Læknablaðið - 15.04.2001, Síða 47
FRÆÐIGREINAR / ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA
með tilliti til aldurs (+/- 5 ár) og þyngdar legs, sem metin var út frá
stærð sýnis sem sent var til vefjarannsóknar. Gerður var
samanburður á ofangreindum breytum.
Niðurstöður: Fjöldi kvenna sem fór í legnámsaðgerð með kviðsjá á
tímabilinu var 109, en í þremur tilvikum var aðgerð breytt í
kviðskurð. Til viðmiðunar fundust 98 tilfelli. Meðalaldur í
tilfellahópi var 46,9 ár, en 46,0 í viðmiðunarhópi (p=0,87).
Meðalstærð legsýna til vefjarannsóknar var 133 g í tilfellahópi en
140 í viðmiðunarhópi (p=0,95). í töflunni sjást aðrar niðurstöður.
LH* AH**
n meðaltal (n) meöaltal P-gildi
Aðgerðartími (mínútur) 109 128 98 76,5 <0,01
Fall blóðrauða (g/l) 22,0 21,6 0,532
Blóðgjafir (n) 6 8
Legutími (dagar) 109 2,7 98 4,8 <0,001
Veikindalevfi (dagar) 48 22 30 43 <0,001
* Konur sem fóru í brottnámsaögeró á legi með kviðsjáraðgerö. ** Viðmiöunarhópur.
Konur sem gengust undir kviðsjáraðgerð þurftu minna af verkja-
lyfjum eftir aðgerð, en konur í viðmiðunarhópi. Fylgikvillar
aðgerðar komu fyrir hjá 19 konum (18%) í kviðsjárhópi og 17
konum (18%) í samanburðarhópi, en enginn þeirra var alvarlegur.
Ályktanir: Legutími og veikindaleyfi eftir aðgerð voru mun styttri
eftir kviðsjáraðgerð en tíðkast eftir hefðbundnar aðgerðir.
Kviðsjáraðgerðir valda minni verkjum og leiða til skjótari bata en
gerist við hefðbundnar aðgerðir, en aðgerðartími er mun lengri.
Þessar niðurstöður vekja spurningu um hvort stefna beri að því að
nota kviðsjártækni við flestar brottnámsaðgerðir á legi.
SK 31 Árangur meðferðar vegna hótandi dreps í ganglimum
Helgi H. Sigurðsson, Jóhanna M. Sigurðardóttir
Æðaskurödeild Landspítala Hringbraut
Við höfum kannað árangur aðgerða vegna hótandi dreps í
ganglimum hjá sjúklingum sem komu til meðferðar á æðaskurð-
lækningadeild Landspítalans á fimm ára tímabili, 1995-1999.
Hópurinn sem skoðaður var, var allur með krítíska blóðþurrð, það
er með hvfldarverk, blóðþurrðarsár eða ýldudrep (gangrene) við
komu.
Hjá 156 sjúklingum voru 165 ganglimir meðhöndlaðir vegna
krítískrar blóðþurrðar. Framkvæmdar voru alls 154 aðgerðir; 133
opnar hjáveituaðgerðir, 26 endovascular aðgerðir. Aðeins ein
prímer amputation var framkvæmd og fimm fengu prímert líknandi
meðferð.
Gerð voru lifunarlínurit með tilliti til lifunar ganglima (amputation
free survival) sem meðhöndlaðir voru samanborið við heildarlifun
þessa sjúklingahóps.
Við ályktum að hér sé rekin mjög aggressiv stefna í að revasculera
krítískt ischemíska ganglimi í þeirri trú að án aðgerða yrði aflimun í
flestum tilfellum óhjákvæmileg.
Tíðni prímera aflimana er lág og lifunartölur að minnsta kosti sam-
bærilegar við tölur birtar af háttvirtum erlendum æðaskurðdeildum
Þar af leiðandi teljum við að þessi sjúklingahópur fái að minnsta
kosti fullnægjandi meðferð og bætt lífsgæði þrátt fyrir almennt
lélegar langtímahorfur.
