Læknablaðið - 15.04.2005, Blaðsíða 73

SÉRLYFJATEXTAR
ZARATOR - Pfizer.
Hvertafla inniheldur: Aton/astatinum INN, kalsíumsalt (þríhýdrat), samsvarandi Atorvastatinum INN 10 mg, 20 mg, 40 mg eöa 80 mg. Ábendingar: Of hátt heildarkólesteról,
LDL-kólesteról, apólípóprótein B og þríglýseríö hjá sjúklingum með kólesterólhækkun af ókunnri orsök,arfgenga(fjölskyldutengda) kólesterólhækkun,blandaða blóðfituhækkun(svo
sem lla- og llb-gerð skv. Flokkun Fredericksons), þegar viðunandi árangur hefur ekki náðst með sérstöku mataræði eða öðrum ráðstöfunum en lyfjagjöf. Skammtar handa
fullorðnum: Sjúklingur á að byrja á stöðluðu kólesteróllækkandi mataræði áður en honum er gefið atorvastatín og ætti að halda því áfram á meðan á meðferð með atorvastatíni
stendur. Venjulegur upphafsskammtur er 10 mg einu sinni á dag. Skammta á að ákveða fyrir hvern einstakling með tilliti til upphaflegs LDL-kólesterólgildis, markmiði meðferðarinnar
og svörun sjúklings. Skammta skal aðlaga (leiðrétta) meö 4 vikna millibili eöa sjaldnar. Hámarksskammtur er 80 mg einu sinni á dag. Lyfiö má taka hvenær sólarhringsins sem
er meö eða án fæðu. Ekki þarf að breyta skömmtum vegna aldurs eöa nýrnastarfsemi. Börn: Takmörkuö reynsla er af notkun atorvastatíns hjá börnum. Frábendingar: Ofnæmi
fyrir einhverju af innihaldsefnum lyfsins, virkur lifrarsjúkdómur eöa óskýrð viðvarandi þreföld hækkun á transaminösum í blóði, vöðvakvillar (myopathia), meðganga, brjóstagjöf.
Konur á barneignaraldri verða að nota getnaöan/arnir. Varnaðarorð og varúðarreglur: Áhrif á lifur. Rannsaka skal lifrarstarfsemi áður en meðferð hefst og síðan reglulega
meöan á meöferð stendur. Gera skal prófanir á lifrarstarfsemi sjúklinga ef merki eöa einkenni um hugsanlegar lifrarskemmdir koma fram. Hækki transamínasagildi skal fylgjast
með sjúklingum þar til gildi verða eðlileg. Hækki transamínasar meira en þrefalt miöaö viö efri mörk meöalgilda er mælt með því að minnka skammta eða stöðva Zarator gjöf.
Nota skal Zarator með varúð hjá sjúklingum sem neyta mikils magns áfengis og/eða hafa fengið lifrarsjúkdóm. Áhrif á beinagrindarvöðva Atorvastatin, eins og aðrir HMG CoA
redúktasa hemlar, getur í einstaka tilvikum haft áhrif á beinagrindarvöðva og valdið vöðvaþrautum, vöðvaþrota og vöövakvillum sem geta leitt til rákvöðvalýsu, sem er lífshættulegt
ástand sem einkennist af hækkuðu CPK-gildi (meiri en tíföld efri mörk mæligilda), vöðvarauða í blóði (myoglobinaemia) og vöðvarauðamigu (myoglobinuria) sem getur valdiö
nýrnabilun. Gera þarf sjúklingum grein fyrir mikilvægi þess að tilkynna strax ef þeir finna fyrir vöðvaverkjum, stífni eða máttleysi sérstakelga ef lasleiki eða hiti fylgir. Ef klínisk
merki um hækkað CPK-gildi (meiri en tiföld efri mörk mæligilda) eða rákvöðvalýsu eöa grunur um rákvöðvalýsu koma fram á að hætta notkun atorvastatíns. Eins og á við um
aðra HMG CoA redúktasa hemla hefur verið greint frá tilvikum um rákvöðvalýsu (sem sum leiddu til bráðrar nýrnabilunar vegna vöðvarauðamigu) eftir notkun atorvastatíns.
