Þjóðlíf - 01.12.1990, Blaðsíða 41

landnáms á íslandi og tildrög þess að ís-
lendingasögur voru festar á skinn. Því-
næst fjallar hann ítarlega um hvaða hlut-
verki sögurnar gegni í þeirri endurreisn,
er eigi sér stað í Þýskalandi nasismans.
Hann tekur undir þá skoðun Heuslers og
annarra þýskra norrænufræðinga, að sög-
urnar séu merkasti viðauki við Germaníu
Tacitusar sem um getur. Þær séu sprottn-
ar úr jarðvegi samfélags, sem hafði blóð-
og ættartengsl í heiðri. Kapparnir sem frá
segir í íslendingasögum hafi lagt líf sitt í
sölurnar fyrir „ættina og þar með fyrir
blóð og æru.“ Á sama hátt og Germönum
Tacitusar þótti þeim mikils vert að geta af
sér vaska syni og vænar dætur. í þeim
efnum voru þeir trúir lífsvisku Hávamála:
Sonr er betri,
þótt sé síð of alinn
eftir genginn guma;
sjaldan bautasteinar
standa brautu nær
nema reisi niðr at nið.
Lohrmánn telur af og frá, að Forn-
Germanir hafi verið jafn hneigðir
fyrir að liggja á meltunni og ýmsir vilji
vera láta. Þeir hafi hvorki verið morgun-
svæfir né makráðir, heldur risið árla úr
rekkju og látið hendur standa fram úr
ermum. Því eins og segir í Hávamálum:
Ár skal rísa
sá er annars vill
fé eða íjör hafa;
Germönskum bændum á íslandi til forna
var ekki nóg að rækta garðinn sinn. Þeim
var bardagagleði í blóð borin. Þeir voru
jafn vígir á plóg og sverð og trúir anda
Hávamála í þessu efni sem öðrum:
Vápnum sínum
skal-a maðr velli á
feti ganga framar,
því at óvíst er at vita,
nær verðr á vegum úti
geirs of þörf guma.
Þó að ýmsum kunni að þykja það ljóð-
ur á ráði íslenskra sögualdarbænda,
að þeir skyldu bera út börn, telur Lohr-
mann að við höfum ekki rétt til að for-
dæma slíkan verknað. Við verðum að gera
okkur ljóst, að þessir eðalbornu fyrir-
myndarfeður báru út börn í þeim tilgangi
einum að kynbæta ættstofn sinn. „Enginn
skyldi líta á það sem villimennsku, að
germanskir feður létu bera út veikburða
börn, heldur réðist sú breytni af ást á kyn-
stofninum, ást á sterkri og lífvænlegri
ætt.“
0
ÞJÓÐLÍF 41