Læknablaðið : fylgirit - 15.04.2009, Blaðsíða 29

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 60
að kanna tjáningu kítínasa-líkra próteina í mesenchymal
stofnfrumum, beinsérhæfingu og brjósksérhæfingu og kanna
áhrif kítín-fásykra á vöxt MSC, brjósk- og beinsérhæfingu.
Efniviður og aðferðir: Mesenchymal stofnfrumur (Passage
3-5) voru ræktaðar í lumsáningu með og án kítin-fásykra (T-
ChOS). MSC frumur (P3-5) voru sérhæfðar yfir í beinfrumur
og brjóskfrumur (sérhæfing staðfest með vefjalitnunum og
RT-PCR). Tjáninguna á kítínasalíkum próteinum var könnuð
með Q-RT-PCR og seyting á CLP próteininu YKL-40 (CLP) var
könnuðmeð ELISA. Greining á tjáningu 30 vaxtarþátta var gerð
með Luminex bead array tækni.
Niðurstöður:Mesenchymal stofnfrumur tjá CLP próteinin
YKL-40, YKL-39, AMCase en ekki Chiotriosidasa. Beinfrumur
sérhæfðar frá MSC tjá YKL-40 og YKL-39 en brjóskfrumur
sérhæfðar frá MSC tjá ekki CLP. Kítín-fásykrur (T-ChOS) örva
tjáningu á YKL-40 og YKL-39 í MSC frumum auk þess sem
að þau auka tjáningu á IL-6 og IL-8. T-ChOS örvar verulega
kalkmyndun í beinsérhæfingu.
Alyktanir: Þetta er í fyrsta skiptið sem sýnt hefur verið fram á
tjáningu á kítinasalíku próteinum í mesenchymal stofnfrumum.
Við erum núna að kanna nánar hlutverk CLP í bein og
b rj ósksérhæfingu.
V-57 Virkni storkuþátta II og X hefur meiri áhrif á
storkugetu blóðflöguríks plasma en virkni storkuþátta VII
og IX þegar storka er mæld með þynntu thromboplastíni
Brynja R. Guðmundsdóttir1'2, Alexía M. Björnsdóttir1, Páll T.
Önundarson1'2
'Blóðmeinafræðideild Landspítala, 2HI
brynjarg@landspitali.is
Inngangur: Við stjórnun blóðþynningar með K-vítamínhemlum
eru notuð storkupróf, sem byggja á próþrombíntíma (PT), en
þau mæla aðeins upphafsstorkutíma og eru næm fyrir skorti á
storkuþáttum II, VII og X (FII, FVII og FX). Notkun storkurita
(ROTEM®) mælir upphafsfasann (CT) en að auki framlialdsfasa
storknunar eftir lok CT, MaxVel og stöðufasa maximum clot
firmness, MCF í storkurita.
Efniviður og aðferðir: Við notuðum storkurita til að meta áhrif
hvers k-vítamínháðs storkuþáttar fyrir sig á blóðstorknun af
völdum þynnts thromboplastíns í blóðflögusnauðu (PPP) og
blóðflöguríku plasma (PRP). Rannsakaðar voru blöndur af
eðlilegu plasma við plasma, sem var snautt af einum hinna
fjögurra k-vítamínháðu storkuþátta. Storku var komið af stað
með PT og í ROTEM mælingu með lágum styrk vefjaþáttar.
Niðurstöður: Eins og vænta mátti hafði virkniprósenta FII,
FVII og FX sambærileg áhrif á PT f PPP en FIX engin áhrif.
Virkniprósenta FII og FX hafði hins vegar mun meiri áhrif á
storkurit (ROTEM) í PPP heldur en virkni FVII. Til þess að líkja
betur eftir fysiologísku ástandi var framleitt PRP með því að
bæta blóðflögum í PPP (100 xl09/L lokaþéttni). í PRP komu
fram breyttar ROTEM niðurstöður. ROTEM CT var háðastur
virkni FX, síðan FII, síðan FVII og óháður virkni FIX. ROTEM
MaxVel var mjög háður virkni FII og FX á virknibilinu 0-50% en
óverulega háður þéttni FVII og FIX fyrr en þéttni þeirra fór niður
fyrir 5%. ROTEM MCF var einnig einkum háð þéttni FII og FX
en ekki FVII og FIX.
Alyktun: Niðurstöður rannsóknarinnar gætu bent til þess, að
við skort á K-vítamínháðum storkuþáttum sé blóðstorkugeta
blóðsins einkum háð virkni FII og FX, en að virkni FVII og FIX
sé ekki jafn þýðingarmikil. Þetta gæti þýtt að storkupróf sem
er næmt fyrir FVII í viðbót við FII og FX geti gefið misvísandi
niðurstöður um storknunarhæfni blóðs.
V-58 Áhrif menntunar, þekkingar og reynslu á upptöku í
samþætt líkindamat á fyrsta þriðjungi meðgöngu
Vigdís Stefánsdóttir1, Kristján Jónasson3, Hildur Harðardóttir2'4 Jón
Jóhannes Jónsson1-2
'Erfða- og sameindalæknisfræðideild Landspítala, 2læknadeild HÍ,
Verkfræði- og raunvísindasviði HÍ, 4fósturgreiningardeild Kvennasviðs
Landspítala
vigdisst@landspitali.is
Inngangur: Fósturskimun með samþættu líkindamati þar sem
skimað er fyrir ákveðnum litningagöllum er þegin af meirihluta
barnshafandi kvenna á íslandi. Þátttaka í samþættu líkindamati
er byggð á upplýstri ákvörðun einstaklings.
Markmið: Að frátöldum þeim upplýsingum um fósturskimun
sem barnshafandi konur fá frá heilbrigðisstarfsfólki í
meðgönguvernd, er uppspretta upplýsinganna margvísleg
s.s. vinir, fjölmiðlar og menntun. Rannsakað var hvaða áhrif
menntun, þekking á skimprófi og fyrri reynsla þátttakenda af
einstaklingum með fötlun hefði á líkur þess að þiggja boð um
fósturskimun.
Aðferð: Spurningalistar voru aflientir 400 konum á fyrsta
þriðjungi meðgöngu á fimm mismunandi stöðum sem bjóða
meðgönguvernd á íslandi og svöruðu 379 (94%). Aldur, menntun
og fyrri reynsla þátttakenda var í samræmi við almennt þýði.
Niðurstöður: Þeir sem höfðu hæsta þekkingarskor (knowldegde
score) voru líklegri til að þiggja boð um fósturskimun en þeir
sem lægst skoruðu (p = 7-10-6). Þátttakendur með stúdentspróf
og háskólapróf 69% (n=264) voru marktækt líklegri til að
þiggja boð um skimun en þeir sem höfðu grunnskólapróf og
verkmenntun (n=94, 57%).
Verðandi mæður sem reynslu höfðu af meðfæddri fötlun í
nánustu fjölskyldu (eigin, foreldra, afkomenda, maka), voru
líklegri til að þiggja boð um skimun, 76% á móti 63% þeirra sem
enga reynslu höfðu (p = 0,017). Aldur verðandi móður hafði
engin áhrif á líkur þess að þiggja boð um skimun.
Ályktun: Margir þættir hafa áhrif á það hvort konur þiggja boð
um fósturskimun með samþættu líkindamati, þar með talin
persónuleg reynsla. Niðurstaða þessarar rannsóknar bendir
til þess að aukin menntun, betri almenn þekking og reynsla
verðandi móður af meðfæddri fötlun auki líkur til þess að konur
þiggi boð um fósturskimun fyrir ákveðnum litningagöllum.
LÆKNAblaðið 2009/95 29