Uppeldi og menntun - 01.01.2014, Blaðsíða 128

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 23(1) 2014128
UPPeLDisréTTUr
Ég fæ ekki betur séð en að sérstaða kristni og kristinnar arfleifðar íslenskrar
menningar komi þar rækilega fram. Börn í 4. bekk eiga t.d. að geta „komið auga á
dæmi um áhrif Biblíunnar á samfélagið“ og börn í 10. bekk eiga að vera „læs“ á „frá-
sagnir, hefðir, kenningar, hátíðir, siði og tákn kristni og annarra helstu trúarbragða
heims“. Börnin í 10. bekk eiga líka að geta „útskýrt trúarlegar vísanir og tjáningu
í listum og bókmenntum“ (Mennta- og menningarmálaráðuneytið, 2013, bls. 200). Í
síðasttalda hæfniviðmiðinu er kristnin ekki sérstaklega tilgreind en einhvern veginn
skyldi maður ætla að þekking á kristni og kannski ásatrú skipti þar mestu máli.
aÐ lOKUM
Ég held að breytingin úr kristilegu siðgæði í kristna arfleifð íslenskrar menningar
í grunnskólalögum sé mikilvæg breyting í átt til viðurkenningar á því að íslenskt
samfélag er mótað af kristnum viðhorfum sem við verðum að skilja ef við ætlum að
skilja samfélagið. Ég held að fræðsla um ásatrú í skólastarfi hafi um langa hríð verið
í formi menningarsögu. Getur verið að með hæfniviðmiðunum sem ég vísaði til hér
að framan sé litið þannig á kristna trú? Sættir kristinn meirihluti sig við að kennt sé
um kristni án trúarlegs ívafs? Verður það þannig að biblíusögurnar verði kenndar
eins og hverjar aðrar sögur? Vilja kristnir foreldrar að opinberir skólar sinni þessum
þætti uppeldis og uppeldisréttar þeirra? Skólarnir verða að geta tekið á álitamálum
af þessum toga; þeir verða ekki dauðhreinsaðir af trúarbrögðum eða öðrum gildum.
Í Inngangi Uppeldisréttar tekur Sigurður Pálsson fram að „margir kennarar séu
óvissir um hlutverk sitt …“ þegar kemur að álitamálum í sambandi við trúarbrögð
(bls. 11). Ritið er áhugavert vegna þess að í því reifar höfundur með mikla þekkingu
og reynslu mikilvægt mál í skólastarfi sem reglur frá opinberum aðilum leysa vísast
aldrei, heldur verður það hlutverk kennara og annars fagfólks sem vinnur með börn-
um að ráða fram úr álitamálunum sem upp koma.
HEiMilDir
Akureyrarbær. (2005). Fjölskyldustefna Akureyrarbæjar. Akureyri – Fjölskyldubær til
framtíðar! Endurskoðuð útgáfa, 2005. Sótt af http://www.akureyri.is/is/moya/
page/fjolskyldustefna-akureyrarbaejar-4
Borgarráð Reykjavíkur. (2013). Reglur um samskipti leikskóla, grunnskóla og frístunda-
heimila Reykjavíkurborgar við trúar- og lífsskoðunarfélög. Sótt af http://reykjavik.
is/sites/default/files/Reglur_sam_ykktar_29_8_2013.pdf
Mennta- og menningarmálaráðuneyti. (e.d.). Tillögur um með hvaða hætti skuli staðið
að samskiptum skóla og trúfélaga á öllum skólastigum. Sótt af http://www.mennta
malaraduneyti.is/menntamal/vidmid/
Mennta- og menningarmálaráðuneyti. (2013). Aðalnámskrá grunnskóla: Almennur hluti
2011: Greinasvið 2013. Reykjavík: Höfundur.