Læknablaðið - 15.04.2002, Blaðsíða 15

FRÆÐIGREINAR / MEÐFÆDDIR
HJARTAGALLAR
Fig 1. Number ofpatients diagnosed each year ofthe
study period with congenital heart defects.
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999
Year
Fig 3. Number ofpatients with major and minor heart
defects born 1990-1999.
með fleiri en einn hjartagalla. Aðalhjartagallinn var
þá talinn sá galli sem þarfnaðist meðferðar eða sá
galli sem olli mestri blóðflæðistruflun ef meðferðar
var ekki þörf. Greining var í öllum tilfellum staðfest
með hjartaómun, hjartaþræðingu eða krufningu.
Opin fósturæð (patent ductus arteriosus; PDA) hjá
fyrirburum, fósturop (patent foramen ovale; PFO)
eða minniháttar op á milli gátta (atrial septal defect;
ASD < 4,0 mm) voru ekki skilgreindir sem hjartagalli
í þessari rannsókn. Nýgengi tvíblöðku ósæðarloku
(bicuspid aortic valve, BAV) var hins vegar skoðað
ólíkt því sem gert var í fyrri rannsókninni.
Fengnar voru upplýsingar frá tölvudeild Landspít-
alans um sjúklinga sem fæddust á árunum 1990-1999
og fengið höfðu sjúkdómsgreininguna meðfæddur
hjartagalli (745-747 samkvæmt ICD-9 og Q 20-Q 28
samkvæmt ICD-10) og sömu upplýsinga var aflað á
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri (FSA). Einnig
var gerð tölvuleit á hjartaómunardeild Landspítala
og FSA. Sjúkraskrár í vörslu þriggja sérfræðinga í
hjartasjúkdómum barna voru skoðaðar til að finna
þá einstaklinga sem greinst höfðu með meðfæddan
hjartagalla á tímabilinu, en ekki lagst inn á sjúkrahús.
Farið var yfir dánarvottorð frá Hagstofu íslands og
krufningaskýrslur þeirra barna sem létust á tímabil-
inu og höfðu meðfæddan hjartagalla. Upplýsinga-
söfnun fór fram á tímabilinu 10. september 1999 til
17. maí 2000. Heimilda fyrir rannsókninni var aflað
hjá Tölvunefnd og siðanefnd Landspítala.
Kannað var hvaða hjartasjúkdóma börnin höfðu
greinst með og auk þess hvort þau höfðu aðra með-
Fig 2. Number of patients
born each year ofthe study
period with a congenital
heart defect.
Fig 4. Number of patients
diagnosed with ASD and
VSD in 1990-1999.
Table 1. Distribution of congenital heart defects and male/female ratio in children born 1990-1999.
CHD n %of all CHD M/F
Ventricular septal defect (VSD) 338 45.7 1:1.0
Atrial septal defect (ASD) 90 12.2 1:1.3
Patent ductus arteriosus (PDA) 85 11.5 1:1.7
Pulmonary stenosis (PVS) 48 6.5 1:1.0
Bicuspid aortic valve(BAV) 38 5.1 1:0.4
Coarctation of the aorta (CoA) 28 3.8 1:0.6
Tetralogy of Fallot (TOF) 22 3.0 1:1.2
Transposition of the great arteries (TGA) 14 1.9 1:0.3
Aortic stenosis (AS) 11 1.5 1:0
Atrioventricular septal defect (AVSD) 10 1.3 1:2.3
Mitral valve regurgitation (MVR) 9 1.2 1:1.3
Subaortic stenosis (Sub AS) 7 0.9 1:0.8
Hypoplastic left heart syndrome (HLHS) 5 0.7 1:0.7
Other 35 4.7 1:1.2
Total 740 100 1:1
fædda galla og/eða langvinna sjúkdóma. Athugað var
hvar grunur hafði vaknað um hjartasjúkdóm, það er á
fæðingarstofnun, í ungbarnaeftirliti, hjá heimilislækni,
hjá sérfræðingi, á sjúkrahúsi eða við ómskoðun á
meðgöngu. Kannað var hvaða einkenni höfðu vakið
þann grun og á hvaða aldri börnin voru þegar sjúk-
dómurinn greindist. Skoðað var hvaða börn þurftu á
aðgerð að halda og hver þurfa á lyfjameðferð að
halda í dag. Pá var reynt að leggja mat á áhrif þess að
hafa greinst með hjartasjúkdóm á daglegt líf barn-
anna og þeim skipt í fjóra hópa með tilliti til einkenna
og meðferðar. f fyrsta hópnum voru börn sem hlotið
hafa lausn á sínu vandamáli og í öðrum hópnum börn
sem eru einkennalaus en mæta reglulega í eftirlit. í
þriðja hópnum voru börn sem hafa dagleg einkenni
vegna hjartasjúkdómsins og/ eða þurfa á lyfjameðferð
að halda og í fjórða hópnum voru börn sem eru heft í
daglegu lífi vegna hjartasjúkdómsins. Loks voru
Læknablaðið 2002/88 283