Morgunblaðið - 05.10.2013, Qupperneq 54

54 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. OKTÓBER 2013
STOFNAÐ 1987
einstakt
eitthvað alveg
Ú r v a l e i n s t a k r a m á l v e r k a o g l i s t m u n a e f t i r í s l e n s k a l i s t a m e n n S k i p h o l t 5 0 a | S í m i 5 8 1 4 0 2 0 | w w w . g a l l e r i l i s t . i s
M
ál
ve
rk
:
Á
sg
ei
r
Sm
ar
i
Verið
velkomin
Söfn • Setur • Sýningar
LISTASAFN ÍSLANDS
Þjóðminjasafn Íslands:
Sunnudagur 6. október kl. 14: Ókeypis barnaleiðsögn
Þjóð verður til – Menning og samfélag í 1200 ár
Sigfús Eymundsson myndasmiður -Frumkvöðull íslenskrar ljósmyndunar í Myndasal
Silfur Íslands í Bogasal Silfursmiður í hjáverkum í Horni
Ég fæ ekki af mér að flýja af hólmi - Hinsegin fólk í máli og mynd á Torgi
Skemmtilegir ratleikir, safnbúð og kaffihús.
Þjóðmenningarhúsið við Hverfisgötu:
Kaffihús opið um helgina frá kl. 14-17
Myndlistarsýning í kaffihúsi: Skrímslið litla systir mín
Þúsund ár - Fjölbreytt verk úr safneign Listasafns Íslands og safnbúð
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is og www.thjodmenning.is
www.facebook.com/thjodminjasafn og www.facebook.com/thjodmenning
Opið alla daga nema mánudaga í Þjóðminjasafni 11-17,
Þjóðmenningarhúsi alla daga 11-17.
Listasafn Reykjanesbæjar
ÁFRAMHALD - CONTINUITY
Gunnhildur Þórðardóttir sýnir
ný tví- og þrívíð verk.
5. sept. – 27. okt.
Bátasafn Gríms Karlssonar
Byggðasafn Reykjanesbæjar
Listasafn Erlings Jónssonar
Opið virka daga 12-17, helgar 13-17.
Aðgangur ókeypis
reykjanesbaer.is/listasafn
Óvænt kynni
- Innreið nútímans í íslenska hönnun
(7.6.-13.10.2013)
Opið kl. 12-17. Lokað mánud.
Verslunin Kraum í anddyri
Garðatorg 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is
UPS AND DOWNS - Kees Visser 6.9. - 27.10. 2013
LEIÐANGUR 2011 6.9. - 27.10. 2013
GERSEMAR 18.5. - 27.10. 2013
SAFNBÚÐ - Listaverkabækur, gjafakort og listrænar gjafavörur.
KAFFISTOFA - Heit súpa í hádeginu, úrval kaffidrykkja og heimabakað meðlæti.
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600. Opið daglega kl. 10-17, lokað mánud.
SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
FORYNJUR - Sunnudagsleiðsögn kl. 14 í fylgd Halldórs Björns Runólfssonar.
Safnið er opið sunnudaga kl. 14-17.
Bergstaðastræti 74, sími 561 9616 • www.listasafn.is
LISTASAFN SIGURJÓNS ÓLAFSSONAR
ÚR DJÚPUNUM - Samsýning Listasafns Sigurjóns Ólafssonar og Listasafns Íslands
Laugarnestanga 70, sími 553 2906, www.lso.is
Opið laugardaga og sunnudaga kl. 14-17.
Vísar – húsin í húsinu
Elín Hansdóttir
Ilmur Stefánsdóttir
Marcos Zotes
Theresa Himmer
Gordon Matta-Clark
Sýningarstjóraspjall
með Önnu Maríu Bogadóttur
sunnudag 6. október kl. 15
Opið 12-17, fim. 12-21, lokað þri.
www.hafnarborg.is
Sími 585 5790
Aðgangur ókeypis
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Ný brúðusýning Brúðuheima,
Aladdín eftir Bernd Ogrodnik leik-
brúðumeistara, verður frumsýnd á
Brúðuloftinu í aðalbyggingu Þjóð-
leikhússins á
morgun, sunnu-
dag. Bernd er
höfundur hand-
rits, tónlistar,
leikmyndar og
flytur verkið auk
þess sem hann
smíðaði brúð-
urnar sem eru
um fjörutíu tals-
ins. Aðstand-
endur sýningar-
innar eru um þrjátíu; Ágústa
Skúladóttir er leikstjóri, Eva Signý
Berger og Mao saumuðu búninga,
Högni Sigurþórsson og Lýður Sig-
urðsson smíðuðu leikmynd og komu
að hönnun hennar. Þá má nefna að
Karl Ágúst Úlfsson þýddi textann
og samdi bundið mál en textinn er
fluttur af landskunnum leikurum.
„Jú, þetta er mikil sýning,
stærsta brúðusýning sem ég hef
sett upp. Ég hef unnið stærri verk-
efni fyrir kvikmyndir en ekki fyrir
leikhús,“ segir Bernd Ogrodnik.
