Tímarit Máls og menningar - 01.09.1944, Page 61

TIMARIT MALS OG MENNINGAR
155
valdsskipulag. Meðan svo er, getur ekki orðið um neitt innra ör-
yggi og frelsi að ræða. Verða nú húsnæðisvandræðin leyst? Fáum
við nú góðar íbúðir? spurði Reykvíkingur mig daginn eftir hátíð-
arhöldin. Andstæðurnar í þjóðfélaginu eru hverjum manni auðsæj-
ar. Þær hafa ekki fallið úr sögunni við lýðveldisstofnunina. Lýð-
veldisstofnunin hefur ekki tryggt jafnrétti þegnanna, ekki viturlega
skipulagningu atvinnulífsins, ekki atvinnu í þjóðfélaginu, ekki að-
gang allra til menntunar, ekki öryggi manna í elli. Einungis breytt
þjóðskipulag, sameignarstefnan, getur tryggt þetta innra frelsi og
öryggi þ/oðfélagsþegnanna.
Því er vitanlegt, að þrátt fyrir lýðveldisstofnunina hlýtur bar-
áttan fyrir nýju og réttlátu þjóðskipulagi að halda áfram, og getur
jafnvel harðnað á næstunni. Alþýðan hér á landi, eins og um auð-
valdsheiminn allan, má búast við vaxandi árásurn á lífskjör sín og
réttindi. Hún verður því enn að margefla samtök sín, félagsþroska
og stjórnmálalegan skilning. Henni ber að gera sér ljóst og hafa
fast í minni, að sameignarstefnan ein gefur henni fullt frelsi á þjóð-
legan og alþjóðlegan mælikvarða. Hún verður að láta kenningar
Marx og annarra fræðimanna sameignarstefnunnar vera sér leið-
arljós að því takmarki, sem mannkynið stefnir næst að: algeru af-
námi auðvaldsskipulagsins og sköpun sameignarþjóðfélags á rústum
þess.
Vér höfum öðlazt þjóðfrelsi, Islendingar. Vér höfum stofnað lýð-
veldi á íslandi. Vér höfum náð marki, sem þjóðin hefur stefnt að í
margar aldir. Og það var fagnaðarrík stund, sameiginleg fagnaðar-
stund þjóðarinnar allrar, hvað sem innri andstæðum líður. Lýðveld-
isstofnunin gefur oss ný þroskaskilyrði, nýja framtíðarmöguleika.
En um leið og hún er áfangaendir, er hún upphaf nýs áfanga. Vér
höfum hingað náð, svo að vér geturn af meira frjálsræði og þrótti
tekið stefnu að nýju marki: fullkomnu innra frelsi og jafnrétti, auk-
inni velmegun, menningu og farsæld. Hið næsta takmark, sem að ber
að stefna og þetta allt felur í sér, er þjóðskipulag sameignarstefn-
unnar. Hið mikla verkefni, sem bíður vor, ásamt verndun þjóðfrels-
isins, er að sameina þjóðina til baráttu fyrir sigri þessarar stefnu.
Þar verða alþýðusamtökin í broddi fylkingar.
Vér.fáum vitanlega ekki séð fyrir, með hverjum hætti sigur sam-