Þjóðlíf - 01.05.1988, Page 47

MENNING
Heikinheimo er auk alls þessa andstæður
núverandi skyldunámi í grunnskólum lands-
ins. Honum finnst það vera út í hött að
finnskumælandi fólk, til dæmis úti á landi,
sem aldrei kemur til með að þurfa á sænsku
að halda þurfi að læra hana í barnaskóla. Það
væri mun viturlegra að kenna aðeins ensku í
barna- og gagnfræðaskólum og leyfa svo
stúdentum, sem hyggja á framhaldsnám, að
taka sænsku í menntaskóla. Það væru einna
helst þeir sem þyrftu á sænskunni að halda í
lífinu. Hann er þeirrar skoðunar að norrænt
samstarf ætti að fara fram á ensku í stað
norðurlandamálanna þar sem það væri tung-
umál sem allir norðurlandabúar töluðu.
Þrátt fyrir þetta segist hann ekki hafa neitt
persónulegt á móti sænsku eða Finnlandssví-
um, helmingurinn af vinum sínum séu
•sænskumælandi og hann tali sænsku við þá
flesta. Þetta sé sér bara prinsipp-mál.
Heikinheimo minnir á að á miðöldum, áður
en Finnland varð hluti af Svíþjóð, hafi
finnska þjóðin aðeins verið bændur á víð og
dreif um skógana. Þeir höfðu ekki neina
sameiginlega þjóðarkennd. Eftir að Finn-
land varð nýlenda í sænska ríkinu hafi kon-
ungurinn kúgað Finnana í þeirra eigin landi
svo að smám saman náði sænskumælandi
fólk öllum áhrifum í landinu. Ákveðið var að
sænska skyldi notuð í stað latínu í skólum
landsins. Yfirstéttin var sænskumælandi.
Þetta var gegn hagsmunum Finnanna og á
átjándu öld fóru að koma upp tungumála-
deilur. Þá kom fram hreyfing sem barðist
fyrir stöðu finnskunnar og Finnanna en for-
ystumenn hreyfingarinnar voru í upphafi
sænskumælandi. Sem andsvar stofnuðu svo
sænskumælandi Finnar sína hreyfingu. Þetta
voru fyrstu flokkarnir í Finnlandi en hreyfing
sænskumælandi Finna varð síðar smám sam-
an að Sænska þjóðarflokknum.
Heikinheimo telur þó að tungumáladeil-
urnar séu liðin tíð og Allardt og Reuter eru
honum sammála í því efni. Allardt segir að
það séu bara árásargjarnir einstaklingar sem
þurfi að láta ljós sitt skína öðru hverju og á þá
við Heikinheimo og blaðadeilurnar. Reuter
segir að tungumáladeilurnar séu að minnsta
kosti ekki pólitískar lengur. Heikinheimo
segist aftur á móti hafa fyrirlitningu á finnsk-
um stjórnmálamönnum því að þeir þori ekki
að taka afstöðu gegn sænskunni og hagsmun-
um Finnlandssvía. Það sé allt í lagi að ræða
málin og enginn þurfi að taka það nærri sér.
Þegar Allardt er spurður um framtíðar-
horfur finnlandssænska minnihlutans segir
hann að það sé þrennt til í því efni. í fyrsta
lagi að Finnlandssvíum fækki þó svo að þeir
deyi sennilega ekki alveg út. í öðru lagi að
þeir haldi fjölda sínum stöðugum og í þriðja
lagi að þeim fjölgi, til dæmis ef Svíar færu að
flytja í stórum stíl til Finnlands. „Það er
ómögulegt að vita hvað gerist eftir tuttugu til
þrjátíu ár, hver veit?“ segir hann.
Guðrún Helga Sigurðardóttir, Finnlandi.
Nýjungar
„Sífellt fleiri rannsóknir á efn-
um til varnar sjúkdómum
benda til þess að nokkur
næringarefni dragi úr tíðni
krabbameins í þekjuvef lík-
amans. Meðal þeirra eru A, C
og E vítamín, /3-karótín (for-
veri A vítamíns) og selen".
Hennekens C.H., M.J. Stampfer & W. Willett:
Channing Laboratory, Department of
Medicine, Harvard Medical School and
Brigham and Women's Hospital, and the
Department of Epidemiology, Harvard
School of Public Health, Boston, MA
Cancer Detection and Prevention 1984 7,147.
Jtík TÓRÓ HF
Siöumúla 32, I08 Reykjavik o 686964
VEISLA í HVERRI DÓS
KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ KEA
AKUREYRI SÍMI: 96-21400
VEISLA í HVERRI DÓS
KJÖTIÐNAÐARSTÖD KEA
AKUREYRI SÍMI: 96-21400