Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Page 66

Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Page 66
60 LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27 MEÐGANGA OG FÆÐING TVÍBURA EFTIR F Q1 EÐLILEGA OG GLASAÞUNGUN Á ÍSLANDI OG í SKOTLANDI. Þórhallur Agústsson1, Reynir Tómas Geirsson2, Gary Mires3, Háskóli íslands1'2, Kvennadeild Landspítalans, Reykjavík2, Ninewells Hospital, Dundee, Skodand3. Meðganga og fæðing fjölbura er mun áhættumeiri en þegar um einburameðgöngu er að ræða. Með tilkomu glasaftjóvgunar hefur u'ðni fjölburameðgangna breyst og þar með einnig aldursskipting mæðra og aðrir þættir sem geta haft áhrif á burðarmálsdauða. Athugað var hvort munur væri á meðhöndlun og útkomu tvíburameðgangna og fæðinga eftir því hvort þungunin var eftir glasaftjóvgun eða ekki, á fslandi og Tayside, Skodandi. Afturskyggn rannsókn var gerð á, öllum tvíburaþungunum fra 16 vikna meðgönguíengd á íslandi á tímabilinu 01.01/90 - 31.12/93 og í Tayside héraði Skotlandi. Þunganir voru flokkaðar í glasa- og sjálfkomnar. Aldur og hæð mæðra, fjöldi léttbura (< 2500g), fæðingarleið og dvöl á vökudeild voru borin saman með kí - kvaðrat og t - prófum, eftir tilkomu þungana og á milli landanna. Burðarmálsdauði var skilgreindtu' á tvennan hátt (hefðbundið/útvíkkað). Á íslandi voru 254 tvíburafæðingar og 268 í Tayside; þar af 20.5% á fslandi og 6.3% í Tayside vegna glasafrjóvgunar (p < 0.001). íslensku konumar voru eldri, hærri og gengu lengur með tvíburana. Eðlileg fæðing var marktækt oftar á fslandi en inngrip í fæðingu algengari í Tayside. Ekki var munur á heildarfjölda valinna keisaraskurða (15%), en í skoska glasafrjóvgunarhópunum voru valdir keisaraskurðir marktækt oftar gerðir (35.3%) en þeim náttúrulega (11.2%) (0.01 > p > 0.001). Einnig voru bráða keisaraskurðir algengari í skoska glasaftjóvgunar hópnum (59.1%) bæði miðað við skoska náttúrlega hópinn (26.7%) (p < 0.001) og íslenska glasafrjóvgunar hópinn (17.5%) (p < 0.001). Meðal íslensku bamanna voru marktækt fleiri léttburar meðal glasabama. íslensku tvíburamir voru miðað við skoska þyngri og léttburar vom færri (p < 0.001). Fleiri skoskir tvíburar vora lagðir inn á vökudeild (0.02 > p > 0.01) og dvöldu þeir þar einnig lengur (p < 0.001). Ekki var munur á burðarmálsdauða milli landanna. Tvíburafæðingar voru algengari á íslandi vegna hærri tíðni tvíbura eftir glasafrjóvgun. Tilhneiging var meiri í Skotlandi dl að grípa inn í fæðingu, sérstaklega í glasafrjóvgunarhópnum. Á íslandi vora bömin þyngri, sem að hluta tengist meiri líkamshæð íslenskra kvenna. I íslenska hópnum voru glasaböm oftar léttburar en sjálfkomnu bömin, er það var óháð meðgöngulengd og reykingum á meðgöngu. Ef burðarmálsdauði var talinn efdr útvíkkaðri skilgreiningu, fékkst betri mynd af þungun þar sem böm lifa ekki. r- QO VINNA OG VINNUFORFÖLL í MEÐGÖNGU. t Elísabet A. Helgadóttir, Linda B. Heigadóttir og Reynir Tómas Geirsson, Kvennadeild Landspítalans, 101 Reykjavík. Fram tíl þessa hafa ekki verið til upplýsingar um í hve miklum mæli konur vinna í meðgöngu á íslandi eða hversvegna og hvenær konur þær hætta vinnu. Erlendar athuganir hafa bent tíl þess að vinna í meðgöngu geti haft áhrif á meðgöngulengd og fæðingarþyngd bama þeirra, en ekki er vitað hvon slíkur munur væri fynr hendi hér. í óvöldum hópi 407 sængurkvenna á Landsspítalanum í september og nóvember 1993 voru þessi atriði könnuð. Upplýsingar um fæðingarffæðileg atriði og störf, starfslok og launa- eða bótagreiðslur dl kvennanna vora fengnar úr fæðingartilkynningum og með stuttu viötali við hvetja konu þar sem stuöst var við staðlaðar spumingar. Meinhluti kvenna (347) var í vinnu á meðgöngu (85 %). Af þeim hættu 304 (87.6 %) vinnu að meðaitali 65.3 dögum fyrir fæðingu. Konur sem veikust í meðgöngunni hættu ekki fytT en aðrar. Flestar hættu vegna veikinda (59.2%) en hluti nýtti sér sumarleyfi (12.7%), þó einungis ef lok meðgöngunnar féll inn í sumarleyfístíma. Marktækt fleiri konur hættu vinnu vegna veikinda ef þær fæddu í nóvember (67.9%), miðað við þær sem fasddu 1' september (50.6 %) (p<0.002). Fjölbyijur með tvö eða fleiri böm hættu síður vinnu. Meðgöngulengd kvenna sem hættu ekki vinnu fyrir lok meðgöngunnar var marktækt styttri (274.8 dagar) en hinna (280.1 dagar). Konur sem unnu erfiðisvinnu þurftu oftar að hætta vinnu og fæddu marktækt léttari böm en þær sem unnu ekki eða unnu léttari störf (p=0.0003). Flestar konur virðast vinna í meðgöngu, hvon sem þær eiga böm fyrir eða ekki. Meirihlutí útívinnandi kvennt verður að hætta vinnu að meðaltali tveim mánuðum fyrit lok meðgöngu og jafnvel mun fyrr. Þetta er ýmist vegna veikinda en aðrar eru í launalausu leyft eða nýta sér sumarleyfi sitt til hvfldar fyrir fæðinguna. Ein af hveijum sex nýtur tryggingabóta í einhveiju formi fyrir fæðingu. Erfiðari vinnu fylgir tilhneiging til að eignast féttari böm og fæða fyrr hér sem annarsstaðar.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128

x

Læknablaðið : fylgirit

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.