Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2008, Síða 85
EFAHYGGJA OG AFNEITUN
Undanfarin ár hef ég skrifað röð greina þar sem ég varpa fram þeirri
spurningu hvers vegna deilurnar um lofthjúpinn eru litaðar pólitískri hug-
myndafræði, en harðlínumenn á hægri armi stjórnmálanna virðast sann-
færðir um að umhverfisverndarumræðan sé aðeins sósíalismi í dularbún-
ingi, sett fram í þeim tilgangi að vinna gegn framtaki einstaklingsins.16 A
meðan ýmsir hægri menn í Evrópu, s.s. David Cameron á Bretlandseyjum
og Angela Merkel í Þýskalandi, hafa tekið frumkvæðið í umhverfismála-
umræðunni á uppbyggjandi hátt, hafa fulltrúar í Sjálfstæðisflokknum frem-
ur horft vestur um haf, en afstaða þeirra til loftslagsumræðunnar hefur um
nokkurt skeið verið mótuð af hugmyndafræði Bush-stjórnarinnar.1'
Hagfræðingurinn og frjálshyggjumaðurinn Roger Bate, sem er höf-
undur bókanna Global Warming: Apocalypse or Hot Air? (1994), Political
Economy ofClimate Change Science: A Discemable Human Influence on Climate
Documents (1996) og Global Warming: The Continuing Debate (1998), er sér
meðvitaður um sérstöðu íslenskra ráðamanna, en í grein sem hann birti
á vefsíðu frjálshyggjuhugveitunnar AEI (American Enterprise Institute
for Public Pohcy Research) árið 2005 varpar hann fram þeirri spurningu
hvort Island geti mögulega brúað bilið milli Bandaríkjanna og Evrópu
í umræðunni um gróðurhúsaáhrifin. Bate segir: „Davíð Oddsson hefur
sókn. Margir hvöttu Black til þess að lesa skáldsögu Michaels Crichton, State of
Fear, til að skilja betur andrúmslofdð. Þýski vísindamaðurinn Stefan Rahmstorf
sendi Black línu og benti á atriði sem hggur í augum uppi: raunveruleg frægð hlyt-
ist af því að afsanna kenninguna um loftslagshlýnun, ekki öfugt. Engum hefur bara
tekist að gera það.
16 Sjá t.d. Guðni Ek'sson: „Nú er úti veður vont: Gróðurhúsaáhrif og íslensk
umræðuhefð", sérstaklega bls. 23-33; „Umhverfið og áróðurstækin: Stendur
Sjálfstæðisflokknum ógn af umhverfisvernd?“, Lesbók Morgunblaðsins, 15. júlí 2006,
bls. 8-9; „Hannes gegn heiminum“, Lesbók Morgunblaðsins, 20. október 2007,
bls. 16; og „Exxon-málpípur og vatnsmelónuffæði: Vandi loftslagsumræðunnar",
LesbókMorgunblaðsins, 10. nóvember 2007, bls. 12-13.
17 I Bandarikjunum er andstaðan við ráðandi kenningar í loftslagsvísindum nær
eingöngu bundin við repúblíkanaflokkinn. í skoðanakönnun sem gerð var á vegum
National Joumal á fúlltrúaþinginu í Washington og birt var í febrúar 2007 kom í
ljós að 84% repúblíkana trúa því ekki að færð hafi verið fýrir því óyggjandi rök að
hlýnun jarðar megi rekja tdl athafha mannsins, en 13 % eru hins vegar sannfærð
um að svo sé og 3% telja manninn aðeins hluta vandans. Meðal demókrata er
skiptingin með allt öðrum hætti. Þar trúa aðeins 2% því að ekki hafi verið færð
fýrir því óyggjandi rök að hlýnun jarðar megi rekja til athafna mannsins, en 95%
eru sannfærð um að svo sé. Til viðbótar þessum 95% segja svo 2% demókrata að
þetta sé ráðandi skoðun í vísindasamfélaginu. Sjá National Joumal 3. febrúar 2007.
Tekið saman af Richard E. Cohen og Peter Bell: http://natdonaljoumal.com/ [sótt
10. júní 2007].
83