Læknablaðið - 15.09.2010, Blaðsíða 12

F R Æ Ð I G R E I
RANNSÓKN
N A R
S. boulardii er eina samsetta meðferðin sem sýnt
hefur verið fram á að dragi úr endurteknum
sýkingum.4 Nýlegar rannsóknir benda til þess
að í erfiðum tilvikum megi lækna og ná jafnvægi
í þarmaflóru sjúklinga með því að gefa þeim
hægðainnihald í meltingarveg og þá helst frá
maka eða nákomnum ættingja.12
Síðasta meðferðarúrræði við alvarlegri C.
difficile ristilbólgu er að nema brott ristil, að fullu
eða að hluta. Sjúklingar með svæsna ristilbólgu
og merki um lífhimnubólgu eða rof á ristli
þurfa oft algjört ristilnám.13 Lykillirtn að bættri
meðferð er að greina sjúkdóminn snemma og
framkvæma skurðaðgerð sem fyrst. Ein rannsókn
sýndi að lífslíkur sjúklinga eru töluvert betri eftir
skurðaðgerð ef hún er gerð áður en þeir þurfa á
æðaherpandi lyfjum, aðstoð öndunarvélar eða
hvoru tveggja að halda.14
Faraldsfræði C. difficile sýkinga á íslandi hefur
ekki verið rannsökuð en í ljósi slæmrar þróunar
víða erlendis er mikilvægt að kanna hana á
Landspítala, stærstu heilbrigðisstofnun landsins.
Markmið rannsóknarinnar var að rannsaka
faraldsfræði og alvarleika C. difficile sýkinga árin
1998-2008.
Efniviður og aðferðir
Skilgreining tilfella
Rannsóknarþýðið voru sjúklingar á Landspítala
með jákvæð eiturefnapróf í hægðum samkvæmt
gagnagrunni sýklafræðideildar spítalans árin
1998-2008. Jafnframt var aflað upplýsinga um
heildarfjölda hægðasýna sem send voru inn
til C. difficile leitar á sama tíma. Greining
sýklafræðideildar á eiturefnum C. difficile var gerð
með þremur mismunandi prófum á tímabilinu.
Árin 1998-2000 var notað Premier C. difficile Toxin
A (Meridian Diagnostics, Inc.). Frá árinu 2001
fram í febrúar 2005 var notað C. difficile Tox-A Test
(Techlab, Inc.) og frá febrúar árið 2005 hefur verið
notað C. difficile Tox A/B IITM (Techlab, Inc.) sem
sker sig frá hinum að því leyti að það greinir bæði
eiturefni A og B.
Ef tvö eða fleiri jákvæð sýni voru frá sama
sjúklingi voru þau talin endurspegla sömu
sýkingu eða bakslag hennar ef tímabil milli þeirra
var styttra en 28 dagar og þá var sýking talin stök.
Ef 28 eða fleiri dagar skildu að jákvæð sýni var
talið að um endurteknar sýkingar væri að ræða. I
sumum tilfellum voru niðurstöður eiturefnaprófs
taldar falskt jákvæðar til að mynda vegna blóðs í
hægðum og voru þau tilfelli útilokuð. Allar sýk-
ingar voru því á endanum annaðhvort flokkaðar
stakar eða endurteknar eftir að falskt jákvæð
próf höfðu verið útilokuð. Spítalasýkingar voru
skilgreindar sem sýkingar sem greindust eftir
tveggja sólarhringa dvöl eða lengri á sjúkrahús-
inu. Sýkingar tengdar heilbrigðisþjónustu voru
skilgreindar sem sýkingar hjá einstaklingum
sem legið höfðu á spítala einhvern tímann innan
þriggja mánaða fyrir sýkingu. Rannsóknin var
framkvæmd að fenginni heimild Persónuverndar,
siðanefndar Landspítala og framkvæmdastjóra
lækninga spítalans.
Faraldsfræði
Athugað var hvernig fjöldi jákvæðra sýna
þróaðist árin 1998-2008 og hvemig sýkingar
dreifðust yfir mánuði ársins, hversu margir fengu
staka sýkingu, hversu margir fengu endurteknar
sýkingar og kynjahlutfall. Einnig var athugað
innan hvaða sviða flestar sýkingar höfðu greinst
árin 1998-2008 og hvemig þær dreifðust milli
Tafla I. Tölur yfir sýkingar á Landspítala ísamhengi við innlagnir og legudaga ásamt meðaltölum. Upplýsingar um innlagnir
og legudaga voru fengnar úr starfsemisupplýsingum spítaians og ársskýrstum Sjúkrahúss Reykjavikur og Ríkisspítala. ’6''9
Ár Sýkingar Innlagnir Sýkingar á 1000 innlagnir Legudagar Sýkingar á 10.000 legudaga
1998 92 33.030 2,8 342.422 2,7
1999 98 34.897 2,8 332.718 2,9
2000 96 35.643 2,7 321.322 3,0
2001 163 32.709 5,0 301.874 5,4
2002 179 32.477 5,5 298.559 6,0
2003 177 31.687 5,6 282.258 6,3
2004 157 31.583 5,0 260.532 6,0
2005 176 31.060 5,7 258.764 6,8
2006 85 27.943 3,0 255.259 3,3
2007 132 27.241 4,8 245.155 5,4
2008 137 28.607 4,8 232.570 5,9
Meðaltal 136 31.534 4,3 284.676 4,9
(staðalfrávik) (±37) (±2699) (±1,2) (±37.251) (±1.6)
524 LÆKNAblaðið 2010/96