Læknablaðið : fylgirit - 15.04.2009, Blaðsíða 23

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 60
íslendinganna en 23% Svía (p<0,001). Blóðfitulyf voru tekin af
29% á íslandi en 34% í Svíþjóð (p<0,001). Lyfjagjöf við útskrift
var svipuð og samkvæmt klínískum leiðbeiningum, hjartamag-
nýl í yfir 90% tilvika, beta hemlar í um 90% tilvika, statín lyf í
94% á íslandi en 85% í Svíþjóð og ACE eða ARB lyf í 66% tilvika
á íslandi en 72% í Svíþjóð. Á íslandi fóru 82% sjúklinga með
ST hækkunar hjartadrep í tafarlausa víkkun en 63% í Svíþjóð.
Tími frá komu á spítalann til upphafs víkkunar var 41 mfnúta
á Islandi en 74 mínútur í Svíþjóð. Dauðsföll í sjúkrahúslegurmi
voru 1,6% á íslandi en 5,3% í Svíþjóð.
Ályktun: Meðferðin í löndunum tveim er góð og sambærileg að
mestu, þó nokkur munur sé á aldri og áhættuþáttum sjúkling-
anna. Landspítalinn stenst fyllilega samanburð við sænsk sjúkra-
hús þegar kemur að meðferð vegna hjartaáfalla.
V-41 Kransæðavíkkanir á íslandi og í Svíþjóð árið 2008
Þórarinn Guðnason', Stefan James2, Kristján Eyjólfsson', Guðný
Stella Guðnadóttir’, Sigurpáll Scheving1, Þorbjörn Guðjónsson1,
Guðjón Karlsson1, Axel Sigurðsson1, Tage Nilsson2, Torfi Jónasson1,
Ragnar Danielsen1, Sigurlaug Magnúsdóttir1, Unnur Sigtryggsdóttir1,
Guðmundur Þorgeirsson1, Karl Andersen1, Gestur Þorgeirsson1, Bo
Lagerqvist2
'Hjartadeild Landspítala, 2Uppsala Clinical Research Centre, Svíþjóð
thorgudn@landspitali.is
Inngangurogmarkmið: Viðbárumsamanallarkransæðavíkkanir
sem gerðar voru árið 2008 á Islandi og í Svíþjóð.
Aðferðir: Fyrirfram ákveðnir þættir voru skráðir framsýnt
í sænsku gæðaskrána Swedish Coronary Angiography
and Angioplasty Registry (SCAAR) og gögnin notuð til
rannsóknarinnar.
Niðurstöður: Tíðni kransæðavíkkana á 100 þúsund íbúa var 238
á íslandi en 206 í Svíþjóð (p<0,001). Miðgildi aldurs var 63 ár
á Islandi en 67 í Svíþjóð. Konur voru 22% hópsins á Islandi en
28% í Svíþjóð. Ábendingar voru stöðug hjartaöng í 34% tilvika
á íslandi og 25% í Svíþjóð, óstöðug hjartaöng í 39% á íslandi
en 44% í Svíþjóð og ST hækkunar hjartadrep eða hjartastopp í
22% á móti 27% í Svíþjóð (p<0,05 í öllum tilvikum). Háþrýsting
höfðu 60% í báðum löndum. Sykursýki var algengari í Svíþjóð
en reykingar á Islandi. Blóðfitulyf tóku 67% á Islandi en 54%
Svía (p<0,001). Góður árangur náðist í 94% tilvika, fullkomin
enduræðavæðing í 60% og stoðnetanotkun var svipuð (1,5
stoðnet á aðgerð, stoðnet í 90% tilvika og 30% lyfjastoðnet).
Notkun ósæðarpumpu, gangráða og segavamartækja var lítil
og svipuð. Segabrottnám (3,7% á móti 7.2%), IVUS (1,8% á móti
3,6%) og FFR (0% á móti. 9,6%) voru meira notuð í Svíþjóð.
Fylgikvillar voru svipaðir og sjaldgæfir, 3% á þræðingarstofu
og 10% á legudeild. Dauðsföll vegna víkkana vora alls 0,3% á
íslandi og 0,2% í Svíþjóð (p = ns).
Ályktun: Árangur og fylgikvillar víkkana eru svipaðir á íslandi
og í Svíþjóð en munur er á ábendingum og tækni. Þátttaka í
SCAAR auðveldar gæðaeftirlit og skapar möguleika á frekari
rannsóknum.
