Þjóðlíf - 01.05.1988, Page 40

Þjóðlíf - 01.05.1988, Page 40
MENNING Skák Meistararnir gömlu fara á kostum Gluggað í 350 ára gamla skák og rennt yfir „Skákina sígrænu" og „Skákina ódauðlegu" Skákdálkar Þjóðlífs voru í síðustu töluhlöð- um lagðir undir tölvuskák og frásagnir af baráttu rafeindaþursa um Þjóðlífsmeistara- titil. Efni skákþáttarins að þessu sinni er ekki sótt til neinna róbóta: við skoðum einhver jar frumlegustu og fegurstu skákir sem nokkru sinni hafa verið tefldar. Skákin er eins og tónlist og myndlist að því leyti að hún þekkir engin landamæri: góð skák er skoðuð af jafn nrikilli ánægju hvar sem er í heiminum. A sama hátt er skákin hafin yfir tíma, sem oft leikur listir hvers- dagsins grátt, og þess vegna er okkur kleift að tefla upp á nýtt skákir eftir meistara sög- unnar. Skáksagan er í raun stutt. nær ekki nema aftur á sjöttu öld eða svo. Það var þá sent einhvejir tveir Indverjar settust fyrst að tafli. Síðan þá hefur skákin tekið nokkrum breyt- ingum og í núverandi horf var hún konrin á 16. öld. Við þekkjum ekki meistara þeirra tíma, í öllu falli er ekkert varðveitt eftir þá. En árið 1600 fæddist á Ítalíu Giaohino Greco, fyrsti skákmeistarinn sem einhverjar sögur fara af. Hann ferðaðist víðsvegar um Evrópu og tefldi við flesta meistara sinnar tíðar og sigraði undantekningalaust. Taflmennska var þá með nokkuð öðrum hætti en nú, lítið var lagt upp úr því að byggja upp stöðu í rólegheitum og koma mönnun- um í vígstöðu áður en ráðist var til atlögu. Þvert á móti var hálft liðið oft ónotað: en fáeinir vesalingar héldu uppi hernaðarað- gerðunt. Skákin var sem sagt óþroskuð og óspillt —nú er búið að rannsaka nánast hverja byrjun út í ystu æsar og oft helsti lítið orðið aflögu fyrir sköpunargáfuna. Greco efnaðist bærilega af taflmennsk- unni, enda skörtuðu þá flestar hirðir skák- mönnum, rétt eins og trúðum og stjörnu- spekingum. Lítum nú á skák sem tefld var á Italíu fyrir 353 árum. Hvítt: N.N. Svart: G. Greco 1. e4 e5 2. f4 f5 3. exf5 Dh4+ 4. g3 De7 5. Dh5+ Kd8 6. fxe5 Dxe5+ 7. Be2 Rf6 8. Df3 d5 9. g4 h510. h3 hxg411. hxg4 Hxhl 12. Dxhl Dg3+ 13. Kdl Rxg4 14. Dxd5+ Bd7 15. Rf3 Rf2+ 16. Kel Rd3+ 17. Kdl Del+ 18. Rxel Rf2 mát. Burtséð frá laglegri taflmennsku er skákin athyglisverð fyrir það að allir mennirnir á drottningarvæng standa á upphafsreitum: á kóngsvæng er hins vegar umhorfs eins og eftir sprengjuárás. Menn fóru ekki að tala um heimsmeistara í skák fyrr en á sfðari hluta 19. aldar. Þá ákváðu þeir Wilhelm Steinitz (1836-1900) og Johann Hermann Zukertort (1842-1888) að heyja einvígi — sá sem sigraði skyldi kallast sterkasti skákmaður heims. Steinitz vann og TRVGdNG ÞAÐ VAR ORÐIÐ TRTGGING HF LAUGAVEG1178 SIMI621110 38

x

Þjóðlíf

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðlíf
https://timarit.is/publication/1099

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.