Stefnt er að því að reyna að bæta horfur þessara sjúklinga enn meir
á næstu árum.
SK 32 Árangur lungnasmækkunaraðgerða við langvinna lungnateppu
Kristinn B. Jóhannsson1, Björn Magnússon2, Marta Guðjónsdóttir3,
Tryggvi Ásmundsson4
'Hjarta- og Iungnaskurðdeild Landspítala, !Fjórðungssjúkrahúsið í Neskaupstað,
’Reykjalundur, ‘lyfiækningadciid Landspítala
Inngangur: Árið 1996 var byrjað að framkvæma lungnasmækkunar-
aðgerðir hérlendis hjá sjúklingum með langvinna lungnateppu á
lokastigi. Aldur sjúklinga var 59 ár ±4. Skilyrði aðgerða var
misdreifður sjúkdómur á röntgen- og sneiðmyndum, FEVi 30-40%
af áætluðu, PaCO: <50 mmHg, andlegt jafnvægi og reykleysi auk
endurhæfingar í mánuð fyrir og eftir aðgerð.
Efniviður og aðferðir: Frá 1996 til 2000 voru framkvæmdar að-
gerðir á níu sjúklingum. Þær voru allar gerðar með bringu-
beinsskurði. Venjulega voru 20-30% af skemmdum lungnavef
hvors lunga numin brott. Þessar aðgerðir gengu vel. Dauðsföll voru
engin. Allir sjúklingarnir fór í endurhæfingu að Reykjalundi.
Skammtímaáhrif aðgerðar á niúurstöður öndunar- og þolmælinga.
Fyrir Eftir P-gildi
FEVi (L) 0,9 ± 0,1 1,2 ± 0,3 0,0004
FVC (L) 2,9 ± 0,8 3,3 ± 0,9 0,0138
RV/TLC 0,52 ± 0,04 0,48 ± 0,67 0,0329
VO2 hámark (ml/mín) 1031± 256 1062 ± 294 0,6153
VE/MVV 0,98 ± 0,2 0,76 ±0,19 0,0589
FEVi gildi hækkuðu um 280 ± 150 ml. eftir aðgerð en hafa
lækkað um 112 ± 135 ml. á ári hjá þeim sem fylgt hefur verið eftir til
lengri tíma.
Niðurstöður: 1) Lungnasmækkanir hérlendis hafa haft jákvæð áhrif
með því að auka útönduanrgetu og minnka loftleif. 2) Þol breytist
ekki en VE/MW lækkar lítillega eftir aðgerð. 3) Við langtíma-
eftirlit fellur FEVi í fyrra gildi á um þremur árum.
SK 33 Sogsvampsmeðferð við miðmætisbólgu eftir opnar
hjartaaðgerðir
Ronny Gustafsson, Tómas Guðbjartsson, Richard Ingemansson
Hjarta- og lungnaskurðdeild Háskólasjúkrahússins í Lundi
Skurðsýkingar í brjóstholi eru alvarlegir fylgikvillar eftir opnar
hjartaskurðaðgerðir og sjást í 1-5% tilfella. Slíkar sýkingar hafa
yfirleitt verið meðhöndlaðar í upphafi með því að hreinsa upp sárið
og skilja það síðan eftir opið með dúkum eða loka sárinu og beita
skolmeðferð í gegnum kera. Síðar hefur brjóstbeininu verið lokað
með stálvír eða flutt miðmætisfita og/eða brjóstholsvöðvi til að loka
sárinu og þannig flýtt fyrir gróanda. Ofangreindar meðferðir eru
flóknar og sjúklingarnir þurfa oftast að liggja lengi á sjúkrahúsi uns
meðferð er lokið. Árangur þessara aðgerða hefur þar að auki verið
ófullnægjandi en hjá sjúklingum með svæsna miðmætisbólgu hefur
dánarhlutfall verið á bilinu 10-40%.
Læknablaðið 2001/87 319