Þjóðlíf - 01.12.1990, Blaðsíða 36

AFKYNJUN MEÐ
HJÁLP LYFJA
BJARNI ÞORSTEINSSON DANMÖRKU
Kynferðisafbrotamenn í Danmörku hafa
fengið áhrifaríka lyfjameðferð til að bæla
niður kynhvötina. Þar sem brottnám
kynhvatar er stór og mikil aðför að ein-
staklingnum er sálfræðileg meðferð veitt
samhliða lyfjameðferðinni.
íðan í júní á síðasta ári hafa ÍO danskir
einstaklingar sem hafa gerst sekir um
alvarleg kynferðisafbrot fengið með-
höndlun með lyfinu Zoladex. Meðferðin
hefur reynst vera mjög áhrifarík og hefur
tekist að bæla algerlega kynhvöt þeirra
sem tekið hafa inn lyfið, líkt og þeir hefðu
verið afkynjaðir.
Meðferðin hefur átt sér stað í Anstalten
ved Herstedvester og að mati yfirlæknis-
ins við stofnunina eru niðurstöðurnar það
jákvæðar að ástæða er til að breyta löggjöf-
inni, þannig að mögulegt verði í framtíð-
inni að dæma kynferðisafbrotamenn í
tímabundna lyfjameðferð.
Fyrir tæpum 20 árum hættu læknar í
Danmörku að framkvæma afkynjanir með
hjálp skurðhnífa og tóku að nota lyfið
Androcur, sem hindrar framleiðslu líkam-
ans á karlhormónum. Lyfið reyndist ekki
eins áhrifaríkt og vonast var til; kynhvötin
gat komið að nýju eftir um tveggja ára
meðferð og ýtt sjúklingunum - eða af-
brotamönnunum ef maður kýs að kalla þá
því nafni - út í ný kynferðisafbrot.
Lyfjameðferðin í Herstedvester byggist
á því að sjúklingarnir fá Zoladex samhliða
Androcur. Zoladex kemur í veg fyrir að
heiladingullinn nái að hafa áhrif á kyn-
kirtla og þarmeð framleiðslu líkamans á
kynhormónum. Sjúklingarnir sem taka
þátt í þessari meðferð missa fullkomlega
alla kynhvöt og kynórar þeirra hverfa.
Áhrifin vara þó aðeins meðan á lyfjameð-
ferðinni stendur; þegar henni lýkur snýr
kynhvötin til baka. Þar sem brottnám
kynhvatar er stór og mikil aðför að ein-
staklingnum er sálfræðileg meðferð veitt
samhliða lyfjameðferðinni.
Þeir 10 einstaklingar sem hafa tekið þátt
í meðferðinni hafa allir gert það af frjáls-
um og fúsum vilja. Ástæðan fyrir þessari
samvinnuþýðni er að meðferðin er skilyrði
fyrir að hættulegir kynferðisafbrotamenn
séu látnir lausir til reynslu. Af þeim 10
einstaklingum sem upprunalega féllust á
að taka þátt í Androcur og Zoladex með-
ferðinni hafa 3 gefist upp. Að sögn yfir-
læknisins í Herstedvester hafa margir
þeirra sem enn þrauka lýst yfir ánægju og
létti við hina nýju meðferð. Þeir kynferð-
isafbrotamenn sem taka þátt í meðferðinni
eru margir hverjir örvæntingarfullir og
kvaldir af samviskubiti vegna afbrota
sinna. Það er þeim því mikill léttir að losna
við hina ofbeldiskenndu kynóra sína.
alsmaður þeirrar deildar í danska
dómsmálaráðuneytinu sem hefur
með geðsjúkdóma að gera er jákvæður
gagnvart tímabundinni afkynjun með
hjálp lyfja. Hann telur meðferðina ekki
stangast á við góða siði, aðallega vegna
þess að sjúklingarnir hafa alltaf möguleika
á að hætta í lyfjameðferðinni, kjósi þeir
þann kostinn. Hann bendir á að það væri
aftur á móti siðlaust af yfirvöldum að af-
neita þessari meðferð, nú þegar vitað er að
hún getur hjálpað.
0
36 ÞJÓÐLÍF