Tímarit Máls og menningar - 01.09.1944, Side 69

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
163
Svíagintseff sá ekki hina niðurlútu, dapurlegu ásýnd Nikolajs, og
lét spurningarnar dynja á honum sem fyrr:
„Hvernig var það, bróðir sæll, krækti hún kannske í éinhvern
annan, bölvuð tuðran?“
„Ég veit ekki,“ svaraði Nikolaj stuttur í spuna.
„Það er nú sama og samþykki!“ sagði Svíagintseff með sannfær-
ingu í rómnum og hristi höfuðið í ásökunarskyni. „Það eru aumu
skepnurnar, þetta kvenfólk! Þú ert svo sem fullboðlegur maður, og
hefur vafalaust drjúgar tekjur að auki. Hvern fjandann var hún
eiginlega að vilja? Gat hún ekki einu sinni tekið tillit til barnanna,
helvízk tóan?“ $
Þegar Svíagintseff gaf hjálmskyggðu andliti Nikolajs nánari gæt-
ur, komst hann að raun um, að ekki myndi hlýða að halda viðræðun-
um áfram. Hann þagnaði, með þeirri háttvísi, sem einföldu, góð-
lyndu fólki er lagin, tvísté síðan um stund, ærið vandræðalegur á
svip. — Allt í einu kenndi hann í brjósti um þennan stóra, þreklega
mann; við hlið þessa félaga síns hafði hann barizt í tvo mánuði,
saman höfðu þeir tekið á sig þungar byrðar hermannsins. Og hann
langaði til að hughreysta hann og segja honum sína eigin sögu;
fékk sér sæti við lilið lians og hóf mál sitt á þessa leið:
„Hættu að syrgja þessa konu þína, Mikkóla minn! Fyrst verðum
við að heyja þetta stríð til enda, og svo sjáum við til. Þú átt börn,
og það er fyrir mestu; nú á dögum eru börnin mikilvægari en allt
annað. Að mínum dómi eru þau sjálft viðhald lífsins; það eru þau,
sem verða að koma lagi á þetta líf, þegar stríðið er búið að fara
með allt til fjandans. En kvenfólkið, góði vinur, það er alveg ger-
ómögulegt, það skal ég hengja mig upp á, sem ég er lifandi maður!
Sumar konur vilja heldur reyra sig í hnút en láta af vilja sínum.
Já, þær eru ægilegar, þessar konur, bróðir sæll, láttu mig svo
sem þekkja þær! Sérðu örið, sem ég hef á efri vör? Það er frá
því í fyrra. Það var fyrsta maí, að ég og vinir mínir tveir, sem
vinna við kornskurðarvélar, ákváðum að koma saman og fá okkur
í staupinu. Við tókum konurnar með, svo að þetta varð hreinasta
familíuboð, náðum einhversstaðar í harmoniku og settumst að
sumbli. Auðvitað fékk ég mér einn gráan eins og hinir, og konan mín