Likur á rákvöðvalýsa aukast þegar aton/astatín er gefið samtímis lyfjum eins og ciklósporíni, erýtrómýsíni, klaritrómýsíni, ítrakónasóli, ketókónasóli, nefasódóni, níasín fíbrötum
og HlV-próteasa hemlum. Milliverkanir: Hætta á vöðvakvilla eykst við meðferð með öðrum lyfjum í þessum flokki ef cýklóspórín, flbröt, erýtrómýsín, azól-sveppalyf eða níasín
eru tekin inn samtímis og hefur í örfáum tilvikum leitt til rákvöðvasundrunar (rhabdomyolysis) auk skertrar nýrnastarfsemi af völdum vöðvarauðamigu (myoglobinuria). Atorvastatín
umbrotnar fyrir áhrif cýtókróm P450 3A4. Með hliðsjón af reynslu viö notkun annarra HMG-CoA hemla skal gæta varúðar þegar Zarator er gefið samtímis cýtókróm P450 3A4
hemli (t.d. cýklóspóríni, makrólíðsýklalyfjum og azól-sveppalyfjum). Áhrif efna, sem örva cýtókróm P450 3A4 (t.d. rífampicín eða fenýtóín), á atorvastatín eru ekki þekkt. í klínískum
rannsóknum sáust engar klínískt marktækar milliverkanir þegar atorvastatín var gefið samtimis blóðþrýstingslækkandi lyfjum eða blóðsykurlækkandi lyfjum. Við notkun atorvastatins
og dígoxins samtímis um nokkurt skeiö eykst stöðug blóðþéttni digoxíns um það bil um 20%. Fylgjast skal náið með sjúklingum á dígoxínmeðferð. Við samtímis notkun
atorvastatíns og getnaðan/arnalyfs til inntöku jókst þéttni noretíndróns og etinýlestradíóls. Hafa skal þessar hækkanir á þéttni í huga þegar skammtar getnaðarvarnalyfja til inntöku
eru ákveðnir. Blóöþéttni aton/astatíns lækkaði (u.þ.b. 25%) þegar kólestípól var gefið með Zarator. Verkun á lípíð varð hins vegar meiri þegar atorvastatin og kólestípól voru
gefin saman en þegar efnin eru gefin hvort fyrir sig. Við samtimis gjöf atorvastatins og sýrubindandi mixtúra, sem innihalda magnesíum og álhýdroxið, lækkaði blóðþéttni
atorvastatíns u.þ.b. 35%; lækkun á LDL-kólesteróli breyttist hins vegar ekki. Við samtímis notkun atorvastatíns og warfarlns styttist prótrombintími lítillega fyrstu daga meðferöarinnar
en varð aftur eðlilegur innan 15 daga. Engu að síður skal fylgjast náið með sjúklingum á warfarín meðferð þegar atorvastatíni er þætt við. Meðganga og brjóstagjöf: Lyfið
getur valdið fósturskemmdum og meðganga og brjóstagjöf eru frábendingar við notkun atorvastatíns. Konur á barneignaraldri eiga að nota öruggar getnaðarvarnir. Aukaverkanir:
Algengustu aukaverkanir sem búast má við eru einkenni frá meltingarfærum þar á meðal hægöatregða, vindgangur, meltingartruflanir, kviðverkir sem venjulega lagast við
áframhaldandi meðferð. Innan við 2% sjúklinga hættu þátttöku í klínískum rannsóknum vegna aukaverkana, sem tengdust Zarator. Eftirfarandi listi yfir aukaverkanir er byggður
á niðurstöðum klínlskra rannsókna og aukaverkunum sem skráðar hafa verið eftir markaðssetningu lyfsins. Áætluð tiðni tilvika er flokkuð samkvæmt eftirfarandi reglu: algengar
(>1/100, <1/10); sjaldgæfar (>1/1.000, <1/100); mjög sjaldgæfar (>1/10.000, <1/1.000); koma örsjaldan fyrir (< 1/10.000). Meltingarfæri: Algengar: Hægðatregða, vindgangur,