Hann segist hafa gengið lengi
með þá hugmynd að vinna sýningu
út frá þessu kunna ævintýri úr 1001
nótt, þar sem þau Aladdín, Salíma,
Soldáninn og andinn eru í aðal-
hlutverkum.
„Þannig er þetta oft með okkur
listamenn, við göngum með hug-
myndina og einn daginn verðum við
að hefjast handa. Ég held að sem
karlmaður geti ég ekki komist nær
því að upplifa meðgöngu, eins og
konur þekkja einar, en með því að
ganga þetta lengi með hugmyndina
og sjá hana að lokum fæðast,“ segir
hann og hlær. „Einn daginn verður
barnið að komast út.“
Allt annað en
hefðbundið leikrit
Bernd segir að verk eins og þetta
eignist síðan sitt eigið líf. „Ég hef
hugsað mikið um það, skrifað text-
ann og síðan farið að tálga brúð-
urnar. Þær fela sig í þessum tré-
kubbum og ég verð að finna þær.
Smám saman dregst síðan rétta
fólkið að verkinu, hver í sitt hlut-
verk. Allt í einu er þetta orðið um-
fangsmikið verkefni.“
Hann ítrekar að stór leik-
brúðusýning sé alltaf miklu stærri
en einhver einn maður. „Að setja
upp brúðuleiksýningu er allt annað
ferli en að setja hefðbundin leikrit á
svið. Þegar textinn er klár þarf að
fara að hanna brúðurnar. Nú hef ég
verið að smíða mánuðum saman;
síðan í mars hef ég einu sinni tekið
mér sex daga frí. Og ég byrjaði að
skrifa í nóvember og desember í
fyrra. Þá var ég við sýningar í Kan-
ada og Bandaríkjunum og notaði
tækifærið til að afla mér heimilda
um sögusviðið í Austurlöndum. Ég
náði mér meðal annars í bækur um
íslam og þessa menningarheima,
eins og í Bagdad og Egyptalandi.
Þegar sagan fór að fæðast fór ég
svo að fá fólk til liðs við mig. Það
þurfti að hanna og sauma búninga,
og vinna öll hin verkin. Tæknivinn-
an er viðamikil og mikilvæg og þar
koma margir við sögu, við að mála
og smíða.
Dóttir Jims Hensons, leikbrúðu-
mannsins kunna, sagði einu sinni
við mig að mesti hæfileiki föður
hennar fælist ekki endilega í leik-
brúðugerðinni heldur í því að safna
rétta fólkinu í kringum sig, í því var
hann líka snillingur.“
Andinn er kona
Bernd segir að hann sé ekki að
setja upp Disney-útgáfu að sögunni
um Aladdín.
„Ég hef lesið allt sem ég hef
fundið um þessa sögu og söguheim-
inn, frá 1001 nótt, þar sem hún
kemur fyrir, til veraldarinnar þar
sem sagan á að gerast. Þegar við
hugsum um Bagdad í dag sjáum við
fyrir okkur hryðjuverkamenn,
brunnin hús, fátæk börn og eymd.
Það er engin fegurð. En við gleym-
um því að þetta er einn helsti fæð-
ingarstaður okkar menningarheims.
Sagan var fyrst skrifuð um árið
1000 og þá var Bagdad blómstandi
menningarstaður.
En það má líka velta mörgu fyrir
sér í þessum söguheimi, eins og
kvenréttindum, og það er ekki saga
fyrir börn! Þetta er líka mikil
spennusaga, í henni er erótík, og
örlög fólks í sögunni eru hryllileg.
En ég er ekki pólitíkus, ég er lista-
maður og vinn með hjartanu í því
að skapa veröld sem hrífur fólk og
býð upp á annars konar sjónarhorn.
Andinn í minni útgáfu sögunnar
er til dæmis kona, ekki þessi stóri,
feiti karl sem margir þekkja úr
teiknimyndum. Og krafturinn er
kvennanna. Maður verður að eiga
sér draum um að geta breytt heim-
inum. Láta hjartað og kærleikann
ráða.“
Alvöru drama
Sýningin er sett upp í samvinnu
við Þjóðleikhúsið. „Þar erum við
komin í nýtt húsnæði, Brúðuloftið.
Það er nýtt leiksvið þar sem 80
manns geta horft á sýningu. Þarna
höfum við skjól og það er af-
skaplega spennandi.“
Bernd segir sýninguna henta
fólki á öllum aldri, frá fjögurra til
120 ára! „Allir geta notið sýning-
arinnar, aðrir en kannski þeir allra
yngstu, enda er hún einn á hálfur
tími með hléi. Söguþráðurinn er
nokkuð flókinn, þetta er alvöru-
drama!“
Vinn í því að skapa
veröld sem hrífur
 Viðamikil leikbrúðusýning Bernds Ogrodnik um Aladdín
frumsýnd á Brúðuloftinu í Þjóðleikhúsinu á morgun
Ljósmynd/Eddi
Töfraheimur Aladdín er stærsta brúðusýning sem leikbrúðumeistarinn
Bernd Ogrodnik hefur sett upp. Brúðurnar eru um 40 talsins.
Bernd
Ogrodnik