V-42 Persónuleiki D á íslandi: Próffræðileg úttekt á
DS14 spurningalistanum og tengsl persónuleika D við
heilsufarslega áhættuþætti meðal hjartasjúklinga
Erla Svansdóttir1, Hróbjartur Darri Karlsson2, Þórarirtn Guðnason3'1,
Daníel Þór Ólason4, Hörður Þorgilsson3, Unnur Sigtryggsdóttir3, Eric J.
Sijbrands5, Susanne Pedersen1, Johan Denollet1
’CoRPS - Center of Research on Psychology in Somatic diseases, Tilburg
University, Tilburg, The Netherlands, 2Icelandic Heart Association,
3Landspítala, 4HI, 5Erasmus University, Rotterdam
lhorgudn@landspitali.is
Inngangur: Niðurstöður rannsókna hafa gefið til kynna að
Persónuleiki D, sem samanstendur af tilhneigingu til neikvæðrar
líðanar (Negative affectivity, NA) og félagslegri hömlun (Social
lnhibition, SI), hafi sterk tengsl við verri batahorfur meðal
hjartasjúklinga.
Markmið: Markmið þessarar rannsóknar var að kanna
próffræðilega eiginleika DS14 listans (sem mælir persónuleika
D), meta réttmæti og algengi persónuleika D hér á landi, og
skoða tengsl hans við heilsufarslega áhættuþætti.
Aðferð: Þátttakendur voru 1452 hjartasjúklingar frá Landspítala
og 498 nemar frá HÍ. Auk DS14, voru spurningalistar um
þunglyndi og kvíða (HADS), tilfinningastjórn (ECQ), streitu
(PSS) og fimm-stóra persónuleikaþætti (NEO-FFI) lagðir fyrir og
gögnum um heilsutengda áhættuþætti safnað.
Niðurstaða: Þáttagreining staðfesti tveggja þátta uppbyggingu
listans og góðan innri stöðugleika þáttanna ((= 0.87-0.88 fyrir
NA, (=0.84-0.85 fyrir SI). Uppbyggingar-réttmætið var gott; NA
hafði tengsl við taugaveiklun (NEO-FFI, r=0.80) og endurteknar
hugsanir um líðan (ECQ, r=0.58), og SI við úthverfu (NEO-FFI,
r= -0.65) og tilfinningalega hömlun (ECC, r= 0.49). Algengi
persónuleika D hjá hjartasjúklingum var sambærilegt við
fyrri rannsóknir (26% og 29%),en hærra meðal háskólanema
(40%). Fólk með persónuleika D greindi frá meiri þunglyndis-,
kvíða- og streitueinkennum (p<0.0001) og meiri lyfjanotkun
(p<0.001) samanborið við fólk án persónuleika D. Reykingar
voru algengari meðal hjartasjúklinga með persónuleika D (20%
á móti 7% sjúklinga án persónuleika D).
Ályktun: Persónuleiki D er réttmæt og algeng persónuleikagerð
á íslandi. Hægt er að mæla með notkun DS14 listans í
rannsóknum og klínísku starfi hérlendis.
V-43 Kransæðaþræðingar á íslandi og í Svíþjóð árið 2008
Guðný Stella Guðnadóttir1, Bo Lagerqvist2, Kristján Eyjólfsson1, Unnur
Sigtryggsdóttir1, Axel Sigurðsson', Torfi Jónasson', Sigurpáll Scheving1,
Þorbjöm Guðjónsson', Ragnar Daníelsen1, Tage Nilsson2, Guðjón
Karlsson', Sigurlaug Magnúsdóttir', Karl Andersen', Guðmundur
Þorgeirsson1, Gestur Þorgeirsson1, S.James2, Þórarinn Guðnason1
‘Landspítala, 2Uppsala Clinical Research Center, Uppsölum, Svíþjóð
gudnystg@lsh.is
Inngangur: Þekkt er að munur er á tíðni kransæðaþræðinga
milli landa en lítið er vitað um ástæður þessa og hvort hópar
þræðingasjúklinga eru mismunandi milli landa.
Markmið: Að bera saman allar þræðingar á Islandi og í Svíþjóð
árið 2008.
LÆKNAblaðið 2009/95 23