meltingartruflun, ógleði, niðurgangur. Sjaldgæfar: Lystarleysi, uppköst. Blóð og eitlar: Sjaldgæfar: Blóðflagnafæð. Ónæmiskerfi: Algengar: Ofnæmi. Koma örsjaldan fyrir:
Bráðaofnæmi. Innkirtlar: Sjaldgæfar: Hárlos, of mikill eða of lítill blóðsykur, brisbólga. Geðræn vandamál: Algengar: Svefnleysi, Sjaldgæfar: Minnisleysi. Taugakerfi: Algengar:
Höfuðverkur, sundl, breytt húöskyn. Sjaldgæfar: Úttaugakvilli. Lifur og gall: Mjög sjaldgæfar: Lifrarbólga, stíflugula. Húð og undirhúð: Algengar: Húðútbrot, kláði. Sjaldgæfar:
Ofsakláöi. Koma örsjaldan fyrir: Ofsabjúgur, útbrot með blöðrum (þ.m.t. regnbogaroðasótt, Steven-Johnsons heilkenni og drep í húðþekju). Stoðkerfi: Algengar: Vöðvaþrautir,
liðverkir. Sjaldgæfar: Vöövakvilli. Mjög sjaldgæfar: Vöðvaþroti, rákvöövalýsa. Æxlunarfæri: Sjaldgæfar: Getuleysi. Almennar: Algengar: Þróttleysi, brjóstverkur, bakverkur, bjúgur
á útlimum. Sjaldgæfar: Lympa, þyngdaraukning. Rannsóknir: Hækkun á transamínösum í sermi hefur verið skráð hjá sjúklingum sem fá Zarator likt og af völdum annarra HMG-
CoA redúktasa hemla. Þessar breytingar voru oftast vægar og tímabundnar og ekki reyndist þörf á að hætta meðferð. Hækkun á transamínösum í sermi sem hafði klíníska
þýðingu (hærri en þreföld efri mörk meðalgilda) kom fram hjá 0,8% sjúklinga sem fengu Zarator. Þessar hækkanir voru skammtaháðar og gengu til baka hjá öllum sjúklingunum.
I klínískum rannsóknum kom fram hækkun á kreatín fosfókínasa í sermi (CPK)-gildum (hærri en þreföld efri mörk meðalgilda) hjá 2,5% sjúklinga sem fengu Zarator sem er
sambærilegt og af völdum annarra HMG-CoA redúktasa hemla. Meira en tíföld gildi umfram efri meðalgildi komu fram hjá 0,4% sjúklinga sem fengu Zarator. Pakkningar og
verö 1. jan. 2005: Töflur 10 mg: (þynnupk.), 30 stk. 4.692 kr„ 100 stk. 11.972 kr. Töflur 20 mg: (þynnupk.), 30 stk. 6.711 kr„ 100 stk. 16.608 kr. Töflur 40 mg: (þynnupk.), 30
stk. 9.899 kr„ 100 stk. 22.541 kr. Töflur 80 mg: (þynnupk.), 30 stk. 10.078 kr„ 100 stk. 28.525 kr. Sjá nánari upplýsingar um lyfið i Sérlyfjaskrá. Lyfið er lyfseöilsskylt og greiðist
samkv. greiðslufyrirkomulagi 0 í lyfjaverðskrá. Pfizer, einkaumboö á íslandi: Vistor hf„ Hörgatúni 2, 210 Garðabær.
Heimildir: 1) The CURVES Study. Jones P, et al. Am Jour Cardiol 1998;(81):582-587. 2) STELLAR. Jones, et al. Am J Cardiol 2003;93:152-160. 3) Law, et al. BMJ 2003. 326;28
JUNE:1-7. 4) Effekt mált pá maksimal reduction af LDL. 5) Athyros V, et al. Curr Med Res Opin 2002.18(4):220-228. 6) Huninghake D, et al. J Fam Pract 1998;(47)349-356. 7)
Aguilar-Salinas AC, et al. Atherosderosis 2000;152:489-496. 8) The ASCOT study. Sever PS, etal.Lancet 2003;361:1149-1158.
Seroxat
GlaxoSmithKline
TÖFLUR; N 06 A B 05 R B
Hver tafla inniheldur: Paroxetinum INN, klórið, hemihydric. 22,8 mg, samsvarandi
Paroxetinum INN 20 mg. Töflurnar innihalda litarefnið títantvíoxið (E171).
Ábendingar: Þunglyndi (ICD-10: Meðalalvarleg til alvarleg þunglyndisköst).
