Sveitarstjórnarmál - 01.10.1975, Síða 18
JÓN HANNIBALSSON,
bæjarfulltrúi ísafirði:
KÚLTÚRINN
OG
KOMMÍSARINN
Hver var j)að aftur, sem sagði, að til væri
tvenns konar lygi: annars vegar j>essi venjulega,
sem við höfum til vors daglega brúks og hins
vegar statistik.*) Samkvæmt aljíjóðlegri statistik
teijumst við íslendingar — dreifbýlingar jafnt
sem þéttbýlisþjóðin — vera í fremstu röð menn-
ingarj>jóða heims. Þetta mælist í hundraðshluta
J>eirra, sem teljast læsir og skrifandi, í lengdar-
metrum prentaðs máls per nef, í fjölda útvarps-
og sjónvarpstækja, og í þeim hundraðshluta
þjóðarinnar, sem situr á skólabekk. Það er sama,
á hvaða kvarða er vegið; J>egar mælt skal rnagn
menningameyzlunnar, í fermetrum eða sekúndu-
lítrum, }>á erum við býsna hátt skrifaðir í alj>jóð-
legum samanburðartöflum.
Sumir kunna að álykta af J>essu, að J>að sé
naumast réttlætanleg óráðsía á erfiðum tímum
að stefna öllum þessum staurblönku sveitar-
stjórnarforkólfum á málskrafs{>ing eins og J>etta
til að velta J>ví fyrir sér, hvort J>eir geti eitthvað
meira á sig lagt fyrir menninguna? Eða er ekki
öllu líklegra, að J>að sé ofJ>ensla í menningar-
*) Formaður sambandsins skaut því að undir ræðu
Jóns, að J>að liefði verið Mark Tvvain, sem sagði, að
til væri þrenns konar lygi; lygi, haugalygi og statistik.
SVEITARSTJÓKNARMÁL
neyzlunni eins og í einkaneyzlunni? Væri ekki
nær að draga saman segiin — spara?
Aðrir kunna að segja sem svo, að margnefndar
magntölur um menningarneyzlu íslendinga sanni
aðeins J>að, sem sagt var í upphafi, að til sé
tvenns konar skreytni, þessi venjulega og svo slík
og þvilik tölfrœði.
Hvað er menning?
Það hefur löngum vafizt fyrir hinum merk-
ustu hugsuðum að verða á einu máli um, hvað
sé menning. Ekki geri ég ráð fyrir því, J>ótt liér
séu saman komnir máttarstólpar margra byggðar-
laga, að okkur takist á einni morgunstund J>að,
sem oddvitum heilla menningarsamfélaga hefur
ekki enzt aldur til öldum saman. Kannski leyfist
mér að lýsa }>ví almenna viðhorfi mínu, að menn-
ing sé eitthvað, sem vex hið innra með mönnum
og verði ekki nema að ákaflega takmörkuðu leyti
}>röngvað upp á, hvort heldur er einstaklinga eða
samfélög með ráðstöfunum stjórnvalda. Við }>urf-
um ekki að skyggnast djúpt undir yfirborðið til
að sjá, að kúltúrinn og kommísarinn eiga óvíða
upp á pallborðið hvor hjá öðrum. Kommísar-
arnir — og }>á á ég ekki bara við }>á í Krernl —