Tímarit Máls og menningar - 01.05.1955, Blaðsíða 36

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
galtómt gímald og hefði sjálfsagt
skánað mikið við að fyllast af tóbaki,
en Eyjólfur var strangur bindindis-
maður bæði á vín og tóbak, enda, eins
og fyrr segir, magaveikur.
Tóbaksbannið bitnaði hart á okkur
öllum, nema Onundi klaka, enda hafði
Guð bannað honum að taka í nefið
löngu áður en bann Eyjólfs kom til
sögunnar, en harðast bitnaði það á
Þórði í Sveinsbæ, því að hann var nef-
tóbaksmaður með afbrigðum, eins og
títt er um þá sem vita sitt af hverju
og uppveðrast ekki vfir neinum heims-
ins hégóma. Hinsvegar lét hann aldr-
ei á því bera að hann væri þungt hald-
inn af þeirri ömurlegu tómleikakennd
sem við þekkjum allir að fylgir tó-
bakslausu nefi, og í kaffitímunum,
þegar Eggert var að reyna að egna
menn til andspyrnu við ofbeldi Eyj-
ólfs og skírskotaði meðal annars til
þeirrar skerðingar á persónufrelsi sem
tóbaksbann hans þýddi fyrir okkur,
og ekki sízt Þórð, þá svaraði Þórður:
„Skil ekki það detti úr manni nitin
þó maður sé tóbakslaus í nokkra
klukkutíma. Annað eins hefur maður
nú þekkt.“
Eggert hnykkur var sem sé helvíta-
mikill uppreisnarmaður í orði meðan
við drukkum kaffið, því að Eyjólfur
fór þá jafnan upp á loft, þar sem hann
hafði látið innrétta sér litla skonsu
til að semja í vinnuskýrslur og annað
þessháttar og sulla ofan í sig maga-
pínutegutlinu, svo það var sæmilega
öruggt að hann heyrði ekki hvað okk-
ur blókunum fór á milli í kaffitímun-
um niðri. Skonsa þessi, sem Eyjólfur
kallaði Skrifstofuna, var í suðurenda
hússins, annars var loftið mest notað
sem geymslupláss fyrir skreið, nema
í norðurendanum var önnur lítil
skonsa og í henni Ijósamótor sem
framleiddi rafmagn í fiskgeymsluhús-
ið og fleiri fyrirtæki Jónasar Skálans,
voðalega hávaðasamur mótor og vor-
um við oft búnir að bölva honum, en
í kaffitímunum hafði hann þó þann
kost að draga enn úr möguleikum þess
að heyra mætti uppi það sem sagt var
niðri. Og næst á eftir Þórði sneri Egg-
ert sér venjulega að Önundi klaka.
„En þú, Onundur,“ sagði Eggert,
„hvað ætlar þú lengi að láta svona út-
sendara djöfulsins eins og Eyjólf sýna
þér terror og ókristilegan dónaskap
án þess að taka á móti?“
„Þú veizt það, Eggert minn,“ sagði
Onundur, „að skrifað stendur að
maður skuli bjóða vinstri vangann
þegar einhver hefur slegið mann á
þann liægri. Auk þess borgar sig aldr-
ei að egna óbilgjarnan. Maður á ekki
að egna óbilgjarnan. Það borgar sig
aldrei. Og þetta er verst fyrir Evjólf
sjálfan. Langverst fyrir hann sjálfan.
Mér gerir það ekkert til.“
„Gerir þér ekkert til?“ sagði Egg-
ert. „Gerir þér þá ekkert til hvort þú
færð að skreppa frá þegar þér er mál,
146