Þráhyggju- og/eða áráttusýki. Felmtursköst (panic disorder). Félagslegur
ótti/félagsleg fælni. Almenn kvlðaröskun. Áfallastreituröskun.
Skammtar og lyfjagjöf:
Fullorðnir:
Þunglyndi: Mælt er með 20 mg á daq sem upphafsskammti, sem má auka í allt
að 50 mg á dag háð svörun sjúklings.Oldruðum skal ekki gefmn stærri skammtur
en 40 mg á dag.
Þráhyggju-áráttusýki: Mælt er með 40 mg skammti á dag, en hefja skal meðferð
með 20 mg á dag. Auka má skammt I alít að 60 mg á dag háð svörun sjúklings.
Felmtursköst. Mælt er með 40 mg skammti á dag, en hefja skal meðferð með
10 mg á dag. Auka má skammt í allt að 60 mg á dag háð svörun sjúklings.
Félagslegur ótti/félagsleg fælni: Mælt er með 20 mg sxammti á dag, sem má
auka í allt að 50 mg á dag háð svörun sjúklings. Skammtur er aukinn um 10
mq hverju sinni eftir þörfum.
Aímenn kviðaröskun: Mælt er með 20 mg skammti á dag. Auka má skammtinn
um 10 mg hverju sinni, hiá þeim sjúklingum sem svara ekki 20 mg skammti,
að hámarki 50 mg á dag náð svörun sjúklings.
Afallastreituröskun: Mælt er með 20 mg skammti á dag. Auka má skammtinn
um 10 mg hverju sinni, hjá þeim sjúklingum sem ekki svara 20 mg skammti,
að hámarki 50 mg á dag háð svörun sjúklings.
Börn Lyfið er ekki ætlað börnum.
Frábendingan Þekkt ofnæmi fyrir paroxetini eða öðrum innihaldsefnum lyfsins.
Varnaðarorð og varúðarreglur: Paroxetín á ekki að gefa sjúklingum samtímis
MAO-hemlum og ekki fyrr en 2 vikum eftir að gjöf MAO-hemla hefur verið
hætt. Eftir það skal hefja meðferð varlega og auka skammta smám saman þar
til æskileg svörun næst. Ekki skal hefja meðferð með MAO-hemlum innan
tveggja vikna eftir að meðferð með paroxetíni hefur verið hætt. Hjá sjúklingum
sem pegar eru á meðferð með róandi lyfjum skal gæta varúðar við gjöf paroxetíns,
eins og annarra sérhæfðra serótónín endurupptökuhemla (SSRMyfja), þar sem
við samtímis notkun þessara lyfja hefur verið greint frá einkennum sem gætu
verið vísbending um illkynja sefunarheilkenni. Eins oq við á um önnur geðdeyfðarlyf
skal gæta varúðar við notkun paroxetins hjá sjúklingum sem þjást af oflæti.
Sjálfsmorðshætta er mikil þeqar um þunglyndi er að ræða og getur hún haldist
þótt batamerki sjáist. Því þarf að fylgjast vel með sjúklingum i byrjun meðferðar.
Við meðferð á þunglyndistímabilum sjúklinga með geðklofa geta geðveikieinkenni
versnað. Hjá sjúklingum með geðhvarfasýki (manic-depressive sjúkdóm), getur
sjúkdómurinn sveiflast yfir I oflætisfasann (maníu). Gæta skal almennrar varúðar
við meðhöndlun þunglyndis hjá sjúklinqum með hjartasjúkdóma. Nota skal
paroxetln með varúð hjá sjúklingum með flogaveiki.Við alvarlega skerta lifrar-
og/eða nýrnastarfsemi skal nota lægstu skammta sem mælt er með. Einstaka
sinnum hefur verið greint frá lækkun natríums í blóði, aðallega hjá öldruðum.
Lækkunin gengur ytirleitt til baka þegar notkun paroxetins er hætt. Mælt er
með því ao dregið sé úr notkun smám saman þegar hætta á notkun lyfsins.
Gláka: Eins og aðrir sérhæfir serótónín viðtakahemlar (SSRI) veldur paroxetín
einstaka sinnum útvíkkun sjáaldra og skal því nota það með varúð hjá sjúklingum
með þrönghornsgláku.
Einungis takmörkuð klínísk reynsla er af samtímis meðferð með paroxetini og
raflosti.
