Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Síða 91

LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27
81
Hlutverk MAP kínasa vi6 prostacyklínmyndun
*0aþels.
Kristín Magnúsdóttir, Haraldur Halldórsson, Matthías
Kjeld og Guðmundur Þorgeirsson. Rannsóknastofa í
•yfjafræði, Háskóla íslands, Lyflækningadeild og
Rannsóknastofa í meinefnafræði, Landspítala.
Prostaglandín eru mjög virk efni mynduð úr arakídonsýru
sem er estertengd í stöðu 2 í fosfólípíðum frumuhimna.
Helsta stjómunarskrefið í myndunarferli prostaglandína er
talið vera losun úr fosfólípíðum og er það hvatað af
fosfólípasa A2. Virkni fosfólípasa A2 er lítil í
hvíldarstöðu, en vex við örvun sértækra yfirborðsviðtaka.
Lítið er vitað á hvem hátt viðtakaörvun veldur aukinni
virkni fosfóh'pasa A2 þótt bæði hækkaður Ca++ styrkur
og serín fosfórun séu í sumum tilfellum talin koma við
sögu. Nýlega var sýnt fram á örvun fosfólípasa A2 með
serín fosfórun af völdum MAP kínasa. MAP kínasar em
ensím sem sjálf örvast við fosfómn bæði á tyrosíni og
threoníni. Við höfum kannað þátt þessarar boðleiðar í
prostacyklín myndun æðaþels eftir örvun með ýmsum
áverkunarefnum.
V 3
Æðaþelsfmmur vom ræktaðar úr bláæðum naflastrengja
þar til þær mynduðu samfellt fmmulag. Fmmumar vom
þvínæst örvaðar og inósitol fosfata styrkur í fmmunum
mældur ásamt prostacykh'n losun . Fosfómn MAP kínasa
var könnuð með rafdrætti, rafflutningi á himnu og
mótefnagreiningu. Einnig vom könnuð áhrif sérvirkra
tyrosín kínasa hindra (2,5-dihydroxycinnamat og
genistein).
011 áverkunarefnin (thrombín, histamín og pervanadat)
ollu hækkun í styrk inóstitol fosfata, prostacyklínmyndun
og tyrosín fosfórun á MAP kínasa. Tyrosín kínasa
hindramir höfðu ekki áhrif á inósitol fosfata styrk, en
hindmðu prostacyklín myndun eftir örvun með thrombíni
og histamíni en ekki pervanadati. Hindramir komu líka (
veg fyrir fosfómn MAP kínasa eftir örvun með thrombíni
og histamíni en ekki pervanadati. Þessar niðurstöður
benda til þess að tyrosín fosfómn á MAP kínasa sé
nauðsynlegur hlekkur við miðlun prostacyklín myndunar
eftir viðtakaörvun æðaþelsffumna.
blóðþrýstingur á HEILBRIGÐISSTOFN-
UNUM, VINNUSTÖÐUM OG í HEIMAHÚSUM V 4
Jóhann Ág. Sigurðsson, Björn Aðalsteinsson, Þórður
Harðarson og Ámi Kristinsson. Heimilislæknisfræði HÍ,
Ciba Geigy og Lyfjadeild Landspitalans
Þar eð margir óvissuþættir em tengdir túlkun á
blóðþrýstingsmælingun þótti ástæða til að athuga hvort
wunur er á BÞ einstaklinga þegar mæling fer fram á
stofnunum (læknastofú, heilsugæslustöð, göngudeild),
vinnustöðum og í heimahúsum.
Alls tóku 95 karlar á aldrinum 25-65 ára þátt i
fannsókninni frá sjö stöðum á landinu (FSA, Göngudeild
háþrýstings og heilsugæslustöðvum á Akureyri, Húsavik,
Hafnarfirði, Seltjamarnesi og Árbæ) Blóðþrýstingmæling
var gerð á hægri handlegg á milli kJ 15.00 - 17.00 með
sjálfvirkum mæli af tegund UA-751 Digital Blood
Ptessure Meter með 12 x 20 cm mancettu Mælingar vom
gerðar á stofu/göngudeild, á vinnustað og í heimahúsum,
aHs þijár á hveijum stað hjá sama einstaklingi en aðeins
ein mæling á dag. Einnig var mælt með kvikasilfursmæli á
stofu til samanburðar við sjálfvirka mælinn. Reiknað var
ttteðahal mæligilda fyrir hvem einstakling á hveijum
tttaslistað fyrir sig.
Gerðar vom alls 1023 mælingar, 235 á
stofu/stofnun með sjálfVirkum mæli og 212 með Hg mæli,
251 á vinnustað og 325 í heimahúsum. Slagæðaþrýstingur
(SBP) var 150,2 (SD 17,7) á stofnun, 127,7 (SD 18,1) á
vinnustað (p<0,001) og 134,7 (SD 15,8) heima.
(p<0,001). Hvíldarþrýstingur (DBP)var minnstur 83,1
(SD 11,1) á stofu og hæstur 87,7 (SD 11) á vinnustað.
Enginn marktækur munur var á SBP mælingum með
sjálfvirkum mæli eða kvikasilfri.
Niðurstöður styðja "White coat effect" hér á landi,
enda þótt þjónustan sé samfelld. Það kemur á óvart að
SBP mælist lægstur á vinnustað. Álíka mæligildi með
kvikasilfursmæli og sjálfvirkum mæli á stofú styðja
niðurstöður frá vinnustöðum og í heimahúsum.