Uppeldi og menntun - 01.01.2014, Qupperneq 47

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 23(1) 2014 47
RaGnHeiðUR kaRlsdóttiR
noRGes teknisk-natURvitenskapeliGe UniveRsitet
ÞóRaRinn stefánsson
noRGes teknisk-natURvitenskapeliGe UniveRsitet
Framfarir í handskrift hjá grunnskóla-
börnum í Reykjavík:
Langsniðsrannsókn 1999–2005
Árið 1984 var gerð róttæk breyting á handskriftarkennslu í íslenskum grunnskólum þegar
nýtt forskriftarletur var tekið í notkun. Markmið þeirrar rannsóknar sem hér er lýst var í
fyrsta lagi að kanna framfarir í handskrift hjá grunnskólabörnum eftir að nýja letrið var tekið í
notkun. Í þessu skyni var fylgst með framförum 160 grunnskólabarna í Reykjavík í 1.–6. bekk.
Breytingin á forskriftarletrinu virðist meðal annars hafa verið rökstudd með þeirri skoðun að
gamla letrið hægði á framförum í skrift hjá börnunum. Í öðru lagi var það því markmið þessarar
rannsóknar að greina þá þætti sem torvelduðu framfarir barnanna í handskrift. Greiningin
sýndi að það sem mest torveldaði framfarir var að börnin lærðu bókstafaformin ekki rétt þegar
þau voru kennd í fyrsta sinn, ekki gerð forskriftarletursins.
Efnisorð: Ísland, handskrift, forskriftarletur, framfarir
inngangUr
Á áttunda áratug síðustu aldar fór að bera á þeirri skoðun að skriftarkennslu í
grunnskólum og skrift grunnskólabarna á Íslandi færi hnignandi. Algengast var að þá
væri kennd lykkjuskrift í líkingu við það letur sem sýnt er á mynd 1D. Það virðist hafa
verið skoðun margra kennara að lögun bókstafanna í lykkjuskriftinni hægði á fram-
förum í skrift hjá börnum. Margir kennarar reyndu því fyrir sér með nýjar leturgerðir
(Guðmundur B. Kristmundsson og Ólafur Proppé, 1984).
Árið 1979 skipaði menntamálaráðherra starfshóp um skrift og skriftarkennslu
sem skilaði áliti árið eftir (Björgvin Jósteinsson, Kolbrún Sigurðardóttir og Þorvaldur
Jónasson, 1980). Hópurinn gerði tillögur um stefnu í skriftarkennslu þar sem lögð
var áhersla á að fara frá hinu einfalda til hins flókna og lagði hópurinn til að „í fyrstu
[væru] kenndir einfaldir stafir, sem líkjast mjög prentstöfum, en síðan [væri] þeim
Uppeldi og menntun
23. árgangur 1. hefti 2014