Milliverkanir: Vegna hamlandi áhrifa paroxetíns á cýtókróm P450 kerfið í
lifrinni (P450 II D6) getur það hægt á umbroti lyfja sem umbrotna fyrir tilstilli
þessa enzýms, t.d. sumra þríhringlaga qeðdeyfðarlýfja (imipramíns, desipramíns,
amitriptýlins, nortriptýlíns), sterkra geðlyfja af flokki fenótíazína (t.d. perfenazíns
og tíórídazíns) auk lyfja við hjartsláttartruflunum í flokki 1C (t.d. flekalníðs og
rópafenóns).
rannsókn á milliverkunum in-vivo þar sem qefin voru samtímis (við stöðuga
þéttni) paroxetln og terfenadin (enzýmhvarfetni fyrir cýtókróm CYP3A4) komu
engin áhrif af paroxetíni fram á lyfjahvörf terfenaaíns. Ekki er talið að samtímis
notkun paroxetíns og annarra efna, sem eru enzýmhvarfefni fyrir CYP3A4, hafi
neina hættu í för með sér.
Ekki er talið nauðsynlegt að breyta upphafsskömmtun þegar gefa á lyfið samhliða
lyfjum sem eru þekkt fyrir að örva ensimumbrot (t.d. karbamazepin,
natríumvalpróat). Allar síðari skammtabreytingar skal miða við klinísk áhrif (þol
og virkni).
Samtfmis notkun cfmetidfns og paroxetíns getur aukið aðgengi paroxetfns.
Dagleg gjöf paroxetlns eykur blóðvökvaþéttni prócýklidfns marktækt; önnur
andkólínvirk lyf gætu orðið fyrir svipuðum áhrifum. Lækka skal skammta
prócýklidfns ef vart verður andkólfnvirkra áhrifa. Eins og við á um aðra sérhæfða
serótónfn endurupptökuhemla getur samtfmis notkun paroxetfns og
serótónfnvirkra efna (t.d. MAO-hemla, L-trvptófans) leitt til 5HTtengdra verkana
(Serótóninvirk heilkenni; sjá kafla 4.8). Áhætta við notkun paroxetlns með
öðrum efnum sem verka á miðtaugakerfið hefur ekki verið metin kerfisbundið.
Ber þvl að gæta varúðar ef nauðsynlega þarf að gefa þessi lyf samtfmis.Gæta
skal varúðar hjá sjúklingum á samhliða meðferð með paroxetíni og litium vegna
takmarkaðrar revnslu njá sjúklingum. Gæta skal varúðar við samtímis notkun
paroxetins og alxóhóls.
Meðqanqa og brióstagjöf: Takmörkuð revnsla er af notkun lyfsins á meðgöngu
oq lyfið skilst út f brjóstamjólk og á þvf ekki að nota það samhliða brjóstagjöf.
Akstur: Sjá kafla um aukaverkanir.
Aukaverkanir:
Algengar (>1%J:
Meltingarfæri: Oqleði, niðurgangur, munnburrkur, minnkuð matarlyst,
meltingartruflanir, hægðatregða, uppköst, trufianir á bragðskyni, vindgangur.
Miðtaugakerfi: Svefnhöfgi, þróttleysi, seinkun á sáðláti, brenglun á
kynlifsstarfsemi, skjálfti, svimi, æsingur, vöðvatitringur, taugaveiklun.
Þvag- og kynfæri: Þvaglátatruflanir.
Augu: Þokusýn.
Húð: Aukin svitamyndun.
Sjaldgæfar (<1%):
Almennar: Bjúgur (á útlimum og í andliti), þorsti.
Miðtaugakerfi: Væqt oflæti/oflæti, tilfinningasveiflur.
Hjarta- og æðakern: Gúlshraðsláttur (sinus trachycardia).
Miög sjaldgæfar(<0.1 %)
Almennar: Serótónínvirkt heilkenni.
Blóð: óeðlilegar blæðingar (aðallega blóðhlaup i húð (ecchymosis) og
purpuri) hafa einstaka sinnum verið skráðar, blóðflagnafæð.
Miðtaugakerfi: Rugl, krampar.
Innkirtlar: Einkenni lík ofmyndun prólaktíns, mjólkurflæði.
Húð: yósnæmi.
