Læknablaðið - 15.11.2008, Qupperneq 45

Ú R
UMRÆÐUR 0 G FRÉTTIR
PENNA STJÓRNARMANNA LÍ
Þórarinn
Guðnason
thorgudn@landspitali.is
Stjórn LÍ
Birna Jónsdóttir,
formaður
Þórarinn Guðnason,
varaformaður
Sigurveig Pétursdóttir,
gjaldkeri
Sigríður Ó. Haraldsdóttir,
ritari
Elínborg Bárðardóttir
Hjördís Þórey Þorgeirsdóttir
Kristján G. Guðmundsson
Sigurður Böðvarsson
Valgerður Rúnarsdóttir
í pistlunum Úrpenna
stjórnarmanna LÍ birta
þeir sínar eigin skoðanir
en ekki félagsins.
Hlutverk og stefna Læknafélags íslands
Ég hef velt því talsvert fyrir mér undanfarið hvert
hlutverk Læknafélags íslands (LÍ), sem varð 90 ára
á árinu, á að vera. Núverandi hlutverk er tvíþætt,
stéttarfélag og fagfélag. Að hluta er LÍ þó einnig
félag atvinnurekenda.
LÍ er flókið að uppbyggingu og ekki auðvelt að
fá yfirsýn yfir það. Ekkert skipurit er aðgengilegt
þeim sem vilja kynna sér það. LI er í raun eins og
regnhlíf fyrir aðildarfélög, sem í flestum tilvikum
eru svæðafélög. I vissum tilvikum eru önnur félög
aðilar að LÍ og bein einstaklingsaðild að LÍ er einn-
ig möguleg. I raun er skipulagið enn flóknara, sem
dæmi þá eru sérgreinafélögin ekki aðilar að LI en
gætu verið það við vissar aðstæður.
Það sem mest hefur verið rætt síðustu miss-
eri, hvað varðar skipulag LÍ, er aðild læknanema
að félaginu. Að mínu áliti þarf á næstunni einnig
að ræða framtíðaruppbyggingu félagsins í heild
sinni. Ef til vill er núverandi skipan sú besta, en
það þolir skoðun. Til að umræðan verði markviss
þarf að kynna núverandi uppbyggingu félagsins
fyrir félagsmönnum.
Þó form sé mikilvægt er innihald félagsins enn
mikilvægara. Hvað viljum við að LI geri?
Talsverð gagnrýni kom fram á árinu á frammi-
stöðu LÍ sem stéttarfélags og hagsmunagæslu-
félags. Sumt átti við rök að styðjast, annað ekki. Af
þeirri umræðu er þó ljóst er að það þarf að móta
félaginu skýra stefnu að undangenginni víðtækri
umræðu í læknasamfélaginu. A komandi miss-
erum gæti stéttarfélagshlutverk LÍ orðið enn mik-
ilvægara en áður. Félagið ætlar á næstunni að ráða
hagfræðing til að aðstoða félagsmenn og samn-
inganefndir lækna í sinni vinnu. Hagfræðingar
stórra stéttarfélaga eru oft og einatt álitsgjafar í
fjölmiðlum og stunda hagsmunagæslu á þeim
vettvangi. Þar liggja ef til vill ónýtt tækifæri fyrir
læknasamtökin í framtíðinni.
Almennt held ég að segja megi að meiri sátt
hafi ríkt um starf LÍ sem fagfélags. Þar er þó einnig
tilefni til að velta fyrir sér hvort félagsmenn vilja
breytingar og hvort við eigum að taka að okkur
ný verkefni og vinna á annan hátt en áður nú á
21. öldinni.
LÍ mun hafa í mörg horn að líta á næstunni.
Huga þarf að almannatengslamálum lækna í
stóru samhengi, útgáfumálum okkar og upplýs-
ingaflæði frá læknasamtökunum. Getum við bætt
þetta með því að gera skrifstofu LÍ að öllu leyti
rafræna? Hvernig getum við nýtt miðlana í eigu
lækna, sem eru Læknablaðið og heimasíða LI, sem
best til að koma málstað okkar á framfæri? Þessir
miðlar eru mikilvægur vettvangur fyrir umræður
okkar og skoðanaskipti.
LÍ þarf að móta stefnu í húsnæðismálum félags-
ins. Eigum við að vera kyrr í Hlíðasmáranum
eða byggja yfir læknafélögin? Eigum við að selja
Hlíðasmárann og leigja? Læknar þurfa að ákveða
hvort halda á áfram rekstri stórs orlofskerfis. Það
þarf að kanna hverjir njóta kosta Orlofssjóðs,
er það meirihluti lækna eða aðeins lítill hópur?
Málefni Almenna lífeyrissjóðsins þarf að ræða og
læknar þurfa áfram að hafa áhrif þar. Höfum við
í raun forræði yfir lífeyrissjóðnum? Hverjum er
treystandi til að fara með lífeyrismál okkar?
Á LÍ að sækjast eftir frekari ábyrgð og verkefn-
um? Eigum við að vinna áfram að kerfi kring um
endurmenntun lækna? Á LÍ að sækjast eftir for-
ræði yfir fjármunum til endurmenntunar og getur
félagið tryggt skynsamlegri og betri nýtingu þess
fjár? Á félagið að sækjast eftir forræði yfir útgáfu
lækningaleyfa? Eigum við að setja enn meiri kraft
í álitsgjafir á frumvörpum til laga og öðru því sem
félagið er í dag beðið um álit á? Eða á félagið að
taka meira frumkvæði í slíkri vinnu og setja kraft
í "lobbyisma"?
Ætti LÍ að hvetja, þjálfa og styðja lækna til
þátttöku í pólitík? Slík þátttaka lækna er að ég
tel þörf, jákvæð og æskileg, óháð hefðbundnum
hægri-vinstri skoðunum. Gildi sem eru læknum
töm eins og mannúð, réttlæti, samúð og umhyggja
mættu eiga sér fleiri málssvara í öllum flokkum á
alþingi, sem og í ríkisstjórn og stofnunum ríkisins.
Þurfum við læknar að breyta þeim hugsunarhætti
að líta á það sem sóun á hæfileikum og kunnáttu ef
læknir nýtir þekkingu sína á vettvangi stjórnunar
eða stjórnmála? Ég tel að þjóðin þurfi fleiri lækna
í pólitík.
Læknar þurfa að ræða skipulag stefnu og
hlutverk LÍ og læknasamtakanna í heild á næstu
misserum. Mikilvægt er að við höfum skýr mark-
mið og leiðir í faglegum málum, félagsmálum og
fræðslumálum. Þörf er á skýrri stefnu frá LÍ varð-
andi kjaramál, hagsmunamál og leiðir í almanna-
tengslum. Læknar þurfa í ríkari mæli að láta sig
varða þjóðmál og pólitík. Umræður um þessi mál
þarf að taka á dagskrá læknasamtakanna strax.
LÆKNAblaðið 2008/94 757