Helgafell - 01.12.1953, Blaðsíða 57

BÖKMENNTIR
55
ungsbókar ásamt orðamun úr Hauks-
bók og Snorra-Eddu. Er hver vísa
kvaeðisins prentuS sérstaklega og fylg-
ir nákvaamur skýringartexti hverri vísu.
Þá er kvaeSiS prentaS allt í heild,
,,lagfaer3i textinn". f merklegri rit-
gerS um skáld Völuspár gerir Nordal
grein fyrir hugimyndu.Ti sínum um til-
orSningu kvæSisins, lífsskoSun skálds-
ins og hinum sögulega jarSvegi, sem
kvæSiS er sprottiS úr. Vís’ndaleg
glöggskyggni og listræn djúpsýn Nor-
dals hafa sjaldan notiS sín betur né
náS betri árangri í niSurstöSum en í
þessari stuttu ritgerS.
Framan viS textaútgáfuna skrifar
Nordal um feril kvæSisins og rann-
sóknir annarra á gerS þess og eSli.
Þar deilir hann harSlega á ,,tmold-
vörpu-hugsunarhátt“ margra ritskýr-
enda Völuspár, sem cr.eð smásmugul-
se.T.i og ofgagnrýni hafa nagað allt
hold af beini kvæðisins, hirða ekkert
um anda þess, en nota það eins og
óbreytt lík á skurSæfingastofu gagn-
rýninnar. Textagagnrýni er ekki Sig-
urði Nordal takmark í sjálfu sér, held-
ur aðeins leiS að því marki að öðlast
gleggri skilning á kvæðisheildinni og
sögulegu samhengi þess við samtíð
sína. Útgáfa Nordals ber þess glögg
cnerki, að hann hefur ekki aðeins vilj-
að birta vísindalega óaSfinnanlegan
texta af Völuspá, heldur sýna íslenzkri
alþýðu eina fegurstu perluna úr þjóð-
ararfi hennar.
Þegar SigurSur Nordal vann að þess-
ari útgáfu gerði hann sér ljósa grein
fyrir þeirri hættu í nútíðarmenningu
vorri, að biliS breikki milli vísinda-
legra rannsókna og almennrar mennt-
unar. (Sjá Völuspá, bls. 31). Öll
fræSimannsstarfsemi Nordals hefur
verið mörkuð þeirri viðleitni að brúa
þetta bil. Vonandi munu lærisveinar
hans í íslenzkum fræSum feta í fótspor
hans í þessu efni, því að oft var þörf
en nú er nauðsyn á að reisa aftur upp
þaS merki, er SigurSur Nordal hóf
ungur á loft og treysta bönd þjóðarinn-
ar við bókmenntaarf sinn og sögu.
ÞaS er því mikiS fagnaðarefni, að ís-
lenzkum almenningi gefst nú aftur
kostur á að eignast þetta öndvegisrit
SigurSar Nordal á einhverjum mestu
hættutímum, er steðjað hafa að ls-
lenzkri menningu.
Ljóð
Halldóra B. Björnsson —
Helgafell 1949
LítiS og látlaust ljóðakver, kvenlegt,
smekklegt og snoturt bæði um ytri frá-
gang og innihald. Helztu fyrirmyndir
höfundar eru Jónas og DavíS. Fjórtáu
fyrstu ljóðin eru ort á árunum 1928—
30. Flest eru þau léttvæg, falla undir
þann dóm, er höfundur sjálfur felldi
um eitt ljóð í kvæði sínu: Fyrst er allt
frægast:
ÞriSja sinn las ég ljóðið
lagfært og breytt.
Eg hvíslaði örlágt:
það er ekki neitt.
Þó er í sumum þessara kvæða ljóð-
ræn mýkt, sbr. kvæðin Tregi og
Handan við hamarinn gráa. Næsti
flokkur kvæða er uppgefinn vera ort-
ur áratug síðar og meir, eða 1940—
1946. Hér er um mikla framför að
ræða, tónninn orðinn dýpri og fyllri,
án þess að minnkað hafi hans mýkt.
Stundum bregður fyrir glampa af hú-
mor: