Læknablaðið - 15.12.2013, Page 25

SJÚKRATILFELLI
Rauðkyrningabólga í vélinda í börnum
Tvö sjúkratilfelli
Lúther Sigurðsson læknir1, Úlfur Agnarsson læknir2-3 Ari V. Axelsson læknir3
ÁGRIP
Rauðkyrningabólga í vélinda er tiltölulega nýr sjúkdómur, fyrst lýst 1978,
en hefur hlotið aukna athygli síðastliðinn áratug. (fyrstu aðallega í börnum
og unglingum en síðan einnig í fullorðnum. (yngri börnum eru vanþrif og
uppköst aðaleinkenni en I eldri börnum og fullorðnum kyngingarörðug-
leikar, brjóstverkir og jafnvel þrengingar í vélinda. Tengsl eru sterk við
ofnæmi og orsökin er oftast viðbrögð við ákveðnum fæðuflokkum.
Greining rauðkyrningabólgu er fyrst og fremst byggð á vefjasýnum frá
vélindaspeglun en einnig þurfa að vera til staðar einkenni sem samrýmast
bólgunni og jafnframt þarf að útiloka bakflæði sem undirliggjandi orsök
rauðkyrningabólgu. Bólgan þarf að vera einskorðuð við vélinda. Meðferð
er að forðast ákveðnar fæðutegundir og stundum lyfjameðferð. ( þessari
samantekt lýsum við ólíkum birtingarformum þessa sjúkdóms I tveimur
börnum.
Inngangur
’Barnadeild lækna- og
lýöheilsuskóla Háskólans
í Wisconsin, 2Barnaspítala
Hringsins, 3Landspítala.
Rauðkyrningabólga í vélinda (eosinophilic esophagitis)
er sjúkdómur sem fyrst var lýst 1978’, og 1995 var lýst
tengslum sjúkdómsins við ofnæmi. Rauðkyrningabólga
í vélinda hefur fengið aukna athygli síðastliðinn áratug.
I fyrstu var rauðkyrningabólgan rannsökuð í börnum
og unglingum2'4 en síðan einnig í fullorðnum5 og er í
auknum mæli þekkt ástæða kyngingarörðugleika og
brjóstverkja í eldri börnum, og einnig orsök vanþrifa og
uppkasta í ungum börnum.
Fyrra tilfelli
Fyrirspurnir:
Lúther Sigurösson
Isigurdsson
@pediatrics. wisc.edu
Greinin barst
28. júní 2013,
samþykkt til birtingar
6. nóvember 2013.
Engin hagsmunatengsl
gefin upp.
Þrettán ára stúlka leitaði á bráðamóttöku eftir að matar-
biti stóð í henni. Hún lýsti því þannig að hann væri fast-
ur í miðju brjósti. Hún var áður hraust en átti þó til að fá
endurtekinn og þrálátan áblástur á varir og átti stundum
erfitt með að kyngja. Við skoðun átti hún erfitt með að
kyngja munnvatni og lét það leka út um munn. Einnig
átti hún erfitt með tal. Skoðun á slímhúð í munni og koki,
hlustun brjósthols og kviðskoðun voru eðlileg. Mynd-
greining sýndi ótila á móts við hálslið 6. Stúlkan var vél-
indaspegluð og kjötbiti fjarlægður en speglunarskýrsla
lýsir hvorki slímhúð né voru sýni tekin. í framhaldi leit-
aði stúlkan til sérfræðings í meltingarsjúkdómum barna
vegna óþæginda í brjósti og kyngingarerfiðleika. Mynd-
greining var framkvæmd og sýndi óeðlilega slímhúð
á svæði C7 (hálsliður nr. 7) til Thl (brjóstholsliðsbolur
nr. 1), lýst sem „þrengingu á 2 cm svæði með fyllingu
á recessum í vélindaveggnum sem samræmdist útliti
intramural esophagal pseudo-diverticulosis" ( mynd
1). Endurtekin vélinda- og magaspeglun sýndi eðlilega
vítt vélinda án nokkurra þrengsla með línulaga hvítum
útfellingum eftir endilöngu vélinda og einnig hringjum,
og viðkvæmri slímhúð sem blæddi auðveldlega við
sýnatöku (mynd 2). Sýni frá vélinda sýndi bólgu með
áberandi íferð rauðkyrninga. Ofnæmisprufur, bæði húð-
prufur og blóðprufur, voru neikvæðar nema væg svörun
Mynd 1. Röntgenmynd afhluta vélinda, lýst semfyllingu á recessum í
vélindaveggnum sem samræmdist útliti „intramural esophagal pseudo-
diverticulosis".
gegn jarðhnetum. Við meðhöndlun með innúðabark-
sterum sem var kyngt hurfu kyngingarerfiðleikar en
endurtekin speglun sýndi enn rauðkyrningabólgu, þó í
minna mæli. Athyglisvert er að tíðni áblásturs á vörum
minnkaði einnig. Tíu árum seinna er hún enn með ein-
kenni og þarf að kyngja innúðasterum öðru hvoru.
LÆKNAblaðið 2013/99 573