Læknablaðið - 15.05.2010, Síða 27

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKNIR
faglegum tilgangi. Þar er átt við að frumflokkun
vandamála í heilsugæslu leiði til markvissari
tilvísana á réttar sérgreinar sé þess þörf og stytti
þannig biðtíma eftir annars stigs þjónustu frekar
en að sjúklingurinn þurfi að finna út úr því og eigi
á hættu að lenda í rangri biðröð.1'3,25,26 Hins vegar
verður einnig að gæta þess að tilvísanakerfi tefji
ekki fyrir sérfræðilegri uppvinnslu.
Lokaorð
Sjúklingar hafa á liðnum árum lagað sig að
ríkjandi kerfi heilbrigðisþjónustu án tilvísana. Það
er því ekki að undra að fáir hafi verið ánægðir
með tilkomu tilvísanakerfis til sérfræðinga í
hjartasjúkdómum og að flestum þeirra hafi
þótt þetta nýja fyrirkomulag leiða til aukinnar
fyrirhafnar. Tilvísanir heimilislækna í formi skrif-
legra upplýsinga um skjólstæðinga þeirra til
hjartalækna og svarbréf hjartalækna áttfölduðust
á rannsóknartímabilinu. Því má segja að fag-
leg samskipti hafi aukist verulega við þessa
kerfisbreytingu. Þessi ávinningur samrýmist
óskum sjúklinga og er líklegur til að auka gæði og
öryggi þjónustunnar.
Þakkir
Rannsóknin var styrkt af Vísindasjóði Félags
íslenskra heimilislækna. Við viljum þakka skjól-
stæðingum Heilsugæslunnar Efstaleiti fyrir þátt-
tökuna sem og Önnu Erlu Guðbrandsdóttur
skrifstofustjóra fyrir ómælda aðstoð.
Heimildir
1. The Lancet. A renaissance in primary health care. Lancet
2008; 372: 863.
2. Lawn JE, Rohde J, Rifkin S, Were M, Paul VK, Chopra M.
Alma-Ata 30 years on: revolutionary, relevant, and time to
revitalise. Lancet 2008; 372: 917-27.
3. Fugelli P, Heath I. The nature of primary health care. BMJ
1996; 312: 456-7.
4. Sigurðsson HTh, Sigurðsson JÁ. Tilvísanir til
sérgreinalækna. Umfang tilvísana heimilislæknis og þörf á
sérfræðiþjónustu. Læknablaðið 1999; 85: 616-22.
5. Svavarsdóttir AE, Oddsson Ó, Sigurðsson JA. Starfsnám
unglækna í heilsugæslu - gæði og skipulag. Læknablaðið
2004; 90: 305-9.
6. Sheldon T, Jan van Es. Pioner of evidence based primary
care. BMJ 2008; 337: al270
7. Hunskár S (ritstjóri). Allmennmedisin. Gyldendal Norsk
Forlag AS, Oslo, 2. útg. 2003:1-832.
8. Svavarsdóttir AE, Sveinsdóttir EG, Gunnarsdóttir G,
Fjeldsted F, Mixa Ó, Stefánsson Ó, Halldórsson S (Ritstjórn).
Marklýsing fyrir sérnám í heimilislækningum: Reykjavík.
Félag íslenskra heimilislækna, 2008.
9. Lög um Almannatryggingar nr 67/1971, gr 43.
10. Páll Sigurðsson. Heilsa og velferð: Þættir úr sögu
heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytisins 1970-1995. Mál
og mynd 1998: 413.
11. Boerma WGW, Van Der Zee J, Fleming DM. Service profiles
of general practitioners in Europe. Br J Gen Pract 1997; 47:
481-6.
12. Haraldsson Þ. Sátt um norskar heimilislækningar.
Rætt við Magne Nylenna framkvæmdastjóra norsku
læknasamtakanna um nýtt fyrirkomulag heimilislækninga
sem nýtur almennrar viðurkenningar í Noregi. Læknablaðið
2003; 89:142-3.
13. Forrest CB, Primary care in the United States: Primary
care gatekeeping and referrals: effective filter or failed
experiment? BMJ 2003; 326: 692-5.
14. Sjödin C. Enig lákarkár tar avstánd frán remisstváng,
Information frán Stockholms lákarförening, 2003. www.slf.
se/templates/Page.aspx?id=6604 Mars 2009
15. www.tr.is/tryggingastofnun/saga/ Mars 2009
16. Lög um ráðstafanir í ríkisfjármálum, peninga- og
lánsfjármálum nr 43/1984.
17. Lög um breytingu á lögum nr. 67/1971, um
almannatryggingar, ásamt síðari breytingum. nr. 75/1989.
18. Reglugerð um greiðsluþátttöku Tryggingastofnunar
ríkisins vegna þjónustu sjálfstætt starfandi sérfræðinga í
hjartalækningum. nr. 241/2006.
19. Organization for Economic Co-operation and
Development. Health at a glance 2007 - OECD Indicators:
OECD: November 13, 2007. http://puck.sourceoecd.org/
vl=3249396/cl=ll / nw=l / rpsv/health2007/g4-2-03.htm
Apríl 2009
20. Forrest CB, Majeed A, Weiner JP, Caroll K, Bindman
AB. Comparison of specialty referral rates in the United
Kingdom and the United States: retrospective cohort
analysis. BMJ 2002; 325: 370-1.
21. Rosser WW. Approach to diagnosis by primary care
clinicians and specialists: is there a difference? J Fam Pract
1996; 42:139-44.
22. De Maeseneer JM, De Prins L, Gosset C, Heyerick J.
Provider continuity in family medicine: does it make a
difference for total health care costs? Ann Fam Med 2003; 1:
144-8.
23. Macinko J, Starfield B, Shi L. Quantifying the health
benefits of primary care physician supply in the United
States. Int J Health Serv 2007; 37:111-26.
24. Starfield B, Shi L, Macinko J. Contribution of primary care
to health systems and health. Milbank Q 2005; 83:457-502.
25. Starfield B, Lemke KW, Bernhardt T, Foldes SS, Forrest CB,
Weiner JP. Comorbidity: Implications for the importance of
primary care in "case" management. Ann Fam Med 2003; 1:
8-14.
26. Engstrom S, Foldevi M, Borgquist L. Is general practice
effective? A systematic literature review. Scand J Prim
Health Care 2001; 19:131-44.
LÆKNAblaðið 2010/96 339