Læknablaðið : fylgirit - 15.04.2009, Blaðsíða 22

V í S 1 N D 1 Á VORDÖGUM
F Y L G 1 R 1 T 6 0
í <0,5 (*10E9/L) á næstu tveimur sólarhringum. Rannsóknar-
hópurinn samanstóð af öllum sjúklingum sem lögðust inn á
blóðlækningadeild 2007 og höfðu hvítkomafæð og hita.
Niðurstöður: 81 tilvik hjá 52 sjúklingum uppfyllti skilyrði
rannsóknarinnar. 56% sjúklinga vom með einkenni um
slímhúðabólgu, 64% voru með miðbláæðalegg og 12% með
lyfjabrunn. Tæplega helmingur sjúklinganna fékk sýkingu inni
á spítala eða 46%. Sýkingarvaldur fannst hjá 51% sjúklinga, en
að auki höfðu 12% klínísk einkenni um staðbundna sýkingu. Var
því hægt að staðfesta sýkingu hjá 63% sjúklinga.
Alyktun: I rannsókninni kom í ljós að sýking var staðfest hjá
meiri en helmingi sjúklinganna sem er óvenju hátt hlutfall.
Nú hafa verið innleiddar klínískar leiðbeiningar á Landspítala
um hita og kyrningafæð. Rannsóknaraðilar ætla að nota
rannsókn þessa til að meta hvort klínísku leiðbeiningarnar
komi að tilætluðum notum og bæti árangur og lifun þessa
sjúklingahóps.
V-38 Greiningargildi nálarsýnatöku í berkjuspeglun við
staðfestingu og stigun lungnakrabbameins á íslandi
Þorgerður Guðmundsdóttir', Steinn Jónssonu, Jóhannes Bjömsson2-3,
Ingibjörg Guðmundsdóttir1 Hrönn Harðardóttir’-2
Lyflækningasviði I, Landspítala’, læknadeild HÍ2, Rrannsóknastofu í
meinafræði Landspítala3, Frumurannsóknarstofunni ehf4
lhorggud@landspitali.is
Inngangur og markmið: Nálarsýnataka í gegnum berkju
eða TBNA (transbronchial needle aspiration) er einföld og
örugg aðferð til að ná frumu- og/eða vefjasýni úr stækkuðum
miðmætiseitlum nálægt stærri lofvegum. Aðalmarkmið
þessarar rannsóknar er að skoða greiningargildi TBNA
við uppvinnslu lungnakrabbameins á íslandi og hvort
sjúklingar sem undirgengust TBNA rannsókn hefðu komist hjá
miðmætisspeglun. Aðferðir: Rannsóknin er aftursýn þar sem
gögn sjúklinga sem undirgengust TBNA frá janúar 2007 til apríl
2008 voru skoðuð. Upplýsingar voru fengnar úr sjúkraskrám og
berkjuspeglunarsvörum. Tilskilin leyfi voru fengin frá Persónu-
og Vísindasiðanefnd.
Niðurstöður: Á rannsóknartímabilinu voru framkvæmdar
41 TBNA rannsókn við berkjuspeglanir hjá 35 einstaklingum.
Karlmenn voru í meirihluta (57%) og stærsti hluti hópsins
var reykingafólk (núverandi eða fyrrverandi) en aðeins fimm
(14%) höfðu aldrei reykt. Lungnakrabbamein greindist hjá
23 einstaklingum og TBNA gaf greiningu eða stigun í 52%
tilvika með frumurannsókn. Vefjasýni fékkst í þriðjungi TBNA
rannsókna og 38% þeirra gáfu greiningu. í heild gaf TBNA
greiningu í 56% tilfella. Fjórir einstaklingar (17%) undirgengust
miðmætisspeglun en niðurstöður TBNA komu í veg fyrir
nauðsyn miðmætisspeglunar í 15 tilvikum (65%).
Ályktanir: Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að greiningar-
gildi TBNA hjá einstaklingum með lungnakrabbamein er 56%.
TBNA er öruggt og fremur lítið inngrip sem ætti að fram-
kvæma við hefðbundna berkjuspeglun hjá sjúklingum með
stækkaða miðmætiseitla og þar sem grunur er um lungna-
krabbamein.
