Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Qupperneq 113

Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Qupperneq 113
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27 103 ÁHRIF SVELTIS Á ORKUBÚSKAP BLEIKJU Þórarinn Sveinsson, Þórir Harðarson, og Haukur Haraldsson. Rannsóknastofa í lífeðlisfræði I eldi eru bleikjuseiði alin við tiltölulega hátt hitastigi og í nægu framboði af fæðu. Við þessi skilyrði vaxa þau hratt en hafa milda tilhneigingu til að verða kynþroska á öðru ári. Eru þau þá ennþá of smá fyrir markaðssetningu. Tilraunir hafa sýnt að með því að svelta seiðin tímabundið snemma vetrar má draga yerulega úr kynþroska- tíðni næsta haust á eftir. I tilrauninni sem hér er kynnt voru athuguð áhrif tímabundins sveltis á orkubúskap bleikjuseiða á fyrsta vetri. Tilgangurinn er að aila upplýsinga um það hvaða þættir það eru sem hugsanlega hafa áhrif á kynþroskaákvörðunina. Bleikjuseiðum var skipt upp í 5 hópa: einn viðmiðunarhóp, tvo hópa er fengu tveggja vikna svelti (annar í desember og hinn í febrúar) og tvo hópa er fengu íjagra vikna svelti (annar í desember og hinn í febrúar). Hverjum hóp var síðan skipt upp í 3 ker (endurtekningar). I upphafi og lok hvers sveltitímabils voru tekin 4 seiði í sýnatöku úr hverju keri í viðkomandi hóp og viðmiðunarhópnum. I hverju sýnatökuseiði var síðan mælt: 1) magn innyflafitu, 2) magn fitu og glýkógens í lifúr, og 3) magn fitu og glýkógens í vöðvasýni. Helstu niðurstöður eru: 1) magn fitu bæði í V vöðvum og lifur sem hlutfall af heildarþunga er mun minna í desember heldur en það er orðið síðan í febrúar, 2) seiðin svara svelti í desember með því að ganga á glýkógenbirgðir í vöðvum og lifúr; einnig seinkar uppbyggingu á fituforða þegar líður á veturinn, 3) seiðin svara svelti í febrúar með því að ganga á fituforða í lifúr og innyflafitu. Niðurstöðurnar sýna að orkubúskapur bleikjuseiðanna er töluvert frábrugðinn í desember því sem hann er síðan í febrúar og svörunin við tímabundnu svelti er líka önnur. Þær styðja þá tilgátu að magn fituforða fyrri hluta vetrar hafi mikilvæg áhrif á það hvort viðkomandi seiði verður kynþroska næsta haust eða ekki. Rannsókn þessi er hluti af stærri rannsóknar- verkefni sem er unnið í samvinnu af Rannsókna- stofu H.I. í lífeðlisfræði, Bændaskólanum að Hólum, Veiðimálastofnun, og Rannsóknastofnun landbúnaðarins. Rannsóknirnar eru styrktar af Rannsóknasjóði H.I., Rannsóknaráði rikisins og Framleiðnisjóði landbúnaðarins. Nidurstöðurnar óskast kynntar sem veggspjald. SAMSVÖRUN MILLI NEYSLU FITU ÚR SJÁVARFANGI OG FITUSÝRU- SAMSETNINGAR FOSFÓLÍPÍÐA í SERMI Gunnlaugur Ólafsson ogLaufey Steingrímsdóttir Rannsóknastofa í lífeðlisfræði og Manneldisráð Árið 1990 gekkst Manneldisráð fyrir ítarlegri könnun á mataræði Islendinga. I tengslum við könnunina var þátttakendum af höfuðborgarsvæði og nágrenni boðið að koma í rannsóknarstöð Hjartavemdar þar sem tekið var fastandi blóðsýni tii greiningar á kólesteróli, HDL-kólesteróli, þríglyseríðum og fleiri þáttum. 450 einstaklingar þekktust boðið eða 76% þátttakenda af svæðinu. Valin voru 100 sýni til fitusýrugreiningar fosfólípíða í sermi. Úrtakið samanstóð af einstaklingum á aldrinum 30-50 ára og var skipt til helminga m.t.t. kyns og neyslu n-3 fitusýra. Að öðru leyti var um handahófskennt úrtak að ræða. Tilgangur greiningarinnar var að kanna áhrif venjubundins mataræðis íslendinga á fitusýru- samsetningu fosfólípíða, og þá einkum áhrif neyslu n-3 fitusýra úr sjávarfangi á hlutfall n-3 og n-6 fjöl- ómettaðra fitusýra fosfólípíða í sermi. Neysla n-3 fitusýra er mjög breytileg milli einstaklinga; miðgildið er 0.5 g/dag fyrir hópinn (n = 100), 10% fá minna en 0.1 g og 10% meira en 2.8 g að jafnaði. Prósentuhlutur n-3 af heildar- fitusýrum í fosfólípíðum og hlutfallið n-6/n-3, var einnig breytilegt meðal einstaklinganna 100. Miðgildi fyrir n-3 var = 7.7, 10% = 6.2 og 90% = 11.3. Miðgildi n-6/n-3 var = 4.2, 10% = 2.4 og 90% = 5.2. Fylgni neyslu (g/dag/MJ) og fitusýruhlutfalls fosfólípíða var reiknuð með Pearson stuðli, r. Fylgni neyslu við n-3 hlutfall meðal karla reyndist r = 0.651 en meðal kvenna r = 0.643. Fylgni n-6/n-3 hlutfalls meðal karla var r = -0.593 en hjá konum r = -0.567. Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að venju- bundið mataræði, og þá sérstaklega neysla fisk- metis og lýsis hefur marktæk áhrif á samsetningu fosfólípíða í sermi íslendinga. Einnig eru niður- stöðurnar mælikvarði á gildi neyslukönnunar Manneldisráðs við mat á fitusýrusamsetningu fæðis.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128

x

Læknablaðið : fylgirit

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.