Læknablaðið - 15.11.2008, Qupperneq 36

FRÆÐIGREINAR
SJÚKRATILFEL
L I
Mynd 2. Hjartaómun afvinstri slegli hjá einstaklingi með broddþensluheilkenni í lok hlébils (A) og í lok slagbils (B) þar sem
broddsvæðið sýnir dæmigerða útbungun (örvar). Hjartaómunin er afsjúkratilfelli 3.
Sjúkratilfelli
Fyrsta tilfelli er 69 ára gömul kona sem var lögð
inn á skurðdeild Landspítala vegna garnastíflu
(mechanic ileus) og fór í opna kviðarholsaðgerð.
Hún var með nokkurra ára sögu um háþrýsting
og kæfisvefn. Hún hafði 36 ára reykingasögu
auk ættarsögu um kransæðasjúkdóm. Hún fékk
sarpabólgu (diverticulitis) ellefu mánuðum fyrir
núverandi innlögn sem var meðhöndluð með
sýklalyfjum. Fimm dögum eftir aðgerðina var
grunur um sýkingu í skurðsári, CRP mældist
verulega hækkað (216 mg/L). Sex dögum eftir
aðgerð kvartaði hún við hjúkrunarfræðing á
skurðdeild um ógleði, mæði, svita og andþyngsli.
Hjartsláttur var 115-120 slög/mínútu með sínus
hraðtakti á hjartalínuriti, blóðþrýstingur var
135/95 og súrefnismettun 96%. Trópónín (TNT)
mældist vægt hækkað, 0,15 pg/L. Tekin var
tölvusneiðmynd af lungum sem sýndi stækkað
hjarta en ekki sáust blóðtappar í lungnaslagæðum.
Einnig sást hnútur í skjaldkirtli. Hún var flutt á
hjartadeild og fékk hefðbundna meðferð við bráðu
kransæðaheilkenni og hjartabilun. Hjartaómun á
deildinni sýndi engan samdrátt (akinesis) í broddi
vinstri slegils. Um nóttina fékk hún endurtekna
brjóstverki og tvisvar sáust runur af sleglahrað-
takti (ventricular tachycardy). Næsta dag var
TNT lækkandi og á hjartalínuriti sáust viðsnúnir
T takkar í V3-V6,1 og AVL, léleg R takka þróun og
lengt QT bil (tafla II). Kransæðamyndataka sýndi
breytingar í höfuðstofni, vinstri framveggskvísl og
hliðargreinum hennar sem allar voru undir 25%.
Hjartaómun á þriðja degi sýndi engan samdrátt í
öllum mið- og broddhluta vinstri slegils en góðan
samdrátt í grunnhluta hans. Útstreymisbrot (ejec-
tion fraction) vinstri slegils á þriðja degi mældist
30%. Hún útskrifaðist við ágæta líðan eftir fjög-
urra daga legu á hjartadeild.
Hjartaómun 52 dögum síðar sýndi góðan sam-
drátt á öllum svæðum hjartans og 50% útstreym-
isbrot. Við eftirlit þremur mánuðum eftir útskrift
sáust engin merki um offramleiðslu kortisóls,
aldósteróns, skjaldkirtilshormóna eða vaxtar-
hormóna. Ómstýrð ástunga á hnút í vinstra skjald-
kirtilsblaði eftir útskrift sýndi góðkynja frumur.
Annaö tilfelli er 69 ára gömul kona sem leit-
aði á bráðamóttöku vegna þyngsla fyrir brjósti
og verkja í brjósthrygg. Hún var með langa sögu
um iktsýki og beinþynningu og hafði greinst með
brjóstakrabbamein fyrir 9 árum. Hún hafði einnig
sögu um hnút í skjaldkirtli sem var fjarlægður
fyrir 25 árum. Til staðar var ættarsaga um krans-
æðasjúkdóm en ekki saga um aðra áhættuþætti
kransæðasjúkdóma. Hún hafði verið undir miklu
andlegu álagi allt árið vegna fjölskyldumála. Við
komu var blóðþrýstingur 139/70 og hjartsláttur
87 slög/mínútu. Mettun var 99% á 5L súrefnis. Við
hlustun heyrðist fjórði hjartatónn og brak neðan til
í báðum lungum. Á hjartalínuriti við komu sáust
háir T-takkar í V2-V5, viðsnúinn T takki í aVL og
léleg R takka þróun. TNT var undir 0,01 pg/L.
Hjartalínurit sem var tekið klukkutíma síðar
sýndi lmm ST hækkanir í V2 og V3 (tafla II). Rit
tekið þremur klukkutímum síðar sýndi auk þess
viðsnúna T takka í AVL, V4 og V5 og aVL. Hún
748 LÆKNAblaðið 2008/94