Sveitarstjórnarmál - 01.10.1975, Qupperneq 19

vilja gjarnan skreyta sig með aldinlaukum úr
garði menningarinnar. Þeir byggja gjarnan skraut-
legar hallir(, íþróttahallir og æskulýðshallir, kon-
sertsali og félagsheimili, eins og dæmin sanna.
Það er ekki þar með sagt, að það vaxi nokkur
menning í þeirra garði fyrir því. Menningin
lýtur allt öðrum lögmálum. Hún getur blómgazt
í aumu hreysi, en fölnað og visnað undir gleri
landsstjórnarmanna.
Hins vegar virðist manni, af gamalli sögu og
nýrri, tiltölulega auðvelt að forheimska og skril-
menna eina þjóð. Það bendir til þess, að ekki
séu landsstjórnarmenn með öllu áhrifalausir á
hag menningarinnar. Kannski maður fallist á, að
stundum sé e. t. v. þörf á að hlú að vanburðug-
um menningargróðri; stundum þurfi að upp-
ræta illgresi úr garðinum. Þó efast ég um, að
landsstjórnarmenn séu yfirleitt sjálfkjörnir eða
ákjósanlegir garðyrkjumenn á menningarakrin-
um.
Einu sinni trúðu menn á mátt þekkingarinn-
ar, upplýsingarinnar, vísindanna til að leysa
öll mannleg vandamál og skapa Paradís á jörð.
Menn trúðu á framfarirnar, með stórum staf. Nú
er af sú tíð. Framúrstefnumenn í skólamálum í
allsnægtaþjóðfélögum Vesturlanda boða nú ákaft
þá kenningu, að eigi menningarsamfélag ekki að
líða undir lok í þessum hluta heimsins, þoli enga
bið að afnema skólaskyldu og aflétta áþján skóla-
setu áhugalausra og lífsleiðra ungmenna, sem
séu á góðri leið með að verða að manndómslaus-
um liðleskjum í útungunarvélum fræðslukerfisins.
Samkvæmt þeirri kenningu stoðar okkur lítt
að byggja fleiri skóla. Það er eins og greindur
bóndi sagði við skólastráka, sem gistu hjá hon-
um að sumarlagi: „Þið hafið svo mikið að gera
við að læra, að þið megið ekki vera að því að
mennta ykkur."
Úttekt á menningunni
Fyrst svo er um hið græna tréð, — hvað þá t. d.
um félagsheimilin? Kannski við ættum að snúa
þessu við og segja: Spyrjið ekki, livað þið getið
gert fyrir menninguna, heldur öllu fremur, hvað
getur menningin gert fyrir okkur?
Við erum sveitarstjórnarmenn, og Grindavík
er ónefnt pláss suður með sjó. Nú gerist það, að
strákar koma heim frá útlöndum, þar sem þeir
hafa gerz.t handgengnir alþjóðlegri stórborgar-
menningu atvinnulistamanna, með leikhúsi, sin-
fóníu, sýningarsölum og iðandi mannlífi milli-
stéttarkaffihúsa. Og þeir spyrja sjálfa sig: Er
nokkurt birtingarform menningarinnar í verstöð-
inni suður með sjó, vestur á Fjörðum, norður á
nesjum eða austur á Héraði? Og þeir gera út
mann til að athuga málið. Og sjá: Þar er ekkert
leikhús, enginn konsert, engin listsýning, ekkert
kaffilnis (bara mötuneyti) — bara félagsheimili
,,0g hvað ætlar þú aS kaupa næst?“ spurSi Jón Ólatsson I Geld-
ingaholti, hreppsnefndarmaður í Gnúpverjahreppi, lengst til vinstri,
Ölvi Karlsson, oddvita Ásahrepps, og þeir geta trútt um talað
hreppsnefndarmennirnir úr helmasveitum orkuveranna. Næstur stend-
ur Steinþór Ingvarsson, oddviti Gnúpverjahrepps og lengst til hægri
Gunnar Þórisson, hreppsnefndarmaður í Þingvallahreppi. „Já, ætli
við kaupum ekki iistaverk handa hreppsbúum fyrir mismuninn af
Sigöldupeningunum okkar og Búrfells-aurunum ykkar, svona þegar
búið verður að malbika heimreiðarnar," svaraði Ölvir.
og fylliií — á laugardögum. M. ö. o. engln birt-
ingarform alþjóðlegrar stórborgarmenningar, —
engin menning eða livað?
Nú þykir það ekki góð latína hjá rithöfundum,
ef ritdómarar hella úr skálum reiði sinnar um
bók, fyrir það, sem ekki stendur í henni og aldrei
stóð til að væri þar að finna. Það þykir léleg
sósíólógía hjá vestrænum trúboðum að vilja
troða einkvæni upp á steinaldarfólk í Nýju-
Gíneu, eða kristtrú upp á Búddamunka, alveg
eins og það þykir léleg sósíólógía hjá amrískum
imperíalistum að vilja iroða vestrænu lýðræði
SVEITAR STJÓRNAUMÁL