Sagnir - 01.04.1985, Qupperneq 65

Sagnir - 01.04.1985, Qupperneq 65
TÓLF ÁR í FESTUM Ingibjörg Einarsdóttir var aðsópsmikil hefðarkona á stóru heimili, sem um margt var einstakt. Hún hefur fremur litla umfjöllun fengið á spjöldum sögunnar og það sama má segja um flestar fyrirmanna- frúr. Þær eru þó þjóðfélagshópur með sín sérkenni, völd og áhrif og ekki ómerkari en aðrir. Saga Ingibjargar getur sagt okkur margt um skyldur, líf og starf þessara kvenna. En hún hefur líkt og aðrir einstaklingar sín séreinkenni. Það er alveg ómaksins vert að kynn- ast nánar persónunni á bak við nafnið. Hvernig Iff hennar var við hlið frægasta íslendings sinnar samtíðar, Jóns Sigurðssonar. Uppeldi og unglingsár Ingibjörg Einarsdóttir var fædd 9. október 1804. Hún var dóttir Einars Jónssonar Sigurössonar prests frá Rafnseyri og Ingveldar Jafetsdóttur lóskera í Grjóta, lllugasonar prests í Hruna. Einar faöir hennar varö borgari í Reykjavík. Ingibjörg fæddist í einu af fyrstu býlunum í Þingholtunum. Eins árs gömul flutti hún meö foreldrum sín- um aö Mýrarhúsum á Seltjarnarnesi og átti heima þar í átta ár. Á meðal útgeröarbænda, tómthúsmanna og dugmikilla húsmæöra. Ingibjörg var elst af systkinunum og hefur líklega verið látin passa bræöur sína, eins og þá tíökaöist og vandist því snemma aö annast aðra. En þaö fékk hún líka að reyna betur seinna á ævinni. Foreldrar hennar hafa verið vel stæöir á þess tíma mæli- kvarða. Faöir hennar varö verslun- arfulltrúi í Jakobæusverslun og komst í álnir meðal samborgara sinna. Þegar Ingibjörg var 14 ára keyptu foreldrar hennar Þerney og hófu búskap þar. Hún var þá-orðin þaö 9ömul að hún gat tekiö fullan þátt í störfum heimilisins. Hún fékk sömu •'henntun og stúlkur almennt, læröi kverið, að lesa, skrifa, matbúa, v'nna úr mjólk og ull og hvernig rekstri heimilis væri best variö. Bræður hennar, Guömundur, Ólaf- Ur og Jafet, fengu hins vegar aö la3ra meira. Einar faðir þeirra haföi lengi hug á að verða prestur og sjálfsagt hefur áhugamál fööur haft áhrif á val sona um framtíðarstarf Því bæöi Guömundur og Ólafur urðu prestar. Jafet læröi hins vegar gullsmíði, en hann fetaöi einnig í spor fööur síns og lagði fyrir sig verslunarstörf.1 í festum Eftir tíu ára búskap í Þerney flutti fjölskylda Ingibjargar til Reykjavík- ur, í hús á horni Aðalstrætis og Austurstrætis, sem Einar lét reisa. Seinna byggöi hann annaö hús á Túngötu 6 og þar bjó hann síðustu æviár sín. Fram aö þeim tíma var Ingibjörg alltaf í fööurhúsum og sinnti heimilisstörfum þar. Bræður hennar fóru hver af öðr- um í nám eða búskap. Það kom því í hennar hlut aö vera eftir og sinna búi foreldra sinna. Þegar hún var 25 ára gömul, 1829, kom á heimili til þeirra 18 ára gamall frændi aö vest- an. Sá hét Jón og voru þau bræðra- börn. Jón vann hjá föður hennar í versluninni í eitt ár og fór svo aö vinna sem skrifari á biskupsstofunni í Laugarnesi árið eftir. Eitthvaö hef- Eins og oft vill verða með konur frægra manna hafa kvisast alls kyns sögur um Ingibjörgu. Menn hafa haft horn i síðu hennar fyrir að vera ofgömul og ófríð fyrir „sóma lands vors“. Hún var jafnvel sögð tannlaus. Sumir hafa líka þóst vita að Jón hafi ekki viljað eiga hana og ekki sent henni nein bréf í þau tólf ár sem þau voru trúlofuð og haldið framhjá henni. ur þeim litist vel hvort á annað frændsystkinunum því þau trúlofuðu sig. Sagt var aö Einar gamli hafi ekki verið of hrifinn af ákvörðuninni og sett þau skilyrði að Jón lyki háskóla- prófi áður en hann kvæntist.2 Jón var ungur að árum og þá þótti betra aö menn kæmu undir sig fótunum áður en þeir giftu sig. Þaö var þess vegna ekkert óeðlilegt aö Einar vildi aö Ingibjörg sín kæmist í örugga höfn. Þau sættust á þetta og Jón sigldi til Kaupmannahafnartil náms. Enda var ekki óalgengt aö piltar færu til náms og stúlkurnar þeirra biðu eftir þeim heima. Þaö sem seinna varð gat Ingibjörgu ekki órað fyrir. í stað þess að Ijúka námi á skikkanlegum tíma fór Jón aö stunda allskonar fræöistörf meö skólanum, en færri uröu prófin. Húnfylgdistmeðúrfjar- lægö því þau hafa örugglega skrif- ast á þótt engin bréf þeirra á milli hafi varöveist. Unnusti hennar frestaöi heim- komu hvað eftir annaö því í mörgu var aö snúast í Höfn. Þaö er ekki ólíklegt aö einhvern tíma hafi læöst aö henni efi um hvort þau ættu nokkurn tíma eftir að giftast. Jón var sagður fríður sýnum og hið mesta kvennagull.3 Á þeirri forsendu hafði hún ástæðu til aö óttast. Sagt er aö Jón hafi viljað losna undan heitinu meö tímanum4 og vel má vera aö svo hafi verið. Að minnsta kosti ýjar Gísli Hjálmarsson læknir aö ein- hverri óánægju Jóns í bréfi til hans 1850. Gísli var herbergisfélagi Jóns á Garöi fyrst eftir aö hann kom út til náms. í bréfinu biður Gísli aö heilsa Ingibjörgu, henni sem hefur þvílíka armæöu fyrir okkur. (Þér vorkenni ég hana aldrei, þaö er svo gamalt).5 Ingibjörg snerist oft fyrir þau Gísla og frú í Höfn. Þó aö Ingibjörg hafi ekki verið alveg örugg um Jón þá er ekki aö sjá aö hún hafi orðið honum frá- hverf. Þaö var líka um nóg annað að hugsa og í mörgu að snúast heima fyrir. Eftir að móðir hennar féll frá tók SAGNIR 63
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116

x

Sagnir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.