algengustu breytingar voru staðbundið vefjatap 25%,
ástand eftir aðgerð 21% og hydrocephalus 17%, en í heild
greindust sjúklegar breytingar í 39% rannsóknanna.
Vegna þess hvernig viðfangshópurinn var valinn má ætla
að niðurstöður gefi góða mynd af heildarhópi þeina barna
sem vísað var til tölvusneiðmyndunar af höfði á
tímabilinu. Hlutfall jákvæðra rannsókna er svipað og í
sambærilegum erlendum rannsóknum en að öðru jöfnu
má líta slíkt hlutfall sem mælikvarða á "gæði" ábendinga.