Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Side 108

Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Side 108
98 LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27 V 37 Kortlagning breytinga á litningi 3 og 16 í hrjóstakrabbameini. Guðný Eiríksdóttir, Sigurlaug Skírnisdóttir, Jón Þór Bergþórsson, Júlíus Guðmundsson, Helgi Sigurðsson*, Valgarður Egilsson, Rósa Björk Barkardóttir og Sigurður Ingvarsson. Rannsóknastofa Háskólans í meinafræði, *Krabbameinslækningadeild Lsp. Gen sem geta haft áhrif á stjórn frumuskiptingar og koma við sögu í krabbameinsvexti eru einkuni æxlisgen eða æxlisbæligen. Rannsóknir með aðferðum frumu- og sameindalíffræði hafa bendlað svæði á litningum 3 og 16 við brjóstakrabbamein vegna tíðra litningagalla sem þar finnast í æxlum. Við notuðum PCR (polymerase chain reaction) tæknina og AC/TG endurtekningavísa (dinucleotide repeat microsatellites) til að kortleggja þessi svæði og leita að tapi á arfblendni. Einnig bárum við niðurstöðurnar saman við ýmsa eiginleika æxlisins s.s. meinvörp, stærð, viðtakamagn, S-fasa, lifunarhorfur sjúklinga o. fl. til að kanna hvort samband sé á milli taps á arfblendni á litningum 3 eða 16 og þessara þátta. DNA var einangrað úr 155 æxlum og eðlilegum frumum sömu sjúklinga. Tap á arfblendni fannst á a.m.k. einu erfðamarki í 67 % tilfella fyrir litning 16 en 34 % tilfella fyrir litning 3. Hæsta úfellingartíðnin var á litningasvæði 16q22-23 og 3pl4 og 3p21.3-22. Tölfræðileg úrvinnsla með C 2 sýndi samband á milli taps á arfblendni á litningi 16 og progesteron viðtaka og lágan S-fasa. Marktækt samband var á milli úrfellinga á litningi 3 og lítið af hormóna viðlökum í æxlinu og einnig lágan S-fasa. Lifunarhorfur voru mun lægri fyrir þá sjúklinga sem höfðu brenglaðan litning 3 en engar marktækar breytingar voru á lifunarhorfum sjúklinga með brenglun á litningi 16. Þessar niðurstöður benda til þess að breytingar á litningi 16 gætu verið snemma í myndunarferli æxlisins, en upplýsingar um breytingar á litningi 3 gætu haft forspárgildi um framvindu sjúkdómsins. Brjóstakrabbameinsgenið BRCA1: Hefur V 38 það áhrif til myndunar æxla I biöðruhálskirtli? Rósa B. Barkardóttir. Guðrún Jóhannesdóttir, Guðriður Ólafsdóttir2), Bjarni Agnarsson, Valgarður Egilsson, Hrafn Tulinius2), Aðalgeir Arason, Júlíus Guðmundsson, Sigrún Kristjánsdóttir. Rannsóknastofa Háskólans í meinafræði, Landspítalanum. 2) Krabbameinsskrá, Krabbameinsfélags islands. Nýleg könnun á tíðni krabbameina í ættingum íslenskra brjóstakrabbameinssjúklinga sýndu að þeir eru í aukinni áhættu á að fá krabbamein i blöðruhálskirtil. Vitað er um tvö áhættugen ættlægs brjóstakrabbameins og annað þeirra, BRCA1, er staðsett á neðri helmings litnings 17. BRCA1 er talið vera æxlisbæligen en til þess að fruma nái að breytast í krabbameinsfrumu verða eitt eða fleiri æxlisbæligen hennar að óvirkjast. Oft gerist það með því að genið og erfðaefnið kringum það tapast úr æxlisfrumunni. Hægt er að greina slíkar breytingar í erfðaefni æxlisfrumna með samanburði við erfðaefni heilbrigðs vefjar úr sama sjúklingi. Til að svara þeirri spurningu hvort BRCA1 hafi áhrif til myndunar æxla í blöðruhálskirtli könnuðum við erfðaefnisbrenglanir í æxlisvefjum 61 sjúklings. Niðurstöður voru þær að í 11% sýnanna hafði BRCA1 svæðið tapast úr æxlisfrumunum. í öllum tilvikum var tapið einangrað við BRCA1 svæðið. Fjölskyldusaga sjúklinganna var könnuð og reyndust allar vera með háa tíðni krabbameina. Sýni voru fengin úr fjölskyldumeðlimum fjögurra þessara fjölskyldna og tengslagreining notuð til að athuga fylgni BRCA1 svæðisins og krabbameinsmyndunar. Ekki var hægt að útiloka möguleikan á að BRCA1 genið, eða annað gen mjög nærri hafi áhrif til myndunar ættlægs blöðruhálskirtilskrabbameins.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128

x

Læknablaðið : fylgirit

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.