Lifur: Tfmabundin hækkun á lifrarenzýmum.
Taugakerfi: Extrapýramfdal einkenni.
Augu: Bráð gláka.
Tímabundið of lagt gildi natrfums í blóði (gæti verið í tengslum við óeðlilega
seytrun ADH), einKum hjá eldri sjúklingum. Tlmabundin hækkun eða lækkun
á blóðþrýstingi hefur verið skráð við paroxetfnmeðferð, oftast hjá siúklingum
sem eru fyrir með of háan blóðþrýsting eða kviða. Alvarleg áhrit á lifur koma
stöku sinnum fyrir og skal þá meðferð hætt. Sé sjúklingur tekinn snöggleqa af
meðferð geta komið fram aukaverkanir eins og svimi, geðsveiflur, svefntrufíanir,
kvíði, æsmgur, ógleði og svitaköst. Fái sjúkíingur krampa skal strax hætta
meðferð.
Ofskömmtun: Þær upplýsingar sem til eru um ofskömmun paroxetíns hafa
sýnt að öryggismörk þess eru víð. Greint hefur verið frá uppköstum, útvikkun
sjáaldra, sótthita, breytingum á blóðþrýstinqi, höfuðverki, ósjálfráðum
vöðvasamdrætti, órósemi, kvíða og hraðtakti við ofskömmtun paroxetfns auk
þeirra einkenna sem qreint er frá í kaflanum „Aukaverkanir". Sjúklingar hafa
almennt náð sér án alvarlegra afleiðinga, jafnvel þegar skammtar allt að 2000
mg hafa veriðteknirfeinu.öðruhvoruneturveriðgreintfrádáieðabreytingum
á njartalínuriti og örsjaldan frá dauðsföllum, yfirleitt þegar paroxetín hefur verið
tekið í tengslum við önnur geðlyf með eða án alkóhóls. Ekkert sértækt mótefni
er þekkt.
Meðferðin skal vera samkvæmt almennum reglum um meðferð við ofskömmtun
á þunglyndislyfjum. Þar sem við á skal tæma magann annað hvort með því að
framkalía uppköst eða magaskolun eða hvort tveggja. I kjölfar magatæmingar
má gefa 20 til 30 g af virkum lyfjakolum á 4 til 6 klst. fresti fyrsta sólarhringinn
eftir inntöku. Veita skal stuðningsmeðferð með tíðu eftirliti lífsmarka og ftarlegum
athugunum.
Lyfhrif: Lækningaleg verkun paroxetíns næst við sértæka hömlun á endurupptöku
serótóníns. Paroxetfn hemur ekki endurupptöku annarra taugaboðefna.
Séreinkenni þess eru að það hefur nánast enga andkóllnvirka, andhistamínvirka
og andadrenvirka eiginleika. Paroxetín hemur ekki mónóamínoxídasa. Áhrif á
hjarta- oq æðakerfi og blóðrás eru minni og færri samanborið við þrlhringlaga
geðdeyfðarlyfin klómipramín og imipramín.
Lyfjahvörf: Frásogast að fullu trá meltingarveqi óháð því hvort fæðu er neytt
samtímis. Umbrotnar töluvert við fyrstu umferð um lifur. Hámarksþéttni í bloði
næst eftir um 6 klst. Við endurtexna inntöku næst stöðug þéttni innan 1-2
vikna. Dreifingarrúmmál er um 10 l/kg. Próteinbinding er um 95%. Umbrotnar
f óvirk umbrotsefni, sem skiljast út með þvagi og hægðum. Ekki hefur með
vissu verið sýnt fram á samband milli blóðþéttni og klfnískrar verkunar lyfsins.
Helmingunartimi f plasma er um 24 klst.
Útlit: Hvítar, sporöskjulaga, kúptar töflur, með deiliskoru á annarri hliðinni og
merktar Seroxat 20 á hinni.
Pakkningar og verð 1. janúar 2003: 20 stk. (þynnupakkað) verð 3.516 kr.;
60 stk. (þynnupakkað) verð 9.107 kr.; 100 stk. (þynnupakkað) verð 14.040 kr.;
mixtúra 150 ml, 2mg/ml verð 3.719 kr.
Hámarksmagn sem ávísa má med lyfseðli er sem svarar 30 daga skammti.
Læknabladið 2005/91 389