Læknablaðið : fylgirit - 15.04.2009, Blaðsíða 44

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 60
Ályktun: Þessi rannsókn sýnir að S100B hækkar marktækt í
aukinni hæð, sérstaklega þegar mikil hæðaraukning á sér stað á
skömmum tíma, en eftir það dregur úr hækkuninni. Sennilega
má rekja hækkun S100B til súrefnisskorts sem veldur háræðaleka
f heilanum. Þó verður að túlka niðurstöður varlega þar sem
styrkur rannsóknarinnar er lítill með aðeins 7 þátttakendur.
V-98 Góður árangur kælimeðferðar eftir hjartastopp
Valentínus Þ. Valdimarsson12, Gísli H. Sigurðsson1'2, Felix Valsson'
’Landspítala,2 læknadeild HÍ
felix@lsh.is
Inngangur: Endurlífgun er reynd hjá um 100 sjúklingum á ári
sem fara í hjartastopp utan sjúkrahúsa. Helsti fylgikvilli eftir
endurlífgun er alvarlegur heilaskaði en kæling þessara sjúklinga
hefur sýnt sig að dragi úr heilaskaða.
Markmið: Þessi könnun lýsir áhrifum kælingar á dánartíðni og
heilastarfsemi hjá 60 sjúklingum sem voru meðhöndlaðir með
Tafla I. Stuðanlegur taktur (VT/VF): púlslaus sleglahraðtaktur/sleglatif.
N (%) Aldur Vitni að hjarta- stoppi Góð heila- starfsemi við útskrift Lifun við útskrift
Upphafstaktur
-Stuöanlegur taktur (VT/VF) 44 (73%) 61 (20-87) 80% 75% 82%
-Rafvirkni án dæluvirkni (Pulseless electrical activity) 7 (12%) 66 (49-89) 71% 43% 57%
-Rafleysa (Asystole) 9 (15%) 53 (21-73) 78% 11% 11% (n=1)
kælingu á gjörgæsludeild Landspítala eftir hjartastopp.
Efni og aðferðir: Allir sjúklingar 18 ára og eldri sem
meðhöndlaðir voru með kælingu eftir hjartastopp utan
sjúkrahúss á sl. þremur árum voru teknir með í rannsóknina
(n=60). Sjúklingarnir voru kældir niður í 32-34°C með köldu
innrennsli og kælivél (Coolgard®) í 24 klst.
Niðurstöður: Við útskrift af spítalanum var 68% sjúklinga
lifandi og aðeins 4 sjúklingar (7%) með skerta heilastarfsemi
og enginn meðvitundarlaus. Svipuð útkoma var 6 mánuðum
seinna. Meðalaldur var 61 ár (20-89 ára), 80% karlmenn,
meðaltími frá stoppi að blóðflæði: 17 mín. (0-60) og 85% voru
með hjartasjúkdóma sem líklega ástæðu fyrir hjartastoppi.
Vitni að hjartastoppi og stuðanlegur taktur jók líkur á lifun (83%
og 48%, P=0,009) og góðri heilastarfsemi (77% og 40%, P=0,008)
við útskrift.
Ályktanir: Miðað við rannsókn á sambærilegum sjúklingahóp,
áður en kælimeðferð hófst, hefur lifun aukist úr 28% í 68%. Af
þeim sjúklingum sem lifðu af er stór meirihluti með óskerta
vitræna getu og enginn meðvitundarlaus. Góðar horfur eru hjá
þeim sem leggjast inn á gjörgæslu og hafa stuðanlegan fyrsta
takt en lélegar hjá þeim sem hafa rafleysu.
V-99 Er öruggt að fjarlægja eðlilega botnlanga í gegnum
kviðsjá?
Valentínus Þ. Valdimarsson1-2, Sigurður Blöndal1'2, Páll Helgi Möller1-2
’Landspítala, 2læknadeild HÍ
pallm@landspitali.is
Inngangur: Botnlangabólga er algengur sjúkdómur en greining
getur verið óljós. Fyrir tíma kviðsjár var botnlangi alltaf
fjarlægður. Nýlega hefur komið í ljós að óhætt er að skilja eftir
eðlilega útlítandi botnlanga sem finnast við kviðsjá.
Markmið: Tilgangur þessarar rannsóknar var að skoða
fylgikvilla í kjölfar brottnáms á eðlilegum botnlanga gegnum
kviðsjá.
Efniviður og aðferðir: Allar sjúkraskrár sjúklinga eldri en 18 ára
sem fóru í bráða botnlangatöku með kviðsjá og vefjagreining
sýndi eðlilegan botnlanga, voru skoðaðar afturvirkt fyrir
tímabilið 2000 til 2008 (n=122). Skráð var aldur, kyn, mat
skurðlæknis í aðgerð, greining, legutími eftir aðgerð og
fylgikvillar aðgerðar.
Niðurstöður: Meðalaldur var 28,8 ár (bil:18-69) og voru
konur 68,0%. Skurðlæknir mat botnlanga óbólginn í 78,7%
tilfella. Hjá 61 sjúklingi fundust við aðgerð aðrar greiningar
en botnlangabólga. Algengustu greiningarnar voru sprungin
blaðra á eggjastokk (n=12) og legpípubólgu (n=7). Fylgikvillar
komu fram hjá 23 sjúklingum (18,9%). Alls var fjöldi fylgikvilla
32 og voru 6 sjúklingar með fleiri en tvo fylgikvilla. Fylgikvillar
voru: sárasýkingar (n=6), þvagfærasýkingar (n=5), blæðing
(n=5), djúp kviðarholssýking (n=5), margúll (n=5), garnalömun
(n=2) lungnabólga (n=2), þvagtregða (n=l) og djúpbláæðasegi
(n=l).
Ályktanir: Tíðni fylgikvilla er há við brottnám á eðlilegum
botnlaga (18,9%) ef tekið er mið af því að fylgikvillar eftir
greinandi kviðsjáraðgerð (e. diagnostic laparoscopy) er aðeins
um 0-2% samkvæmt nýlegum rannsóknum. Ekki er hægt að
mæla með brottnámi á eðlilega útlítandi botnlanga gegnum
kviðsjá.
V-100 Miðmætisspeglanir á íslandi
l’óra Sif Ólafsdóttir1, Gunnar Guðmundsson24, Jóhannes Bjömsson34,
Tómas Guðbjartsson1'4
Hjarta- og lungnaskurðdeild1, lungnadeild2, RH.meinafræði3, læknadeild
HÍ
tomasgud@landspitali.is
Inngangur: Speglun er kjörrannsókn við sýnatöku úr miðmæti,
t.d. við æxlisstigun. I svæfingu er gerður 2 cm skurður neðst
á hálsi, spegli tengdum ljósgjafa rennt niður eftir utanverðum
barka og sýni tekin úr framverðu miðmæti. Blæðingar eru hættu-
legasti fylgikvillinn og getur verið erfitt að stöðva. Ekki liggja
fyrir upplýsingar um ábendingar eða árangur þessara aðgerða
hér á landi.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturskyggð á öllum
sjúklingum sem gengust undir miðmætisspeglun á Islandi
tímabilið 1. janúar 1983-31.des 2007. Listi og upplýsingar um
sjúklinga fengust úr aðgerða- og meinafræðiskrá Landspítala og
sjúkraskrám. Tímabilinu var skipt í fimm 5 ára tímabil.

44 LÆKNAblaðið 2007/93