Læknablaðið - 15.01.2008, Side 41

í s
UMRÆÐUR O G FRÉTTIR
LENSK ERFÐAGREINING
Jóhann Ágúst Sigurðsson,
prófessor í heimilis-
lækningum.
Sumar rannsóknaniðurstöður, þótt þær séu
ekki einhlítar, benda meira að segja til þess að
streita ýmiskonar skerpi eða eigi þátt í þróun MS
sjúkdómsins. Það er því í fyllsta máta eðlilegt að
spyrja hvort vitneskja af þessu tagi hafi forvarn-
argildi eða ekki."
Gott að þekkja sjálfan sig
Það er ekki laust við Jóhann Ágúst glotti þegar
spurt er um gagnið sem einstaklingur á að hafa af
því að kaupa erfðaupplýsingar um sjálfan sig.
„Það er alltaf gott að þekkja sjálfan sig bæði
gagnvart sjálfum sér og öðrum, sérstaklega ef
maður hefur mannaforráð, er í stjórnunarstöðu og
hefur að auki áhuga á forvörnum. Ef slíkur ein-
staklingur er til dæmis þekktur fyrir tuddaskap,
ósvífni eða að gera lítið úr öðrum hefur sá hinn
sami afskaplega gott af því að þekkja slíka veik-
leika í persónuleika sínum. í Whitehall II rann-
sókninni bresku hefur til dæmis verið sýnt fram
á að fólki sem verður undir á vinnustað vegna
yfirgangs yfirmanns, er hættara við að fá krans-
æðastíflu en öðrum. Heilsuvernd snýst því meðal
annars um sjálfsþekkingu, einkum yfirmanna.
Slíkrar vitneskju má hins vegar afla sér með
ýmsum einföldum leiðum. Erfðamengið segir ekk-
ert til um þetta og í rauninni sé ég ekki að slíkar
upplýsingar bæti neinu við núverandi þekkingu.
Og svo væri kannski skynsamlegt fyrir þann sem
vill læra um sjálfan sig að kíkja af og til til læknis,
ekki einungis til að láta skoða líkamann, heldur til
að fara yfir stöðu mála í heild, - skoða heilsufar,
lífsstíl og ættarsögu í samhengi. Hvert er ég að
stefna? Er líferni mitt gott fyrir heilsu mína og fyrir
það fólk sem mér þykir vænt um? f slíku „áhættu-
mati" getur margt komið fram sem gagnlegt er að
vinna áfram með."
Enfólk ræður því væntanlega sjálft hvort það kaupir
erfðaupplýsingar um sjálft sig eða ekki?
„Einmitt. Hlutverk fræðimanna er að upplýsa
fólk um kosti og galla þess að fá upplýsingarnar.
LÆKNAblaðið 2008/94 41