Læknablaðið - 15.09.2010, Blaðsíða 27

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKN
Helstu forsendur
í greiningunni var miðað við að öll böm fædd
árið 2008 fengju þrjá skammta af bóluefninu og að
bólusetning færi fram í heilsugæslunni samhliða
almennum barnabólusetningum við þriggja, fimm
og 12 mánaða aldur. Samkvæmt upplýsingum
úr ársskýrslu landlæknisembættisins frá árinu
2008 er áætlað að þekjun frumbólusetningar
gegn bamaveiki, stífkrampa, kíghósta, haemofilus
influenzae af gerð b og lömunarveiki sé yfir 95%.16
í greiningunni var miðað við sömu þekjun. Ekki
er vitað hversu lengi bóluefnið veitir vernd gegn
pneumókokkasýkingum og þess vegna er misjafnt
eftir rannsóknum hvaða viðmið eru notuð. Ýmsar
rannsóknir á Norðurlöndunum hafa miðað við að
virkni bóluefnisins meðal bólusettra barna sé um
fjögur ár.13'15Akveðið var að gera það einnig í þessu
tilviki. Til þess að meta áhrif bólusetningarinnar á
fullorðna var hjarðónæmi metið. Gert var ráð fyrir
því að hjarðónæmi vegna bólusetningar hjá einum
árgangi varaði í eitt ár. Það er í samræmi við það
sem miðað er við í öðrum rannsóknum.13,15
Hvað varðar virkni bólusetningarinnar gegn
sýkingum af völdum þeirra hjúpgerða sem er
að finna í bóluefninu var stuðst við niðurstöður
erlendra rannsókna þar sem engin reynsla er
komin af bóluefninu á íslandi.6-17-18 Miðað var við
að virkni bóluefnisins gegn ífarandi sýkingum af
völdum þeirra hjúpgerða sem er að finna í sjögilda
bóluefninu væri 93,9%. Virkni bóluefnisins gegn
lungnabólgu væri 25,5% og gegn miðeyrnabólgu
6%. Gert var ráð fyrir að virkni bóluefnisins gegn
hugsanlegum aukaverkunum heilahimnubólgu,
blóðsýkinga, lungnabólgu og miðeymabólgu af
völdum pneumókokka væri sú sama og gegn
tilteknum sýkingum.
Sumar rannsóknir á kostnaðarvirkni bólu-
setningar gegn pneumókokkum taka tillit til
svokallaðrar hópbólusetningar. Með því er átt
við að ákveðinn hópur sem ekki tilheyrir þeim
árgangi sem til stendur að bólusetja er einnig
boðið upp á bólusetningu við innleiðingu hennar.
Ákveðið var að taka tillit til slíkrar bólusetningar
í greiningunni. Við mat á því með hvaða hætti
hópbólusetning ætti að fara fram var stuðst við
rannsókn Lebel.19 Gert var ráð fyrir því að börnum
fram að fjögurra ára aldri væri boðið upp á
hópbólusetningu. Miðað var við 95% þekjun eins
og í almennu bólusetningunni. Gert var ráð fyrir
því að foreldrar þyrftu að koma sérstaklega með
börnin sín í þessa bólusetningu og að sá tími sem
tæki hjúkrunarfræðing að framkvæma verkið og
ræða við foreldri og bam væri tíu mínútur.
Upplýsingar um tíðni ífarandi pneumó-
kokkasýkinga fengust frá sýklafræðideild Land-
spítala.11 Við mat á tíðni lungnabólgu var stuðst
við upplýsingar frá hag- og upplýsingasviði
Landspítala en við mat á miðeyrnabólgu var
stuðst við niðurstöður bandarískrar rannsóknar.20
Kostnaðarvirknigreining á bólusetningu gegn pneumó-
kokkum
Vegna áhrifa vaxta er fjármagn í dag almennt
talið meira virði en sama upphæð í framtíðinni.
Þess vegna er ekki hægt að bera saman
fjárhæðir sem falla til á ólíkum tímapunktum
án þess að núvirða. Þar sem kostnaður vegna
bólusetningar gegn pneumókokkum kemur fram
í upphafi en ávinningurinn ekki fyrr en seinna er
mikilvægt að núvirða kostnað. Til þess að finna
núvirði er kostnaður og ávinningur afvaxtaður. I
greiningunni var stuðst við 3% afvöxtunarstuðul.
Við núvirðingu var stuðst við eftirfarandi jöfnu:
Núvirtur kostnaður=
kostnaður sem fellur til íframtíð
(i+vaxtaprósenta)
Til þess að meta hversu mörgum lífárum væri
hægt að bjarga með því koma í veg fyrir að eins
árs barn létist af völdum pneumókokkasýkingar
var stuðst við upplýsingar um meðalævilengd
á íslandi árið 2008. Samkvæmt þeim er ólifuð
meðalævi við eins árs aldur 80,45 ár. Það væri því
hægt að bjarga 80,45 lífárum fyrir hvert andlát
sem hægt væri að koma í veg fyrir meðal eins
árs barna. Eftir að bæði var búið að taka tillit
til virkni bóluefnisins gegn ífarandi sýkingum
af völdum þeirra hjúpgerða sem er að finna í
sjögilda bóluefninu auk 95% þekjunar væri hægt
að koma í veg fyrir 0,669 af þeim 0,75 andlátum
sem árlega eiga sér stað vegna pneumókokka og
bjarga 53,82 lífárum. Þegar búið er að núvirða
kemur í ljós að fjöldi lífára sem árlega bjargast
með bólusetningunni eru 21,11. Þessar tölur
voru lagðar til grundvallar við útreikninga í
kostnaðarvirknigreiningunni. Til þess að komast
að því hver kostnaður væri vegna hvers
viðbótarlífs og viðbótarlífárs sem hægt væri að
bjarga með bólusetningunni voru eftirfarandi
jöfnur notaðar:
ICER Viðbótafko&naðuf vegna bólusetningar gegn pneumókokkum
Viðbótarlíf sem hlýst vegna bólusetningarinnar
Viðbótarkostnaður vegna bólusetningar gegn pneumókokkum
Viðbótarlífár sem hljótast vegna bólusetningarinnar
Kostnaður vegna pneumókokkasýkinga
Kostnaður vegna pneumókokkasýkinga var
skoðaður ef börn væru bólusett og ef ekki væri
bólusett. Bæði var tekinn til greina beinn og
óbeinn kostnaður. Beinn kostnaður fól í sér
kostnað vegna bólusetningarinnar og vegna
meðferðar á pneumókokkasýkingum hjá börnum
0-4 ára. Óbeinn kostnaður fól í sér kostnað
vegna framleiðslutaps í tengslum við veikindi
LÆKNAblaðið 2010/96 539