V-39 Fækkun tilvika af óstöðugum kransæðasjúkdómi
eftir reykingabann á opinberum stöðum á íslandi
Þórarinn Guðnason1-2 Þorsteinn Viðar Viktorsson’, Karl Andersen1-2
1 Hjartadeild Landspítala, 2HÍ
thorgudn@landspital i. is
Inngangur og markmið: Óbeinar reykingar hafa slæm áhrif
á heilsufar, m.a. á tíðni hjartaáfalla. Áhrif þeirra á óstöðugan
kransæðasjúkdóm eru minna þekkt. Við könnuðum hvort
fækkun tilvika af óstöðugum kransæðasjúkdómi myndi sjást
eftir gildistöku reykingabanns á opinberum stöðum á íslandi.
Aðferðir: Við söfnuðum gögnum framsýnt fyrir alla
sjúklinga sem komu til kransæðaþræðingar vegna óstöðugs
kransæðasjúkdóms síðustu 5 mánuðina fyrir og fyrstu 5
mánuðina eftir reykingabannið. Reykingamenn voru útilokaðir.
Óstöðugur kransæðasjúkdómur var skilgreindur sem klínísk
einkenni um sjúkdóminn ásamt a.m.k. einu af eftirfarandi: 1.
hækkuð hjartaensím, 2. blóðþurrðarbreyting á hjartalínuriti eða
3. jákvætt áreynslupróf í hinu bráða sjúkdómsferli.
Niðurstöður: Hópamir fyrir og eftir bann vom sambærilegir.
Konur voru 24% fyrir bann en 28% eftir, háþrýsting höfðu 54%
fyrir en 65% eftir bann, fyrrum reykingamenn voru 65% fyrir
og 67% eftir bann, 57% tóku blóðfitulyf í báðum hópum og 16%
höfðu sykursýki (p = ns í öllum tilvikum). Alls uppfylltu 378
inntökuskilmerkin, 281 karl en 97 konur (p<0,01). Meðal karla
sást 21% lækkun á óstöðugum kransæðasjúkdómi á fyrstu 5
mánuðunum eftir bannið (n = 124) borið saman við síðustu 5
mánuðina fyrir bann (n = 157). Fækkun sást í öllum aldurshópum
karla. í heildar hópnum sást tilhneiging til 17% fækkunar tilfella
(p=0,08). Engin áhrif sáust meðal kvenna (0,5%, p = ns).
Ályktun: Fækkun tilvika af óstöðugum kransæðasjúkdómi
sást eftir reykingabannið meðal karla, en ekki kvenna. Frekari
rannsóknir þarf á kynjamun og hugsanlegri árstíðasveiflu.
Niðurstöðurnar samrýmast erlendum rannsóknum á krans-
æðastíflu.
V-40 Gæði meðferðar við hjartaáfall á íslandi og í Svíþjóð
Þórarinn Guðnason’, Hallveig Broddadóttir’, Fríða Björk Skúladóttir’,
Hulda Halldórsdóttir’, Gestur Þorgeirsson’, Karl Andersen’, Ulf
Stenestrand2.
’Hjartadeild Landspítala, 2Linköpings Universitetssjukhus Svíþjóð
thorgudn@landspitali.is
Inngangur: Ymis sérhæfð meðferð hjartasjúkdóma hérlendis fer
einungis fram á Landspítala og er því mikilvægt að geta borið
meðferðina saman við erlenda spítala.
Markmið og aðferðir: Við skráðum framsýnt upplýsingar um
hjartaáföll á Landspítala og á öllum spítölum í Svíþjóð í RIKS-
HIA gæðaskrána í tvo mánuði og bárum saman.
Niðurstöður: Konur voru 35% sjúklinga á íslandi en 37% í
Svíþjóð. Miðgildi aldurs var 61 ár á Islandi og 72 ár í Svíþjóð.
Tíðni kransæðastíflu á 100 þúsund íbúa á ári var 118 á íslandi
en 141 í Svíþjóð (p<0,001). Við innlögn höfðu 46% sjúklinga
háþrýsting á íslandi en 51% Svía (p<0,05). Sykursýki var 11% á
fslandi en 24% meðal Svía (p<0,001). Reykingamenn voru 42%
22 LÆKNAblaöið 2009/95