Læknablaðið - 15.05.2010, Side 45

erlendis og hagfræðingur Læknafélags íslands bendir
á að starfandi læknar á íslandi séu færri í dag en þeir
voru fyrir ári síðan. Er þetta ekki til marks um að
læknar séu að greiða niðurskurðarstefnunni atkvæði
með fótunum?
„Ég held að það eigi við um lækna eins og
okkur flest að ef við getum haft vinnu hér, jafnvel
þó að launin lækki tímabundið, þá viljum við vera
hér heima og taka þátt í því uppbyggingarstarfi
sem framundan er. Ég hef ekki orðið vör við
annað en það sama gildi um lækna almennt. Það
tekur því enginn fagnandi að lækka í launum,
ég ætlast ekki til þess af neinum, en svona blasir
veruleikinn við. Ég hef heldur ekki orðið vör við
að læknar séu að flytja úr landi og held reyndar
að meintur landflótti íslenskra lækna sé orðum
aukinn. Ástæðan liggur frekar í því að þeir sem
eru nú þegar erlendis við nám fresta heimkomu
við þessar aðstæður. Ég leyfi mér hins vegar að
vona að þeir komi heim þegar ástandið hefur
lagast."
En afhverju stafar þá læknaskorturinn?
„Skorturinn er nú ekki meiri en svo að hér eru
fleiri læknar á íbúa en í flestum öðrum löndum
sem við miðum okkur við. Það er því ekkert sem
bendir til þess að stefni í almennan læknaskort og
ekki hefur dregið úr aðsókn í læknadeildina nema
síður sé.
Það er hins vegar alveg rétt að í ákveðnum
sérgreinum skortir lækna, - það ástand var komið
á fyrir hrun. Það á helst við um heilsugæslulækna
en einnig fámennustu sérgreinar þar sem kannski
eru ekki nema einn eða tveir einstaklingar.
Alvarlegasti vandinn - og hann er ekki
nýtilkominn - snýr að heilsugæslunni en þar
blasir við verulega erfið mönnun innan fimm ára
ef ekkert er að gert. Til að koma í veg fyrir það er
nauðsynlegt að efla heilsugæsluna og gera hana
meira spennandi sem vinnustað og fjölga úrræðum
í framhaldsmenntun í heimilislækningum. Áhugi
unga fólksins er greinilega til staðar því 19
umsóknir bárust á dögunum um þær fimm
námsstöður í heimilislækningum sem auglýstar
voru. Þær eru 10 og nú erum að leita leiða til að
fjölga þeim enn frekar því við viljum mjög gjarnan
virkja þennan áhuga. Þá hefur einnig verið
rætt að lengja kandídatsárið og bæta þá meðal
annars við tímann á heilsugæslunni. Það þarf að
efla þátt heilsugæslunnar í læknanáminu sjálfu.
Þetta er eðlilegasta leiðin til að hafa áhrif á val
unglækna á sérgreinar. Gera sérnámið aðlaðandi
og spennandi.
Við höfum einnig rætt möguleikann á að efla
framhaldsnám í hjúkrunarfræðum með áherslu
á heilsugæsluna. Það þarf að tryggja þverfaglega
nálgun innan heilsugæslunnar; og styrkja samstarf
hjúkrunarfræðinga, sálfræðinga, heimilislækna;
efla forvarnir og heilsugæslu innan skólakerfisins,
sérstaklega í framhaldsskólunum. Þetta er brýnt
samfélagslegt verkefni og ávinningurinn er
augljós. Veikasti hlekkurinn í þessu sambandi er
á sviði geðverndar barna og ungmenna en þar
eru sérfræðingarnir einfaldlega of fáir. Þar vildi
ég sannarlega sjá fjölgun og tel lausnina þá sömu
og ég nefndi varðandi heimilislækningarnar; að
gera greinina meira spennandi og aðlaðandi með
bættri aðstöðu og meiri fjármunum. Hér á landi
notum við meira af þunglyndislyfjum en nokkur
önnur þjóð í kringum okkur og það gæti stafað
af því að við höfum ekki lagt sömu áherslur á
sálgæslu og geðvernd og þar tíðkast."
„Það eru engin trúarbrögð
að vera á móti einkarekstri
en menn verða að vita
hvað þeir eru að tala um,"
segir Álfheiður lngadóttir
heilbrigðisráðherra.
Tilvísanakerfi og niðurskurður á
sérfræðikostnaði
Tilvísunarkerfi í er burðarliðnum. Hvar erþað statt?
„Innan ráðuneytisins er starfandi nefnd sem
skila á skýrslu 1. júní um eflingu heilsugæslunnar.
Þar eru menntunarmálin tekin fyrir, fjölþættari
og þverfaglegri þjónusta með sérstakri áherslu á
skólana, böm og ungmenni og tannvernd. Einnig
samstarf milli bráðadeilda sjúkrahúsanna og
heilsugæslustöðvanna. Þá er eitt af verkefnum
þessarar nefndar að gera tillögur um tilvísanakerfi
og ég hef ekki orðið vör við þá andstöðu sem
margir hafa sagt að væri við slíku kerfi. Fólk er
almennt jákvætt fyrir hugmyndum."
Hvaða ávinningur verður af tilvísanakerfi?
„Hann er fyrst og fremst sá að tryggja að fólk
fái þjónustu á viðeigandi þjónustustigi. Það þurfi
ekki leita til sérfræðinga ef hægt er að leysa málið
LÆKNAblaðiö 2010/96 357