Frjáls verslun - 01.09.2005, Blaðsíða 29

F R J Á L S V E R S L U N • 9 . T B L . 2 0 0 5 29
Þá hefur komið í ljós að hið árlega Tekjublað Frjálsrar
verslunar er að verða beitt vopn hjá konum í baráttunni
fyrir hærri launum og minni launamun kynjanna. Því hefur
löngum verið haldið fram að „launaleynd“ haldi launum
kvenna og karla niðri og var haft á orði við afhendingu við-
urkenninganna að konur í stjórnunarstörfum tækju Tekju-
blaðið í auknum mæli með sér inn á teppi forstjóranna og
krefðust sömu launa og karlarnir sem þær ynnu með og
væru í sambærilegum störfum og þær. Af þessu má ráða
að Tekjublað Frjálsrar verslunar er þarft upplýsingarit
um vinnumarkaðinn á Íslandi og kemur að góðum notum í
jafnréttisbaráttunni.
Oftar en ekki gengur umræðan út á að fjölmiðlar fjalli
ekki nægilega mikið um störf kvenna og að körlum sé
gert hærra undir höfði en konum. Þessu til stuðnings er
yfirleitt vísað til mælinga og rannsókna um að fleiri fréttir
séu af körlum en konum. Í ljósi þessa er það mikils virði
og ánægjulegt fyrir Frjálsa verslun að fá þessa viðurkenn-
ingu Jafnréttisráðs. Í öllum tölublöðum okkar er fjallað um
konur í stjórnunarstörfum, ekkert síður en karla.
Í þakkarræðu minni á Hótel Sögu áréttaði ég að það
væri bjargföst skoðun Frjálsrar verslunar að líta á stjórn-
endur og leiðtoga sem manneskjur - sem einstaklinga - án
kynferðis, kynþáttar og litarháttar og að í störf stjórnenda
séu ráðnir hæfustu einstaklingarnir. Umræðan um konur
í viðskiptalífinu, konur í stjórnunarstörfum, konur í hlut-
verki leiðtoga og umfjöllun um samanburð á stöðu kvenna
og karla í atvinnulífinu er hins vegar vinsælt umræðuefni
og partur af jafnréttisumræðunni. Gleymum því samt ekki
að engar tvær manneskjur eru eins. Margir karlar hafa
engan áhuga á að stjórna eða vera í forystu. Það sama á
við um konur.
V E R Ð L A U N
TÍU LEIÐIR FYRIR KONUR
TIL AÐ KOMAST TIL METORÐA
Ég rifjaði upp í þakkarræðu minni „tíu leiðir“ sem ég teldi að væru góðar
fyrir konur til að komast í stjórnunarstöður í fyrirtækjum - en á þær hafði
ég minnst í pallborðsumræðum á fundi hjá Félagi kvenna í atvinnurekstri
nýlega. Allt eru þetta leiðir sem karlmenn hafa notað til að koma sér í
stjórnunarstörf. Þessar „tíu leiðir“ eru eftirfarandi:
1. FRAMHALDSMENNTUN. Það er mikið rætt um gráðusnobb þessa dag-
ana. Engu að síður er það nú svo að karlar og konur með meistaranám
eða MBA-gráðu standa betur að vígi um stjórnunarstörfin.
2. STOFNIÐ FYRIRTÆKI. Það er auðvitað góð leið fyrir konur og karla að
stofna einfaldlega sitt eigið fyrirtæki til að komast í stjórnunarstöður. Vera
sinn eiginn herra.
3. STEFNUMÓTUNARVINNA. Takið þátt í stefnumótunarvinnu innan fyrir-
tækja ykkar - ef þið mögulega getið. Þetta hefur reynst mörgum karlinum
gott veganesti; þeir hafa einfaldlega „teiknað sig inn í kassana“.
4. SÆKIST EFTIR STJÓRNUNARSTARFI. Stjórnunarstöður koma ekki af
sjálfu sér. Allir, sem gegna störfum stjórnenda, hafa haft innri vilja til að
komast í stöðurnar; þeir hafa sóst eftir þessum störfum.
5. BYRJIÐ SEM RÁÐGJAFAR. Hér á árum áður var stundum rætt um að
fyrsta skrefið í átt til stjórnunarstarfs væri að gerast ráðgjafi. Ótrúlega
margir ráðgjafar forstjóra, þar með taldir endurskoðendur, hafa breytt til
og gerst stjórnendur. Þeir hafa verið í návígi við forstjórana og staðið sig
vel. „Talað sig inn í fyrirtækið.“
6. FJÁRMÁLASTJÓRAR. Margar konur gegna starfi starfsmannastjóra og
markaðsstjóra. Leiðin í framkvæmdastjórastólinn liggur hins vegar mjög
oft í gegnum fjármálin. Gerist ekkert síður fjármálastjórar.
7. NÆSTRÁÐENDUR. Dæmin sýna að það skiptir máli að „brjóta ísinn“ á
leið sinni í forstjórastólinn með því að komast í næsta stjórnunarþrepið við
forstjórann - verða svonefndur næstráðandi. Þar með ertu komin í eldlín-
una og getur látið að þér kveða.
8. STUTTUR LÍFTÍMI FORSTJÓRA. Þetta er ekki beint leið til áhrifa. En
karlar eru hlutfallslega miklu fleiri í stjórnunarstörfum og því segir það
sig sjálft að eftir því sem líftími forstjóra í starfi er styttri þeim mun meiri
möguleika eiga konur á að komast að. En konur hætta líka sem forstjórar
- eins og nýlegt dæmi hjá FL Group sýnir.
9. BIÐJIÐ UM STÖÐUHÆKKUN. Auglýsingar Verslunarmannafélags Reykja-
víkur ganga flestar út á að biðja um launahækkun. En hvers vegna ekki
að biðja bara um stöðuhækkun og fá þannig sjálfkrafa launahækkun?
10. HRINGIÐ BEINT Í FORSTJÓRA. Á fasteignamarkaðnum heyrast oft
sögur af fólki sem hringir beint í húseigendur og spyr hvort hús þeirra séu
til sölu. Það hafi áhuga á að kaupa. Hvers vegna ekki bara að hringja í
forstjóra eða stjórnarformenn og kynna sig til sögunnar? Bjóða sig fram?
Segja hvað þú stendur fyrir og að þú hafir áhuga á að vinna fyrir fyrir-
tækið?
Jón G. Hauksson
Kristín Ingólfsdóttir, rektor Háskóla Íslands, tekur við Jafn-
réttisviðurkenningu Jafnréttisráðs fyrir árið 2005 úr hendi
Árna Magnússonar félagsmálaráðherra.