Ægir - 01.03.2007, Qupperneq 108
108
„Það hefur verið mjög mikil
eftirspurn eftir vörum okkar
hér innanlands og fjölmörg
verkefni eru í pípunum. Áhugi
fiskverkenda á okkar lausn-
um, sem saman standa af
flæðilínum, flokkurum og
skurðarvélum og það nýjasta í
flórunni eru þunnildaskurða-
vélar, sem m.a. hafa verið
settar upp hjá Þorbirninum hf.
og hjá Vísi hf. Allt þetta stað-
festir að þessar lausnir eru að
hjálpa fiskvinnslufyrirtækj-
unum verulega. Við settum
upp fjölmörg kerfi á síðasta
ári en árið varð það söluhæsta
hjá Marel á Íslandi frá upp-
hafi,“ segir Guðjón Stefáns-
son, svæðissölustjóri Marel á
Íslandi.
„Með innleiðingu á þess-
um kerfum aukast afköst
verulega, snyrti- og afurðanýt-
ing hækkar, gæðaeftirlit verð-
ur auðveldara og skilvirkara,
allt eftirlit með framgangi
vinnslunnar á hverjum tíma
er á tölvutæku formi og því
aðgengilegt þegar á þarf að
halda. Þetta leiðir síðan af sér
að hægt er að taka á vanda-
málum um leið og þau verða
til auk fjölda annarra þátta.
Þá er vinnuaðstaða þeirra
sem vinna við kerfin mun
betri en áður og það auðveld-
ar fyrirtækjunum að fá fólk til
vinnu. Með þessum kerfum
er einnig auðvelt að koma á
bónuskerfi sem getur hækkað
laun fólks umtalsvert,“ segir
Guðjón.
Beinatínsluvél í þróunarferli
Marel er stöðugt að vinna að
þróun á nýjum lausnum og
sem fyrr eru þær unnar í
nánu samstarfi við hérlend
fyrirtæki. Allra nýjasta lausn-
in, sem Marel er nú að þróa í
samstarfi við HB-Granda hf,
er beinatínsluvél sem tínir
bein úr fiskflökum. Þróun
þessarar tæknilausnar hófst á
sínum tíma í þorskvinnslu í
samstarfi við Samherja á Dal-
vík, en tæknin var síðan
reynd með betri árangri við
vinnslu á ufsaflökum. „Við er-
um að gera frekari tilraunir
með þennan búnað í HB-
Granda og þær ganga vel. Ég
reikna með því að búnaður-
inn verði þróaður áfram í aðr-
ar tegundir og það er stefnt
að því gera markvissar til-
raunir með þorskflök,“ segir
Guðjón.
Röntgentæknin við leit
að beinum í fiskblokk og
kjúklingum
Margoft hefur Marel þróað
nýjar tæknilausnir í samstarfi
við íslenskan sjávarútveg, sem
síðan hafa verið þróaðar
áfram í annan matvælaiðnað.
Gott dæmi er yfirfærsla flæði-
línunnar úr fiskvinnslunni yfir
í kjötvinnslugeirann, sbr.
flæðilínur Norðlenska annars
vegar til vinnslu dilkakjöts á
Húsavík og hins vegar stór-
gripakjöts á Akureyri. Guðjón
nefnir að röntgentæknin, sem
Marel hefur verið að þróa til
að finna bein í fiskflökum,
hafi nú verið yfirfærð í kjúk-
lingaiðnaðinn með mjög góð-
um árangri, en þar er röntg-
entæknin notuð m.a. til þess
að útiloka að bein leynist í
kjúklingabringunni sem neyt-
andinn kaupir úti í búð.
Undafarið hafa staðið yfir til-
raunir með að skanna alla
blokk frá flæðilínunni hjá
Samherja á Dalvík með X-ray
vél frá Marel. Má segja að
með því verði hægt að ná
beinatíðni í blokk verulega
niður og framleiða beinlausa
blokk sem er afar mikils virði.
Allt mun þetta skýrast betur á
næstu vikum en strax í dag
má sjá að geysileg breyting
hefur átt sér stað á gallatíðni í
blokkinni. Áður hafa allir
sporðar farið þessa sömu leið
með góðum árangri.
Vigtarbaukaflokkari
Fjölmargir möguleikar eru í
þróun tæknibúnaðar sem
tengist flæðilínunum. Dæmi
um það er „Check Bin“ eða
vigtarbaukaflokkari. Fiskurinn
er flokkaður í stærðir frá
flæðilínunni og sendur sjálf-
virkt til pökkunar eftir stærð í
ferskar afurðir eða aðrar
pakkningar í frost. Frá flæði-
línunni fer hver stærðarflokk-
ur í sitt ferli og sem dæmi má
senda ákveðna stærð í fersk-
fisk pökkun, 5 punda pökkun
eða svipað. Með því að nýta
vigtarbaukaflokkarann til að
búa til skammtastærðir dettur
út vinnan við að vigta hand-
virkt í skammta með mismik-
illi yfirvigt. Niðurstöður hafa
sýnt að yfirvigt verður nánast
sú sem óskað er eftir. Að
sögn Guðjóns er góð reynsla
af búnaðinum þar sem hann
hefur verið settur upp, t.d.
vestur í Bolungarvík og hjá
Ísfiski í Kópavogi
Fjárfesting sem skilar sér
fljótt til baka
Guðjón segir að vissulega
kosti ný tækni töluverða fjár-
muni, en þá verði menn líka
að horfa á heildarmyndina.
Hvað sparist á móti með
mögulega færri vinnuhöndum
og betri nýtingu hráefnisins.
„Ég get í þessu sambandi tek-
ið dæmi af einum af við-
skiptavini okkar sem vinnur
300 þúsund tveggja kílóa
pakka á ári af léttsöltuðum
hnökkum. Áður var fiskurinn
vigtaður í höndunum og 3
starfmenn þurftu að hafa sig
alla við til þess að hafa undan
pökkunarlínunni. Yfirvigtin
var töluvert há. Þessi fram-
leiðandi fékk síðan vigt-
arbaukaflokkara frá okkur og
þar með var þessi yfirvigt úr
sögunni. Viðkomandi aðili
segir að búnaðurinn hafi verið
afskrifaður á innan við 1 ári.
Þessa tæknilausn er Marel nú
að útfæra fyrir frystiskipin.
Þar erum við að vonast til
þess að geta losað um einn til
tvo menn í vigtun og ná fram
jafnari vigt,“ segir Guðjón.
T Æ K N I
Sem fyrr er mikill áhugi hérlendra fiskvinnslufyrirtækja á tæknilausnum Marel:
Fjölmargt í pípunum hjá Marel
Sigmundur Vilmar Böðvarsson (t.v.) og Ari Baldursson. Báðir eru þeir í hugbúnaðarþjónustu fyrir Marel hér á Íslandi. Ari er
búsettur í Dalvíkurbyggð og annast hugbúnaðarþjónustu fyrir Norður- og Austurland.