Læknablaðið - 15.11.2011, Qupperneq 44

UMFJÖLLUN O G GREINAR
árið 2009 þar sem kom skýrt fram hjá
þeim sem svöruðu að meirihlutinn er
sáttur við félagið sitt eins og það er.
Þar kom einnig fram að um 90% telja
mikilvægt að félagið standi að útgáfu
Læknablaðsins. Mér finnst þetta mjög góð
niðurstaða. Úrtölumennirnir sem blogga
hvað mest á vef félagsins eru í miklum
minnihluta."
Nýr Landspitali
Landspítalinn er stærsti vinnustaður
landsins og langstærsti vinnuveitandi
lækna. Það er því eðlilegt að Læknafélag
íslands láti sig málefni Landspítalans
miklu varða og formaðurinn hafi skoðun
á honum. „Það kom mér ekki á óvart
að forstjóri spítalans skuli hafa lýst
vonbrigðum sínum með fjárveitingar til
stofnunarinnar á næsta ári. Þær eru enn
minni en í ár og forstjórinn segir að
það muni bitna á þjónustu við sjúklinga.
Ég held að hann hafi misskilið
hrapallega hvernig hlutirnir gerast
og talið að hann yrði verðlaunaður
fyrir að hafa hagrætt og skorið niður
undanfarin ár með góðum árangri.
Misskilningurinn felst í því að hann
bjóst við að ráðamenn myndu hlusta á
hann þegar hann segði: hingað og ekki
lengra. Það er líka eðlilegt að fólk spyrji
hvernig hægt sé að byggja nýjan spítala
fyrir tugi milljarða þegar ekki eru til
peningar til að reka stofnunina. Svarið
felst í reikningskúnstum í kringum
fjárlögin."
Birna segist sammála þeirri
grundvallarskoðun að starfsemi
Landspítalans eigi að vera á einum
stað. „Það er óumdeilanlegt frá
læknisfræðilegu sjónarmiði. Það kemur
hins vegar læknisfræði lítið við hvar
hann er settur niður. Á hinn bóginn er
það stór galli á vinnumhverfi íslenskra
lækna að hér sé einn svona risastór
spítali. En til að geta búið við það og
um leið haldið þeirri hugmynd á lofti
að hér sé eitt besta heilbrigðiskerfi í
heimi þurfum við að gefa íslenskum
læknum svigrúm til að starfa að hluta
erlendis. Annars lendum við þar sem
við erum landfræðilega í heiminum,
mitt á milli Grænlands og Færeyja.
Island er útnári í Evrópu. Þrjú hundruð
þúsund manns er mjög lítið undirlag
fyrir sérhæfða heilbrigðisþjónustu á 21.
624 LÆKNAblaðið 2011/97
Síðasta stjórnarfimd Birnu sátu Anna K. Jóhannsdóttir ritari, Ásdís Björk Ármannsdóttir, Ragnar Victor Gunnarsson,
Valgerður Rúnarsdóttir varaformaður og Orri Þór Ormarsson, auk Daggar Pálsdóttur lögfræðings LÍ.
öldinni. Þess vegna verðum við að leyfa
læknunum okkar að vera í hlutastarfi
erlendis. Forstjóri Landspítalans hefur
gert sér grein fyrir þessu og leyfir
læknunum að fara á milli. Annars væri
einfaldlega fátæklegra um að litast
meðal starfandi sérfræðilækna á íslandi."
Birna liggur ekki á þeirri skoðun
sinni að vandi Landspítalans í dag liggi
í sameiningarsögu Reykjavíkurspítalanna
þriggja. „Það er í rauninni hreint
hneyksli að spítalinn sé ekki löngu
kominn undir eitt þak á þessum 20
árum sem liðin eru frá því byrjað var
að sameina þá. Mín skoðun er sú að
það væri hagkvæmast til lengri tíma
litið að byggja algjörlega nýjan spítala á
nýjum stað."
Einkaspítalar
Vandi Landspítalans er þó ekki eini
vandi heilbrigðisþjónustunnar að mati
Birnu. „Það hafa ýmsar hugmyndir
verið á lofti um einkaspítala. Að mínu
mati mun það stranda á tvennu.
Til að hægt sé að bjóða fullkomna
þjónustu á einkaspítala, til dæmis
við liðskipti, þarf að vera til staðar
alþjóðlega vottuð bráðaþjónusta. Fiún
er ekki til hér. íslenska heilbrigðiskerfið
hefur ekki fengið þessa vottun.
Ekkert tryggingafélag í Evrópu eða
Bandaríkjunum mun samþykkja að
greiða fyrir aðgerð á einkaspítala á
íslandi nema vottuð bráðaþjónusta sé
fyrir hendi. í annan stað er það reynsla
allra sem rekið hafa heilbrigðisþjónustu
að fólk vill fá hana heima hjá sér. Það
vill ekki fara á milli landa til þess.
Þetta hefur komið skýrt fram innan
landa Evrópusambandsins þar sem
sjúkraskrárgrunnar hafa verið sameinaðir
og fólki býðst að fara yfir landamæri til
að sækja þjónustuna. Niðurstaðan er að
í kringum 1% sjúklinga notfæra sér slíkt.
Þetta segir okkur að ef við fáum ekki
þjónustuna heima hjá okkur þá fáum
við hana ekki. Og það undirstrikar enn
frekar hversu mikilvægt er að hafa gott
heilbrigðiskerfi og standa vörð um það."
Að blómstra
Birna segir að reynsla hennar af rekstri
sjálfstæðs fyrirtækis í heilbrigðisþjónustu
í tvo áratugi hafi sannfært sig um
að þar sem því verður við komið
sé heppilegra að þeir sem veiti
þjónustuna reki hana sjálfir. Flún segir
að skoðanakannanir meðal lækna bendi
eindregið til þess að þeim sem eru
í eigin rekstri líði betur í vinnunni.
„Ástæðan er einföld, þeir ráða meiru
um starf sitt og starfsumhverfi. Hér
á landi er um þriðjungur lækna að
einhverju leyti í sjálfstæðum rekstri. Það
segir sitt. Eflaust eru fleiri sem myndu
vilja það ef þeir gætu. En sannarlega
er ekki allt fólk eins, og því finnst mér
að hvort tveggja eigi að vera í boði og
fólk geti valið sér starfsumhverfi eftir
því sem því hentar best. Við hvaða
aðstæður blómstrar fólk? Það hlýtur
að vera mikilvæg spurning," segir
Birna Jónsdóttir sem stendur uppúr
formannsstóli Læknafélags íslands sátt
við sinn hlut en hefur þó engan veginn
lagt niður vopnin í baráttunni fyrir
bættum kjörum og betri þjónustu. „Og
þá er ég að tala um bæði lækna og
sjúklinga."
i
Mynd: Védís