Frjáls verslun - 01.05.2005, Blaðsíða 72
72 F R J Á L S V E R S L U N • 5 . T B L . 2 0 0 5
S
kilnaðir og skipting eigna bitna oft á
þeim sem venjulega eiga engan þátt
í þeim, þ.e. börnunum. Sérstaklega
þegar börnin upplifa skyndilega
hatur á milli foreldranna í aðdraganda skil-
naðarins og við hann. Skilnaður verður oft
erfiðari þegar miklar eignir eru í spilinu,
sérstaklega þegar annar aðilinn telur
sig „eiga“ eignirnar, sem jafnvel getur
verið fyrirtæki. Foreldraarfur, sem
runnið hefur inn í sameiginlegt bú
hjóna, getur einnig valdið illvígum
deilum þegar til búskipta kemur.
Uppgjör búa við sambúðarslit er
með öðrum hætti en við skilnað,
sérstaklega þegar t.d. um arf og
framfærslulífeyri er að ræða. Skilnaðir
og sambúðarslit verða e.t.v. oftar eftir
skemmri samvistir en oft var áður, t.d.
eftir fimm ára sambúð og tvö börn.
Skilnaðartíðnin hér mun þó ekki
vera eins há og á hinum Norður-
löndunum, sem helgast e.t.v.
af því að sambúðarformið er
nokkuð algengt hér á landi.
Guðrún Helga Brynleifs-
dóttir, lögmaður og rekstrar-
hagfræðingur á Lögfræðistofu
Reykjavíkur, segir að tilefni skilnaðar hafi
eðli máls samkvæmt lítið breyst. Eftir 30 ára
hjónaband er það oft sameiginleg ákvörðun
hjóna að skilja vegna þess að þau hafa
„vaxið frá hvort öðru“ eins og það er oft
nefnt. Svo getur tilefnið verið framhjáhald
eða erfiðleikar í fjármálum, t.d. gjaldþrot.
Í kjölfar mikilla fjárhagserfiðleika bresta
mörg hjónabönd. Hins vegar er eldra fólk
oft nægjusamara, útgjöld eru ekki eins mikil
og þau eru gjarnan við upphaf hjónabands
eða sambúðar. Tilfinningin er engu að síður
sú að ungt fólk gefst nokkuð fljótt upp þegar
eitthvað bjátar á og ákveður að skilja.
- Er tíðni kaupmála að aukast eða gengur
fólk almennt í hjónaband í dag, jafnvel
þótt annar aðilinn sé ekki að koma með
miklar eignir með sér í hjónabandið?
„Ungt fólk er ekki mikið að gera kaupmála
þegar það gengur í hjónaband. Það er hins
vegar mjög algengt þegar fólk gengur í
hjónaband öðru sinni og mikill eignamunur
er með aðilum. Þegar miklar eignir eru eða
mikill aldursmunur er með aðilum, er oft
farin sú leið að tryggja sig með kaupmála,
ekki síst ef viðkomandi hefur áður gengið í
gegnum erfiðan skilnað og telur sig hafa þar
borið skarðan hlut frá borði. Slíkir kaup-
málar eru töluvert að færast í aukana og
mér finnst það jákvætt að fólk skuli sýna
viðleitni til þess að hafa þessi mál á hreinu.
Nokkuð er um að rekstur sé gerður að
séreign með kaupmála þegar um fyrirtækja-
S K I L N A Ð U R O G S K I P T I N G E I G N A
TEXTI: GEIR A. GUÐSTEINSSON
MYNDIR: GEIR ÓLAFSSON
Guðrún Helga Brynleifsdóttir, lögmaður og rekstrarhag-
fræðingur á Lögfræðistofu Reykjavíkur, hefur mikið af
skilnaðarmálum á sínum borðum. Hún ræðir hér um skiln-
aði og skiptingu eigna. Það er ekki alltaf allt sem sýnist.
ÞAÐ GILDIR ENGIN HELMINGA-
SKIPTAREGLA Í SAMBÚÐ
Guðrún Helga Brynleifs-
dóttir, lögmaður og
rekstrarhagfræðingur.